اتحادیه اروپا و آمریکا درباره ایران چه بده بستانی کردند؟

رویداد۲۴ سفیر سابق ایران در آلمان معتقد است: «عدم حضور احتمالی کشورهای بزرگ اروپا در کنفرانس ورشو در راستای نمایش استقلال آنها در برابر آمریکا است، اما مخالفت با برنامه موشکی ایران، اقدامی برای ایجاد تعادل نسبی در سیاست های اتحادیه اروپا در مقابل واشنگتن ارزیابی می شود.»

اخیرا خبرگزاری رویترز مدعی شده است دیپلمات های فرانسه، انگلیس، آلمان، دانمارک، هلند و بلژیک در نشستی در وزارت خارجه ایران تاکید کردند دیگر نمی توانند آزمایش های موشکی ایران و اقدامات این کشور برای ترور برخی از افراد در خاک اروپا را تحمل کنند. در مقابل وال استریت ژورنال از احتمال عدم حضور موگرینی و چند کشور مهم اتحادیه اروپا در کنفرانس ضدایرانی که قرار است ماه آینده در لهستان برگزار شود خبر داده است. دلیل این رفتار دوگانه اتحادیه اروپا چیست؟

علی ماجدی، سفیر سابق ایران در آلمان در این باره گفت: «روابط اتحادیه اروپا و آمریکا در دوره ترامپ نسبت به قبل دچار تنش شده است و موضوعاتی مثل برجام و بحث افزایش تعرفه های تجاری از موارد این اختلاف و تنش به شمار می رود. در واقع ایالات متحده به دنبال برهم زدن اتحادیه اروپا است و این سیاست در دولت ترامپ نیز تعقیب می شود.»

وی افزود:«آمریکا درصدد است قدرت یکپارچه اتحادیه اروپا را با ایجاد شکاف در زمینه های سیاسی و اقتصادی بین کشورهای اتحادیه اروپا از بین ببرد. اما به دلیل درهم تنیدگی روابط اقتصادی فی مابین، این مناسبات به راحتی گسسته نمی شود و شاید حتی قابل گسستن هم نباشد. لذا اگر فرصتی فراهم شود که صرفا دولت های اتحادیه اروپا تصمیم گیرنده باشند و هزینه اندکی برای اجرای این تصمیم بخواهند بپردازند، رهبرانشان از این سیاست استفاده می کنند تا استقلال خود را از آمریکا نشان دهند. با توجه به این فرمول، کنفرانس لهستان از موضوعاتی است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا می توانند مستقل عمل کنند و خارج از روابط اقتصادی با آمریکا، دعوت کاخ سفید را نپذیرند.»

این دیپلمات بلندپایه ایران تصریح کرد: «عدم شرکت کشورهای بزرگ اتحادیه اروپا مانند آلمان و فرانسه در این کنفرانس هزینه چندانی برای آنها نخواهد داشت و این مساله در نهایت به نفع جمهوری اسلامی ایران است. اروپایی ها در مسائلی مانند برجام متفاوت از آمریکا موضع گیری می کنند اما در حوزه های اقتصادی، دستشان بسته است. در واقع به دلیل هژمونی آمریکا و سلطه دلار بر سیستم مالی جهان از یک سو و عدم همراهی شرکت های خصوصی اروپا از تصمیمات دولت هایشان از سوی دیگر، دول اروپایی نمی توانند در این زمینه نقش آفرینی داشته باشند.»

ماجدی تاکید کرد: «اما بحث عدم حضور در ورشو موضوعی خواهد بود که امکان نمایش استقلال نسبی این دولت ها را به ایالات متحده و جهان نشان می دهد. با این حال شاهد هستیم در جلسه ای که تعدادی از دیپلمات های اروپایی با معاون سیاسی محمدجواد ظریف در تهران برگزار می شود، اروپایی ها از عدم تحمل برنامه موشکی ایران سخن می گویند که می تواند در تعارض با سیاست عدم مشارکت در ورشو باشد. در تحلیل این مساله باید مجددا به بده بستان های اروپا با آمریکا اشاره کرد. مقامات این اتحادیه در نظر دارند دوران دولت ترامپ را به نحوی با مدیریت امور بگذرانند.»

سفیر سابق ایران در آلمان خاطرنشان کرد: «با توجه به تجربه حضورم در برلین، می دانم که آلمان ها امیداورند دولت ترامپ پس از دو سال به پایان برسد و در این رابطه تلاش دارند مسائل مورد اختلاف با آمریکا را به نحوی مدیریت کنند که در این میان «ایران» یکی از موضوعات چالشی بین آنها به شمار می رود. عمق استراتژیک مناسبات اروپا و آمریکا این اجازه را نمی دهد که دول اروپایی در تمامی موارد در چالش دائمی با ایالات متحده بسر ببرند. لذا هر جایی که مانور قدرت هزینه ندارد، از شرایط استفاده می کنند که یک مورد آن احتمال عدم حضور کشورهای بزرگ اروپا در کنفرانس لهستان است؛ اما در مقابل در بحث موشکی ایران، تلاش می کنند با حمایت ضمنی از رویکرد واشنگتن در این زمینه، تعادل نسبی را با آمریکا برقرار سازند.»

ماجدی در پایان در خصوص تاثیر سیاست ضد اسرائیلی ایران بر روابط میان تهران و برلین و همچنین راه اندازی کانال مالی ویژه با ایران، گفت: «آلمان نسبت به جهت گیری ضد اسرائیلی جمهوری اسلامی ایران حساسیت دارد و این به دلیل سوابق تاریخی بین آلمان و اسرائیلی ها است. لذا این موضوع در مناسبات دوجانبه تهران - برلین خود را نشان داده اما راه اندازی کانال مالی اروپا صرفا منوط به نظر آلمانی ها نیست که این مساله بخواهد بر سرنوشت SPV اثر منفی داشته باشد.»