بعثی‌ها در آتش زدن كنسولگري ايران در بصره نقش داشتند

رویداد۲۴ در روز‌های اخیر شاهد بودیم که تعدادی از معترضان در بصره در اقدامی خرابکارانه و مشکوک، به کنسولگری ایران در بصره حمله کردند و ضمن آسیب رساندن به وسائل داخل این مکان دیپلماتیک، اقدام به آتش زدن کنسولگری ایران کردند. به دنبال این اقدام که خسارات زیادی نیز به کنسولگری ایران در بصره وارد شد، وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای این حمله وحشیانه را محکوم کرد. در عین حال به نظر می‌رسد خبر‌های ضد و نقیض در راستای منحرف کردن افکار عمومی از مسئولیت دولت عراق در حفاظت از اماکن دیپلماتیک منتشر شده باشد. در این ارتباط «آرمان» با حشمت‎ا... فلاحت‎پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفتگو کرده که می‎خوانید.

در روز‌های اخیر تعدادی از معترضان عراقی به کنسولگری ایران در بصره حمله کردند. ارزیابی شما از این حمله مشکوک چیست؟

اعتقاد بنده این است که باید ایران و عراق با منطق و ملاحظه خاصی موضوع بصره را مورد پیگیری قرار دهند. معمولا از لحاظ حقوق بین‎الملل و با توجه به کنوانسیون‎های موجود بین‎المللی در مورد موضوع نمایندگی خارجی‎ها، دولت عراق موظف است که خسارت لازمه را تامین کند و یقینا این اقدام صورت می‎گیرد. یعنی به عبارتی مشکلی در روابط ایران و عراق شکل نخواهد گرفت. منتهی بحثی که وجود دارد، بحث سیاسی و روانی این موضوع است.

 

با توجه به اینکه در آستانه سفر‌های مرتبط با اربعین و ماه محرم قرار داریم که اتباع ایرانی و عراقی نیز در حال تدارک سفر به این دو کشور هستند، این مسائل در این مناسبات مطرح شده است که این مسائل کاملا جنبه سیاسی دارند. بعضا نیز می‎بینیم که اغراق در آن مسائل صورت می‎گیرد. مساله‎ای که در هفته اخیر در مورد اتهامات خلاف اخلاقی که در کشور عراق به مردان ایرانی وارد می‎شود و در ایران به ویژه در شهر مقدس مشهد و ... نیز به مردان عراقی وارد می‎شود، در این راستا صورت گرفته است. بنده معتقدم که با حساسیت موضوع رسیدگی شود و اگر مواردی نیز در این زمینه وجود دارد، حتما برخورد جدی صورت گیرد.

این اقدامات خرابکارانه را با توجه به نزدیک بودن ماه محرم چگونه ارزیابی می‎کنید؟

اساس بحث این است که همراهی سیاسی و عقیدتی ملت‎های ایران و عراق، دو کشوری که ۸ سال در حال جنگ بودند، مولفه‎های همبستگی بسیار قوی بین دو کشور ایجاد کرده است که اوج آن در اربعین است. این سیاست‎ها و توطئه‎ها با هدف از بین بردن این زنجیره ارتباطی به کار گرفته می‎شود.

 

همین موضوع بصره نیز در این رابطه است که هم در آستانه اربعین است و هم در ایام شکل‎گیری دولت جدید عراق است و هم در ایامی که برخی از کشور‌ها سعی می‎کنند فرصت‎های اقتصادی و همکاری‎های سیاسی و راهبردی ایران در عراق را از بین ببرند. این اقدامات، ملاحظات خاصی را می‎طلبد که باید به آن توجه کرد. دو طرف ایرانی و عراقی باید از کانال‎هایی که از سا ل‎ ۲۰۰۳ تاکنون بین آن‎ها ایجاد شده مشکلات را حل کنند. هدف اقدامات خرابکارانه ایجاد بحران در این روابط است؛ بنابراین باید از این کانال‎ها استفاده کرد. این کانال‎ها اعم از کانال‎های مراجع و نیرو‌های مردمی هستند که مانع از ایجاد بحران در مناسبات بین دو کشور شده‎اند.

شاهدیم که دولت عراق به‎گونه‎ای دوگانه رفتار کرده است. از یک طرف وزارت امور خارجه عراق حمله به کنسولگری ایران در بصره را محکوم کرده است، اما دولت عراق سعی می‎کند که این حمله را به داعش نسبت دهد در حالی که داعش این حمله را به گردن نگرفته است، ارزیابی شما از این وضعیت چیست؟

تصور اینکه چنین اقدامی توسط داعش در بصره صورت گیرد، یک تصور انحرافی است. بنده معتقدم که آن بخشی از مقامات عراقی که بحث داعش را مطرح کرده‎اند برای مدیریت تحولات بوده است. در حالی که ریشه چنین کاری از سوی نیرو‌های بعثی است یا مرتبط با برخی کشور‌های مرتجع که سعی می‎کنند مناسبات بین ایران و عراق را دچار نوسان کنند؛ بنابراین بنده معتقدم که موضع‌گیری دولت عراق با هدف مدیریت موضوع است نه با هدف منحرف کردن این موضوع.

مقامات ایرانی ضمن محکوم کردن بی‎تحرکی پلیس بصره، گفته‎اند که دولت عراق به وظیفه دیپلماتیک خود در راستای حفاظت از اماکن دیپلماتیک عمل نکرده است، برداشت شما از این موضوع چیست؟

بدون ملاحظه توام با همکاری مقامات امنیتی بصره چنین امری غیرممکن است. طبیعتا همکاری‎هایی نیز در این باره صورت گرفته است. به هر حال دولت عراق باید طبق کنوانسیون‎های بین‌المللی در مورد این موضوع عمل کند. خاطیان را مشخص کند و هزینه‎های لازم برای جبران خسارات وارده به کنسولگری ایران در بصره داده شود.

می‎توان گفت: حمله معترضان به کنسولگری ایران در بصره به نشست سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه که در مورد مسائل سوریه بوده است، ارتباط داشته است؟

خیر. بنده چنین اعتقادی ندارم. برخی از کارشناسان چنین اعتقادی دارند. ایران ابتکار موفقی در مقابله با داعش داشته و کم‌کم به نتیجه نهایی نزدیک شده‌ایم. سلسله ابتکاراتی در این رابطه شکل گرفته است. آمریکایی‎ها و در راس آن دونالد ترامپ، سعی کرده‎اند با طرح مسائل گوناگون این ابتکار را تحت‎الشعاع قرار دهند که البته در این راستا کشور‌های ایران، روسیه و ترکیه به صورت جدی و بدون وقفه برای آرامش منطقه و پایان خونریزی در سوریه برنامه‌های توافق شده را دنبال کرده‌اند. بنده معتقدم که مسائل بزرگتر از این اقدامات نیز نمی‎تواند ابتکار عمل موفق در مسائل سوریه را تحت‎الشعاع قرار دهد؛ بنابراین این موضوع متاثر از مباحث امروز در مناسبات خاص ایران و عراق است.

برخی شخصیت‎های عراقی از جمله الخزعلی، دبیرکل عصائب اهل الحق در اظهار نظری گفته‎اند که چرا دفاتر صدر و العبادی مورد حمله قرار نمی‎گیرد و این حملات و آتش زدن‎ها را تسویه حساب سیاسی دانسته‎اند؛ بنابراین اگر بحث درگیری داخلی در عراق مطرح است، چرا به کنسولگری ایران در بصره حمله شده است و به نهاد‌های عراق حمله نشده است؟

بنده معتقدم که ما نباید وارد مسائل حاشیه شویم. آن چیزی که برای ما مهم است قداست و جزای حقوق بین‎المللی کنسولگری جمهوری اسلامی ایران است و یقینا خسارات وارده نیز دریافت می‎شود. ورود جمهوری اسلامی به این مباحث با روح حاکم بر مناسبات ملی ما با عراق همخوانی ندارد. ما معتقدیم که مجموع همکاری‎ها و تاریخ همکاری‎های مثبت ما با جریان صدر و آقای العبادی بیشتر از اختلاف ‎نظر‎هایی است که وجود دارد و نباید به دلیل وجود ‎اختلاف ‎نظر‌های پیش آمده، این مناسبات را نادیده بگیریم. همچنین ویژگی‎های مشترکی بین ایرانی‎ها، صدری‎ها و العبادی و دیگران وجود دارد که بسیار بنیادی‎تر از اختلاف ‎نظر‌های سیاسی است. در نهایت نیز بنده معتقدم که دو کشور به سمت رسیدن به کانال‎های مشترک همکاری حرکت خواهند کرد. همچنین مردم عراق نسبت به اینکه دولتمردان این کشور در شرایطی که صادرات نفت آن‌ها چند برابر ایران است، در زمینه امکانات رفاهی، عمرانی و زیرساختی به شدت ضعیف عمل می‎کنند اعتراض برحقی دارند؛ بنابراین دولتمردان عراق فارغ از اینکه از چه جریانی هستند باید پاسخگو باشند و اینکه موضوع را به برخی اختلافات سیاسی ربط دهند، انحراف از واقعیت است. بنده اعتقادم بر این است که ما نباید خود را در کانون یک ارتباط انحرافی قرار دهیم.