شیفتگان خدمت یا تشنگان قدرت؟/ چرا فرهنگ استعفا در ایران جا نیفتاده است؟

رویداد۲۴ محمد آیتی: نه حادثه واژگونی اتوبوس دانشجویان باعث شد مسئولی استعفا کند نه واقعه دردناک آتش سوزی مدرسه زاهدان. همچنان که کسی به خاطر سوءمدیریت‌های فاجعه پلاسکو استعفا نکرد. عباس آخوندی وزیر وقت راه و شهرسازی نه بعد از خروج قطار از ریل و کشته شدن هموطنان و نه پس از سقوط هواپیمای یاسوج حاضر به استعفا نبود و می‌گفت بلدم چگونه مجموعه‌ام را اداره کنم.

اما پرسش اصلی اینجاست که چرا زمانی که چنین حوادث دلخراشی که دل هر ایرانی را به درد می‌آورد اتفاق می‌افتد، هیچ مسئولی حاضر به استعفا نمی‌شود و چرا فرهنگ استعفا در ایران غریب است؟

داوود محمدی نماینده تهران به رویداد۲۴ گفته این موضوع ریشه در فرهنگ ما دارد و متاسفانه اکثر افراد در این حوزه از شجاعت لازم برخوردار نیستند. به نظر من رسانه‌ها می‌توانند نقش بسزایی در ایجاد فرهنگ استعفا داشته باشند.

او معتقد است رسانه‌های آزاد می‌توانند در ایجاد این فرهنگ پیشقدم باشند و به دور از حب و بغض، افراد را به درستی نقد کنند و راحت‌تر از هر فرد یا نهادی، فرهنگ استعفا پس از بروز حادثه را در کشور جا بیاندازند.

محمدی به ماجرای واژگونی اتوبوس علوم و تحقیقات اشاره می‌کند و می‌گوید: پس از اینکه این اتفاق افتاد بلافاصله افرادی از کمیسیون آموزش مجلس در محل حادثه حاضر شدند تا صحنه را بازبینی کنند و گزارشی به کمیسیون آموزش داده شد. آقای طهرانچی، رییس دانشگاه آزاد اسلامی به کمیسیون آموزش فراخوانده شدند و توضیحاتی ارائه دادند اما همه اینها واقعیت را تغییر نمی‌دهد که جان جوانان کشورمان از دست رفت و هیچ مسئولی استعفا نکرد. این موضوع به امروز و دیروز برنمی‌گردد و متاسفانه از گذشته تا کنون این ضعف در سیستم مدیریتی کشور بوده و هست.

عضو کمیسیون آموزش مجلس می‌گوید چقدر خوب است که آن فرد یا افراد، برای همدردی با خانواده حادثه‌دیدگان و مردم از سمت خود کنار بروند. از نظر من این استعفا، آن شخص را نه تنها کوچک که بلکه بزرگ می‌کند و‌ ای کاش که به مرور این فرهنگ در جامعه ایجاد شود.

جلال جلالی‌زاده نماینده پیشین مجلس معتقد است در شرایط کنونی اغلب مسئولان احساس می‌کنند که مالک جایگاهی هستند که مسئولیت آن را برعهده دارند بنابراین نه فردی از این حق برخوردار است که آن‌ها را مورد سوال قرار دهد و نه فرد دیگری این حق را دارد که خود را واجد شرایط فعالیت در این سمت بداند.

کاظم دلخوش نماینده کنونی مجلس دلیل جا نیفتادن فرهنگ استعفا را لابی‌های گسترده می‌داند. او می‌گوید: اینکه فردی اشتباهی می‌کند اما باز هم در پست خود باقی می‌ماند بیشتر به دلیل لابی‌هایی است که انجام می‌شود. لابی‌های پشت سر باعث می‌شود که این استعفا انجام نشود.

روزگاری مرحوم بهشتی می‌گفت «ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت». اما این روزها رفتار مسئولان و بی‌اعتنایی آن‌ها به درد مردم به گونه‌ای است که عکس آن جمله معنا پیدا کرده است.