وعدهی انتشار یک دستورالعمل سینمایی در روز سینما
رویداد۲۴ متن پیشنهادی این دستورالعمل جهت اخذ نظر کارشناسان امور فرهنگی، سینمایی، جامعه شناسی، روانشناسی، تربیتی و سایر صاحب نظران در پایگاه اطلاع رسانی سازمان به آدرسcinema-org.ir منتشر شد.
و از کارشناسات در خواست شده است تا نظرات خود را تا پایان مرداد ماه به این آدرس ارسال کنند cinema.ravabetomomi@gmail.com
در مقدمه متن پیشنهادی آمده است: «از آنجا که صنعت سینما طیف بسیار وسیعی
از مخاطبان جامعه را دربرمیگیرد، با توجه به سطح گسترده تماس و استفاده
مردم از محصولات سینمایی، ضرورت دارد با ملاحظه موازین تربیتی و اخلاقی و
نیز باورهای اجتماعی، به منظور پیشگیری از هر گونه آسیب به کودکان و
نوجوانان، نظام رده بندی سنی برای انتخاب و تماشای آثار تصویری در سینماها و
نمایش خانگی تبیین و ابلاغ شود. اهمیت این موضوع بدان خاطر است که گاه
نمایش رفتار و گفتار شخصیتهای منفی و یا رخدادهایی که متضمن خشونت و ترس
هستند، برای گروههای سنی خاص مناسب نمیباشند و به این خاطر میبایست
نمایش این فیلمها با هشدارهای خاص به والدین و اطلاع رسانی به آنها همراه
گردد تا بتوانند ضمن آگاهی از محتوای فیلم، بهترین تصمیم را در خصوص تماشای
فیلم برای فرزندانشان اتخاذ نمایند. همچنین این درجه بندی معیار مناسبی
برای خوب یا بد بودن محتوای آنها نبوده و صرفا پیدایش آن به دلیل عدم تطابق
برخی از آثار با معیارهای اصول تربیتی است،که مخاطبان کودک و نوجوان باید
بیاموزند تا به سوی مسائل غیراخلاقی وعرفی کشیده نشوند.
بنابرین فراهم نمودن اطلاعاتی در این خصوص و تعیین گروه سنی مخاطبان،متناسب
با ویژگیهای آن محصول میتواند والدین را در انتخاب درست تماشای فیلم
یاری نماید.»
فصل اول: طبقه بندی
در تقسیم بندی فیلمهای سینمایی 2عامل مهم مدنظر قرار گرفته است که تحت عنوان عمومی و اختصاصی طبقه بندی میشوند.
عوامل عمومی و اختصاصی:
1- فضای کلی فیلم میتواند از لحاظ معیارهای فرهنگی و عرفی و مذهبی یک
جامعه مورد ارزیابی قرار گیرد. نمایش موارد خاصی مانند خشونت در قالب بعضی
آثار ممکن است برای طبقه خاصی از بزرگسالان ایجاد مشکل نکند. اما ارائه این
موضوعات در فضای تاریک و بیبند و بار میتواند مشکل ساز باشد.
2- هرگونه صحنه و آثاری که در قالب رفتارهای ناهنجار اجتماعی( مانند خشونت-
رفتار مجرمانه ) هیجان انگیز و خطرناک (مانند استفاده از اسلحه سرد ، چاقو
، دار زدن ، خودکشی ، خودآزاری و غیره) رفتارهای غیر قانونی و ضد اجتماعی
باشد ، با حساسیت بالا مورد بررسی قرار میگیرد.
3- محصولاتی که در آن مصرف مشروبات الکلی یا استعمال مواد مخدر به هر شکل
مورد استفاده قرار گیرد،با توجه به سایر معیارها مورد بررسی قرار خواهد
گرفت.
4- تبعیض در قوم- نژاد- جنسیت- مذهب- معلولیتهای ذهنی و جسمی-جنسی، همراه با فرایند کلی محصول مد نظر قرار دارد.
5- هرگونه زبان و لحن تند و توهین آمیز در هر زمینه ،چه مذهبی باشد یا
نژادی در این گروه قرار دارد.همچنین گویش ، آداب و زبان فرهنگهای مختلف و
لحجههای یک زبان مانند ترکی، بلوچی و غیره با حساسیت بالا در طبقه بندی
محصول مورد توجه است. ضمنا میزان و ماهیت رفتار خشونت آمیز توام با گویش و
لحن متفاوت مانند رفتارهای خشونت آمیزی که بازیگران یک اثر خلق مینمایند
مورد توجه است.
فصل دوم: گروه سنی
موارد مذکور در قالب یک اثر می تواند پیامهای خاصی را به صورت مستقیم و
غیر مستقیم در ذهن و روان مخاطبان کودک و نوجوان تاثیر بگذارد. البته میزان
قابل قبول بودن موضوع،بسته به نوع نمایش و فضایی که فیلم در آن ساخته
میشود متفاوت بوده و تناسب آن با جامعه و نحوه نمایش آن برای سنین پایین
،به دلیل تاثیر پذیری و الگو برداری از والدین و بزرگسالان حائز اهمیت است.
ماده1- نمایش این فیلم برای کودکان توصیه نمیشود.
*این ماده نشان میدهد که فیلم مذکور برای کودکان زیر 9سال مناسب نمیباشد.
اینگونه فیلمها دارای الفاظ و صحنههای نامناسب بوده که برای کودکان مناسب
نمی باشد. لذا مرجع تصمیم گیری برای تماشای آن به عهده والدین است.
ماده2- نمایش این فیلم برای نوجوانان توصیه نمیشود. 12-
*این فیلم دارای صحنههای نسبتا خشونت آمیز یا دلهره آور بوده و میتواند
دارای استعمال دخانیات - الفاظ نامناسب یا صحنههای ترسناک باشد.
ماده3- نمایش این فیلم برای افراد بالای پانزده سال مجاز است. 15+
*این درجه بندی هشدار میدهد که این فیلم دارای صحنههای خشونت آمیز و
ترسناک ، استعمال مواد مخدر و سیگار ، روابط خلاف عرف جامعه و زبان تند و
نامناسب میباشد.
ماده4- نمایش این فیلم برای افراد بالای هجده سال مجاز است. 18+
*این درجه بندی نشانگر این است که هیچ فرد زیر 18 سالی مجاز به تماشای این
فیلم نیست.این فیلم میتواند حاوی صحنههای خشن، ترس و یا صحنههای استعمال
مواد مخدر بوده و یا واجد صحنهها، شوخی ها و گفتارهایی باشد که آشنایی و
یادگیری آنها برای کودکان بدآموزی به همراه دارد.
ماده 5- نمایش این فیلم برای تمامی افراد بلامانع است
*این درجه بندی نشانگر این است که تماشای این فیلم برای تمامی گروههای سنی اعم از کودکان و بزرگسالان آزاد است.
فصل سوم: قوانین وضوابط و مقررات اجرایی
ماده1-هرگونه تبلیغات در خصوص فیلمها به صورت صوتی یا تصویری که به جهت
آگاهی و معرفی اثر می باشد مانند( عکس – پوستر – سردر – آنونس، تبلیغات
تلویزیونی ) و همچنین فضای مجازی ملزم به رعایت گروه سنی فیلمهای سینمایی
می باشند.
ماده2- گروه سنی میبایست به گونه ای اطلاع رسانی شود که برای مخاطب واضح و در معرض دید باشد.
ماده3- سینماها و اماکن نمایش فیلم موظفند اطلاع رسانی کامل و جامع در این
خصوص را در مکانهای مناسب مانند ( گیشه بلیط - بلیط اینترنتی - ورودی سالن )
برای تماشاگران داشته باشند.
ماده4- یک شانزدهم مساحت مواد تبلیغی مانند عکس،پوستر، پلاکارد، سردر،
بیلبورد، استند، مکانهای تبلیغاتی و تلویزیون شهری، فضای مجازی و سایر
موارد تبلیغاتی میبایست به درج گروه سنی اختصاص یابد.
ماده5 نوع نگارش و چاپ گروه سنی باید کاملا واضح و قابل رویت بوده و از
رنگهایی متضاد با رزولوشن بالا استفاده شود تا توجه بیننده را در نگاه اول
جلب نماید.
ماده 6- دفاتر پخش فیلم موظفند در کلیه مواد تبلیغی فیلمهای سینمایی ،
نسبت به درج گروه سنی اقدام نموده و انجام درست و بدون نقص آنرا نظارت و
مدیریت نمایند.
ماده7- محل فروش و پیش فروش اینترنتی بلیط، اکران به صورت خصوصی و مهمان موظف به اطلاع رسانی گروه سنی خواهند بود.
ماده8- در صورت بروز تخلف یا عدم توجه سالنهای نمایش، اداره کل سینمای
حرفهای حسب ضوابط و مقررات با مدیریت سینما برخورد می کند و با لغو حواله
نمایش صادره، از ادامه نمایش فیلم در سینماهای خاطی اجتناب به عمل می آورد.
ماده9- پخش فیلم و مدیریت پخش در صورت تخلف یا سهل انگاری در قبال عدم درج
شرط سنی مسئولیت خواهند داشت و وفق مقررات و ضوابط مربوطه با آنها برخورد
خواهد شد.
ماده10- کلیه تهیه کنندگان و صاحبان اثر موظف به رعایت موارد مندرج در پروانه نمایش در خصوص گروه سنی میباشند.
ماده11- ضوابط و مقررات و دستورالعمل اجرایی و نحوه برخورد با متخلفان از
این آیین نامه،توسط معاونت ارزشیابی و نظارت تهیه، و پس از تایید معاون
وزیر و رییس سازمان سینمایی قابل اجرا میباشد.
ماده12- این دستورالعمل در3فصل و15 ماده در تاریخی ... (هنوز امضاء نشده)
به تایید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید و جهت اجرا به سازمان امور
سینمایی و سمعی و بصری ابلاغ گردید و از تاریخ ابلاغ برای تمامی سالنهای
نمایش و پردیسهای سینمایی و سینماهای سراسر کشور قابل اجرا است.