چرا ترامپ توافقنامههای بینالمللی را یکی یکی پاره میکند؟
رویداد۲۴ روزنامه میل آن ساندی در گزارشی نوشت: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در بیانیه ای که روز جمعه منتشر شد، تصریح کرد: «آمریکا شنبه تعهدات خود در چهارچوب پیمان INF را به حال تعلیق درآورده و روند خروج از آن را آغاز می کند.»
در بیانیه همچنین آمده است که این روند «تا شش ماه به طول خواهد انجامید، مگر آن که روسیه با نابود کردن همه موشک ها، پرتابگرها و تجهیزاتی که ناقض متن پیمان هستند، به تعهداتش عمل کند.»
ترامپ از سوی دیگر گفته است که هم پیمانان آمریکا در ناتو به طور کامل از تصمیم این کشور در خروج از پیمان منع موشک های میان بُرد حمایت می کنند.
آمریکا در ماه دسامبر گذشته با صدور یک ضرب الاجل رسمی به روسیه 60 روز مهلت داده بود تا موضع خود را درباره این پیمان روشن کند.
این نخستین باری نیست که ترامپ یک توافقنامه بین المللی را پاره می کند. اما تصمیم او برای خروج از معاهده قدیمی هسته ای با روسیه یک نقطه عطف و یک اقدام مخرب است. در واقع این همان معاهده ای بود که جنگ سرد را به پایانش نزدیک کرد.
این توافق در سال 1987 توسط «رونالد ریگان» و «میخائیل گورباچف» امضا شد تا نسل جدید خطرناک موشک های میان برد را ممنوع کند.
یافتن و تخریب این سلاح های برای دشمن کاری بسیار دشوار است.
هیچ شکی نیست که معاهده INF جهان را مکانی امن تر می کرد. این معاهده زمانی امضا شد که جهان 65 هزار کلاهک هسته ای داشت که بیشتر آن به آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی تعلق داشت. تا دهه 1990، این تعداد به 17 هزار کلاهک کاهش یافت.
طی دهه ها، جانشینان ریگان و گورباچف تلاش کردند به روح توافق پایبند بمانند تا زمانی که چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا وارد کاخ سفید شد.
ترامپ به جهان گفته است که از این توافق خارج شده زیرا روسیه - تنها طرف دیگر قرارداد - با توسعه غیرقانونی موشک کروز جدید مفاد این توافق را نقض کرده است. روسیه این ادعا را رد کرده است.
این ادعای ترامپ ریاکارانه و ساختگی است. آمریکا خودش موشک های ایجیس و پاتریوت را در لهستان و رومانی مستقر کرده است.
آمریکا می گوید این موشک ها «بازدارنده» هستند؛ روسیه پاسخ می دهد این موشک ها می توانند به سرعت «تهاجمی» شوند.
مانند روسیه، آمریکا هم با خرسندی زرادخانه موشکهای هستهای اش را بازسازی خواهد کرد؛ برنامه 30 ساله ای که شامل کلاهک های جدید با قدرت انفجاری ای برابر با نصف قدرت بمب هایی است که در هیروشیما استفاده شد.
ترامپ به دلیل رفتار بد روسیه از معاهده هسته ای خارج نشد بلکه او می خواست کل معاهده را نابود کند. چرا؟ زیرا اسباب زحمتش شده بود.
ترامپ از همه معاهده ها چه نظامی و چه غیرنظامی متنفر است زیرا قدرت آمریکا را آن گونه که می خواهد محدود می کند.
او با ایجاد تنش با اروپا بیش از هر زمانی در تاریخ به انسجام ناتو آسیب وارد کرد، و اکنون هم با راه اندازی یک سری جنگ های تعرفه ای، پایه های تجارت جهانی را به لرزه درآورده است.
تصمیم او در مورد خروج از توافق هستهای با ایران هم درست همینطور است. هیچ کس خارج از کاخ سفید بر این باور نیست که ایران از این توافق تخلف کرده باشد. نهادهای اطلاعاتی آمریکا و آژانس بین المللی انرژی هسته ای 13 بار تایید کرده اند که ایران به روح توافق پایبند بوده است. ترامپ به جاسوس های خودش در پاسخ می گوید: «به مدرسه های تان باز گردید.»
یک انگیزه خاص تر هم پشت اقدامات ترامپ وجود دارد و این انگیزه چین است؛ کشوری که او به راستی از آن می ترسد.
چین که یک تازه وارد به دنیای ابرقدرت هاست، عضو توافقنامه های دهه 1980 نیست بنابراین آزاد است تا در سکوت مجموعه ای از موشک ها را توسعه دهد که می توانند ناوگان آمریکایی را «خنثی کنند». چینی ها استاد جنگ های سایبری نیز هستند.
معاهده INF واکنش های نظامی چین را محدود می کرد و ترامپ را از استقرار موشک های با برد کوتاه در هر جایی نزدیک سواحل اقیانوس آرام در روسیه باز می داشت و این بدان معناست که آمریکا نمی تواند چین را هم با چنین سلاح هایی هدف بگیرد.
بنابراین، این اصلی ترین دلیل برای خروج ترامپ از معاهده با روسیه است.
از زمان دیدار نیکسون با مائو، این سیاست آمریکایی است که روسیه و چین را جدا از هم نگه می دارد. اما روسای جمهور چین و روسیه هنوز هم از نزدیک با هم همکاری می کنند. در حقیقت آنها گرم ترین رابطه میان دو کشور را از دهه 1950 تاکنون تجربه می کنند.
نه مسکو و نه پکن به واسطه فرد لاف زنی که اکنون در کاخ سفید است، در تنگنا قرار نمی گیرند و مرعوب او نمی شوند.
اگر فردی که پس از انتخابات 2020 به جای ترامپ می آید هم این توافق را نابود کند، به راستی ما به دوره جنگ سرد جدید باز می گردیم.