آشفتگی عربستان پس از لغو معافیت‌های نفتی ایران/ ریاض بر سر دوراهی ترامپ و اوپک

رویداد۲۴ العربی الجدید نوشت در ادامه این مطلب آمده است: این در حالی است که پیش از اعلام تصمیم دولت آمریکا، بلومبرگ طی گزارشی به نقل از چهار شخصیت اگاه از تصمیم ایالات متحده، اعلام کرده بود که دولت ترامپ معافیت‌های دولت‌های وارد کننده نفت ایران را تمدید نخواهد کرد. این تصمیم آمریکا در واقع به منزله یک پیروزی برای باز‌های راست گرا در کاخ سفید است که در رأس آنها، جان بولتون قرار دارد.

بولتون معتقد است مادامی که معافیت دولت‌های وارد کننده نفت ایران لغو نشده، صحبت کردن در مورد تشدید فشار‌ها بر این کشور، بی معناست.

علاوه بر بولتون، مارک دوبوویتز، رئیس اجرایی موسسه دفاع از دموکراسی، که حامی اسرائیل و متخصص مسائل ایران است، می‌گوید: «تا زمانی که صادرات نفت ایران به صفر نرسد، فشار‌های شدید بر آن، بی فایده است». وی می‌افزاید: «با تصمیم به توقف صادرات نفت ایران، اقتصاد این کشور تحت فشار‌های شدیدی قرار می‌گیرد و ارزش پول ملی آن به شدت کاهش می‌یابد».

به عقیده تحلیلگران، تصمیم آمریکا برای ممنوعیت واردات نفت ایران، شرکت‌های جهانی و دولت‌ها را از نظر قانونی ملزم به آن نمی‌کند. اما دولت آمریکا اجرای ممنوعیت واردات نفت ایران را به تحریم‌های مرحله دوم ربط داده است که براساس آن، دولت‌ها و شرکت‌هایی که تعامل تجاری با ایران دارند، موظف به متوقف کردن این نوع تعاملات دارند.

این اقدام آمریکا شوک بزرگی به بازار نفت وارد کرد، به نحوی که قیمت نفت بیش از سه دلار افزایش پیدا کرده و به میزان ۷۴.۳۱ دلار برای هر بشکه، رسید. لازم به ذکر است که إعمال ممنوعیت کامل صادرات نفت ایران، در داخل دولت آمریکا نیز محل بحث بود و در حالی که بولتون و مسئولان انرژی، کاهش صادرات نفت ایران را ضروری می‌دانستند، دیگران معتقد بودند که این به صفر رساندن باید به صورت تدریجی و به آرامی صورت گیرد.

به گفته منابع آمریکایی، در یکی از نشست‌های مربوط به بررسی معافیت‌های نفتی ایران، بولتون تصریح کرد که زمان به صفر رساندن صادرات نفت ایران رسیده است.

کارشناسان بر این عقیده اند که با لغو معافیت‌های آمریکا، بازار نفت با فشار زیادی در زمینه ذخایر نفتی مواجه می‌شود و حتی شاید قیمت نفت خام به ۸۰ دلار نیز برسد، که قطعا ترامپ تمایلی به آن ندارد.

تحریم نفت ایران از سوی واشنگتن در شرایط مطرح شده است که مناطق غنی از نفت در تنش به سر می‌برد، چرا که شبه نظامیان در لیبی حفتر را محاصر کرده اند و به این ترتیب، بندر الزوایه، که نقش مهمی در صادرات نفت خام دارد و بزرگترین میدان نفتی در دنیا محسوب می‌شود، در معرض تهدید قرار دارد.

در هفته گذشته، ترامپ تماسی تلفنی با حفتر داشت و از این طریق قصد دارد از تهدید نشدن میدان‌های نفتی لیبی، اطمینان یابد. به علاوه، در ونزوئلا، به دلیل تحریم‌های آمریکا ذخایر نفتی کاهش یافته است و همین مساله نگرانی تاجران نفت در مورد احتمال کمبود در بازار نفت و افزایش قیمت ان را برانگیخته است.

در این راستا، تحلیلگر نفت شرکت «بی فی ام»، استفن بیرنوک در مقاله‌ای برای اویل پرایس نوشت: «لیبی در شرایط جدید، بزرگترین خطر جغرافیایی سیاسی برای بازار‌های نفت است».

از سوی دیگر، کالین بیرش، در اکونومیست معتقد است که توقف صادرات نفت ایران، بزرگترین خطری است که متوجه ذخایر نفتی می‌شود.

کارشناسان بر این عقیده اند که با تصمیم ایالات متحده در مورد لغو معافیتها، و تعهد عربستان و امارات برای جبران کمبود در بازار، به صورت ناخودآگاه اعتماد اعضای اوپک و تولید کنندگان نفت در مورد تصمیمات نفتی عربستان در اینده از بین می‌رود.

چه بسا اقدام ریاض در مورد افزایش تولید نفت، ضربه دیگری باشد که عربستان به پیکره اپک وارد می‌کند. همانطور که ضربه اول سعودیها، مربوط به تصمیم آن‌ها برای افزایش تولید بیش از ۱۱.۲۵ میلیون بشکه در روز، در پاسخ به درخواست ترامپ برای جبران کمبود نفت بود و در نتیجه، قیمت نفت به شدت سقوط کرده و به سطوح کمتر از ۶۰ دلار رسید.

این در حالی است که به عقیده تحلیلگران، دولت‌های اوپک، از جمله عربستان، نیاز مبرمی به افزایش قیمت نفت دارند. به همین دلیل، تصمیم ریاض برای افزایش تولید، باعث عصبانیت اعضای اپک خواهد شد.

در همین رابطه، اولی هیسن، کارشناس امور نفتی در بانک «ساکسو بنک» تصریح می‌کند که عربستان و دیگر اعضای اوپک در شرایطی قرار دارند که به افزایش قیمت نفت تا بیش از ۸۰ دلار برای هر بشکه نیازمندند و مشکلات اقتصادی آن‌ها هرگز با کاهش قیمت نفت تا ۷۰ دلار برطرف نمی‌شود.