رویداد۲۴ مریم آیتی: «علی اکبر» پسر امام حسین (ع) در تاریخ ۱۱ شعبان سال ۳۳ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. برادران وی علی اصغر بن حسین و علی زین العابدین (چهارمین امام شیعه) بودند.
مادر علی اکبر، بانو لیلی بنت ابی مرّه بن عروه بن مسعود ثقفی، دختر ابی مره و خواهرزاده معاویه بن ابی سفیان (خلیفه اموی) بود. وی جوانی خوش چهره، زیبا، خوش زبان و دلیر بود و از نظر سیرت و خلق و خوی و صباحت رخسار، شبیهترین مردم به پیامبر اکرم (ص) بود و شجاعت و رزمندگی را از جدشان علی ابن ابی طالب (ع) به ارث برده و جامع کمالات، محامد و محاسن بود.
حسین بن علی اغلب میگفت: «هرگاه دلم برای پیامبر تنگ میشود، به چهره علی اکبر نگاه میکنم.» علی اکبر در جنگ کربلا احتمالا ۲۵ ساله یا ۲۸ ساله بوده است و در ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری در جنگ کربلا شهید شد.
روز ولادت حضرت علی اکبر سلام الله علیه که مصادف با یازدهم شعبان المعظم است به نام «روز جوان» نامگذاری شده است.
در روایات از قول امام حسین علیه السلام داریم که فرموده اند: اگر خداوند ۱۰ فرزند پسر هم به من میدادند، اسم همه آنها را علی میگذاشتم. از سویی اکبر یعنی بزرگتر و با توجه به این نکته میتوان متوجه شد که حضرت علی اکبر (ع) فرزند بزرگ امام حسین (ع) بودند.
بیشتر بخوانید:
سکینه دختر امام حسین (ع) کیست؟
زندگینامه حضرت رقیه دختر سه ساله امام حسین(ع)
درباره ازدواج حضرت در برخی زیارات نقل شده است: (السلام علی اولادک) یعنی حضرت علی اکبر (ع) علاوه بر این که ازدواج کرده بودند، فرزند هم داشتند و در برخی مقاتل هم آمده که فرزندان او در کربلا و در زیر مرکبها به شهادت رسیدهاند.
وقتی حضرت علی اکبر (ع) در روز عاشورا میخواستند به میدان جنگ بروند، اهل خیمه خواستند با گرفتن عبا و عمامه او مانع رفتنش به میدان جنگ شوند. اما امام حسین (ع) فرمودند: دع علی اکبر؛ یعنی علی اکبر را رها کنید: (علی ممسوس فی ذات الله) علی مجنون و سرگشته ذات الهی است.
حضرت سکینه دختر امام حسین (ع) فرمودهاند: ما در کربلا در سه زمان پدرمان را به حال مرگ دیدیدم؛ یکبار زمانی که علی اکبر (ع) میخواست به میدان برود. دوم زمانی که علی اکبر طلب آب کرد. سوم زمانی که پدرم بالای سر پیکر بی جان برادرم علی اکبر (ع) قرار گرفت.
حضرت علی اکبر به خصوصیاتی همچون سخاوت و مروت مشهور بود. همچنین از خصوصیات بارز زندگی این حضرت میتوان به ایثار و از خود گذشتگی اشاره کرد. هنگامی که آب را برای نخستین بار بر حضرت سید الشهداء بستند حضرت علی اکبر با تعدادی از یاران امام حسین به دشمن حمله کردند و آب را برای کاروان کربلا تهیه کردند.
حضرت علی اکبر اولین شهید عاشورا از بنی هاشم بود. شجاعت و دلاوری حضرت علی اکبر و رزم آوری و بصیرت دینی و سیاسی او، در سفر کربلا به ویژه در روز عاشورا تجلی کرد.
روز عاشورا پس از شهادت یاران امام، اولین کسی که اجازه میدان طلبید تا جان را فدای دین کند، او بود. اگر چه به میدان رفتن او بر اهل بیت و بر امام بسیار سخت بود، ولی از ایثار و روحیه جانبازی او جز این انتظار نبود.
مادر حضرت علی اکبر از خاندان بنی امیه بود پس از آنجایی که یزید با علیاکبر نسبت خویشاوندی داشت، به او امان داد و به علی اکبر در روز عاشورا پیشنهاد شد که به یزید بن معاویه ملحق شود؛ ولی آن حضرت، پیشنهادش را نپذیرفت.
طبق گفته منابع تاریخی عمر بن سعد با دیدن علی اکبر در میدان جنگ از او درخواست کرد که صحنه جنگ را برای در امان ماندن، ترک کند. علی اکبر هم تقاضای عمربن سعد را قبول نکرد و گفت: من علی فرزند حسین بن علی هستم، به خانه خدا (کعبه) قسم، ما به پیامبر (صلی الله علیه و آله) سزاوارتریم؛ قسم به خداوند که این زنازاده نمیتواند به ما دستور دهد، من از پدرم حمایت میکنم و شمشیر میزنم؛ آن هم شمشیر زدن نوجوانی از تبار هاشم و قریش. قرابت با رسول خدا با ارزشتر است.
علیاکبر در مقابل چشمان پدرش نزدیک به ده مرتبه به میدان نبرد رفت و هر بار نزدیک به دو یا سه نفر را کشت. او در حالی که خسته و تشنه شده بود نزد پدرش بازگشت و در خواست آب کرد، میگویند پدرش به او گفت: «پسرم! ببین دهان من از دهان تو خشکتر است، اندکی پیکار کن که بهزودی از دست جدت رسول خدا سیراب خواهی شد» سپس او به میدان جنگ بازگشت.
زمانی که به میدان برگشت مردی به نام مر بن سعد یا مره بن منقذ عبدی از پشت به او ضربهای وارد کرد که باعث شد او از اسب به زمین بیفتد؛ حسین که تا آنهنگام با گریه دیده نمیشد با دیدن سقوط پسرش شروع به گریه کرد. بعد از سقوط او دشمن او را احاطه و بدنش را قطعه قطعه کردند.
شخصی با نیزه محکمی آنچنان به علی اکبر زد که دیگر توان از او گرفته شد به طوری که دستهایش را به گردن اسب انداخت، چون خودش نمیتوانست تعادل خود را حفظ کند. در اینجا فریاد کشید: پدر جان! الآن دارم جد خودم را به چشم دل میبینم و شربت آب مینوشم.
حضرت علی اکبر، نزدیکترین شهیدی است که با امام حسین دفن شده است. مدفن او پایین پای اباعبدالله الحسین قرار دارد و به این خاطر ضریح امام شش گوشه است.