مردود شدن سریع تجویز پزشکی «مهناز افشار» و سه نکته!

رویداد۲۴ انتشار فیلمی توسط یکی از بازیگران مشهور کشورمان، واکنش‌هایی را به دنبال داشت که بسیار جالب توجه و قابل تأمل به نظر می‌رسند.

 

به فاصله کوتاهی از انتشار فیلمی کوتاه در صفحه شخصی «مهناز افشار» در یکی از شبکه‌های اجتماعی، شمار زیادی از کاربران فضای مجازی و جمعی از متخصصان، به شدت به سخنان این بازیگر سینمای کشورمان واکنش نشان دادند و فضا به سرعت آنقدر داغ شد که واکنش نهاد‌های مسئول را هم شاهد بودیم.

ماجرا از این قرار بود که افشار مدعی شد، آمار‌های رسیده حکایت از مرگ بیش از ۶ هزار جوان بر اثر سوءمصرف مواد دارد، در صورتی که می‌شود با تزریق یک آمپول جلوی این آمار را گرفت؛ آمپولی که به سادگی قابل تهیه است، چون هم ارزان است و هم بدون نسخه به فروش می‌رسد.

نسخه رایگانی که نه توسط یک پزشک، که توسط یک بازیگر سینما پیچیده می‌شود. نسخه‌ای حاوی نام «نالوکسان» یا نسخه نوشداروی افسانه‌ای برای آن‌هایی که سوءمصرف مواد دارند و از این مهم تر، نیازمند بازنشر حداکثری در جامعه برای اطلاع عموم از آن. تقاضایی که افشار این گونه بیانش می‌کند: «لطفا اطلاع رسانی کنید تا خانواده‌ها در جریان قرار بگیرند تا بتونیم این آمار رو کمتر و کمتر کنیم.»

تقاضایی که بی اجابت آن، این ویدئو به شدت بازنشر یافته تا جایی که در بسیاری از خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری نیز دیده می‌شود، با این تفاوت که این بازنشر وسیع نه به منظور حمایت از افشار و رساندن پیامش به گوش عموم، که در راستای مردود کردن ادعا‌های وی است؛ واکنشی که گاه با چاشنی حملاتی تند به وی و یادآوری برخی موارد حاشیه‌ای درباره این بازیگر همراه شده است.

این نخستین نکته مهم در این ماجراست. واکنش بسیار سریع و فراگیر به پست منتشره توسط یک بازیگر یا به تعبیری، سلبریتی؛ واکنشی که البته به اظهار نظر بسیاری از کاربران فضای مجازی و از آن مهم تر، متخصصان امر هم رسیده و در نوع خود بسیار کم نظیر است؛ گویی همگان قصد دارند درباره اظهار نظر یک فرد، ولو مشهور و سلبریتی، آگاهی بخشی کنند.

اما اگر از حجم واکنش‌های رقم خورده صرف نظر کرده و ماجرا را کمی دقیق‌تر بررسی کنیم، سرعت عمل وزارت بهداشت در پاسخ به این ادعا هم بسیار جالب توجه است. اینکه می‌بینیم کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به ماجرا واکنش نشان داده و گفته: «این سلبریتی دارو و درمان را به اهلش بسپارد.»

جهانپور با بیان اینکه کارکرد نالوکسان، مقابله با اوردوز مواد مخدر است، تأکید کرده که «استفاده آن عموما بیمارستانی و به تجویز پزشک است، چرا که ممکن است حین تزریق عوارض خطرناک و حتی مرگ آوری برای بیمار در پی داشته باشد چنانکه بسیاری از دارو‌ها برای مشکلات مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما خود درمانی و خود تجویزی آن‌ها ممکن است فاجعه آفرین باشد.»

اظهارنظری که در ادامه آن به تخلف بودن تبلیغ این دارو و البته غیرقابل خرید بودن آن بدون نسخه اشاره و حتی تلویحا به افشار زنهار زده شده که سرش به کار خودش باشد، اما نه از پیگیری این تخلف در آن اثری به چشم می‌خورد و نه از ارائه آمار بزرگی که افشار در خصوص مرگ و میر بر اثر سوءمصرف مواد مخدر ارائه داده است. نکته قابل تأملی که ظاهرا فدای سرعت عمل مسئولان برای پاسخ به ادعای افشار شده است.

نکته سوم و آخر اینکه انتشار این فیلم و بازخورد‌های سریع و وسیع آن موجب شده که برخی از کاربران فضای مجازی موارد متنوعی از شایعات مطرح در بستر شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌های اجتماعی را یادآور شوند که نه مسئولان و متخصصان و نه رسانه‌ها و کاربران در پی حقیقت یابی در خصوص آن‌ها و آگاهی بخشی در خصوص واقعیت پنهان شده در آن‌ها برنیامده‌اند.

شایعاتی که ممکن است بعضا بسیار مخرب‌تر از تبلیغ یک آمپول باشند که فروش بدون نسخه در داروخانه‌ها ندارد، اما، چون مطرح کنندگانشان امثال مهناز افشار نیستند، رغبتی برای شفاف سازی در خصوص شان در هیچ دستگاه و نهاد مسئولی دیده نمی‌شود؛ نقطه ضعفی که بد نیست حالا که ماجرای نسخه پیچی افشار بسیار داغ شده، تدبیری ویژه برای از بین بردن آن تدارک دیده شود!