«جنگ منفعت» غرب را به سمت ایران کشاند
معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه، معتقد است که منفعت ایران، ژاپن و اروپا در آرامش، صلح و ثبات منطقه است، آن‌ها به خاطر منافعشان به ایران می‌آیند.
رویداد۲۴ میانجی‌گران در صف تهران هستند هایکو ماس وزیر خارجه آلمان قرار است امروز دوشنبه و تا ساعتی دیگر با وزیر خارجه کشورمان دیدار کند. او پیش از این دیدار با مقامات بغداد در خصوص تنش میان ایران و آمریکا گفتگو کرد و نتیجه این دیدار‌ها به نقل از عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق این بود که بغداد، هیات‌ها و پیام‌هایی را به تهران و واشنگتن و اروپا اعزام می‌کند؛ بنابراین و در همین باره وزیر خارجه آلمان گفته است برای نجات برجام به تهران آمده است.
روز چهارشنبه نیز سفر پر سر و صدای شینزو آبه نخست وزیر ژاپن به تهران انجام می‌شود و پس از آن رئیس جمهور کشورمان تهران را به مقصد شانگهای ترک خواهد کرد، گفته شده است که این سفر با هدف دیدار و رایزنی با روسای کشور‌های عضو این سازمان صورت خواهد گرفت. هفته پیش رو تاریخی‌ترین روز‌های کشورمان است که تعیین می‌کند فشار‌های اقتصادی و غیر انسانی آمریکا در برابر دیپلماسی نرم و صلح طلب ایران پاسخگو است یا خیر؟
در این باره با محسن روحی‌صفت کارشناس مسائل بین الملل دیپلمات پیشکسوت کشورمان، گفتگو کرده‌ایم که از نظر می‌گذرانید:
پس از اعلام سفر شینزو آبه به تهران، برخی رسانه‌های خبری با توجه به سفر یک ماه اخیر وزیر خارجه کشورمان به ژاپن و سفر هفته گذشته ترامپ به این کشور، گزارش دادند که اعلام میانجیگری آبه از دستاورد سفر این دو بازیگر مهم در عرصه بین الملی بوده است و نخست وزیر ژاپن به درخواست ترامپ راهی تهران شده است. این شنیده‌ها و خبر‌ها تا چه اندازه گمانه زنی است و تا چه اندازه تحلیل کارشناسانه؟
فرد یا کشور خاصی، دراین مقطع حساس ژاپن را برای میانجیگری انتخاب نکرده است بلکه منافع طرف‌های مختلف، کشور‌های که در منطقه حضور دارند و منافع آن‌ها در خطر است، موجب شد که ژاپن خودش این نقش را ایفا کند. به این معنا نبود که طرف‌های خاصی ژاپن را ترغیب کرده باشند.
ژاپنی‌ها در ایران در سال‌های طولانی با منافع اقتصادی بسیار، حضور داشتند. ضمن اینکه سفر آبه به ایران در نودمین سالگرد روابط ژاپن و ایران صورت می‌گیرد. آن‌ها به روابط اقتصادی و کار در ایران بسیار علاقمند بودند. متاسفانه تحریم‌های آمریکا همیشه مانع پیشرفت روابط دو کشور بوده است.
ژاپنی‌ها بیش از ۸۰ درصد از نفت وارداتی خود را از منطقه خلیج فارس وارد می‌کنند هرگونه تنش جدی که به درگیری بیانجامد، اقتصاد ژاپن را درگیر می‌کند.
مساله دیگر اینکه ژاپن در مناقشات منطقه نسبت به کشور‌های دیگر همیشه بی طرفانه حضور داشته است لذا تصور ان‌ها بر این است که بیش از دیگران می‌توانند در امر میانجی موفق عمل کنند. مضاف بر اینک ژاپن نیز انتخابات ریاست جمهوری در پیش دارد و هرگونه موفقیت در این امر، برای آبه یک امتیاز مثبت است و آینده سیاسی او را تضمین می‌کند.
طرف‌های دیگر هم مانند امریکا دلیل انتخاباتی دارند، بیشترین انگیزه ترامپ از مذاکره، داشتن یک دستاورد برای انتخابات اتی کشورش است که بتواند با آن ۸ سال ریاست جمهوری را تکمیل کند.
به هر جهت طرف ایرانی علاقمند به ادامه مناقشه و تنش در منطقه خلیج فارس نیست. ایران به دنبال ارامش است و این مساله سبب شده است که در راستای کاهش تنش همگی گام مثبت بردارند. اینطور نیست که پشت پرده کسانی باشند که بازیگران سیاسی را میچرخانند و سناریو طراحی می‌کنند.
می‌گویند نخست وزیر ژاپن درباره چابهار هم صحبت‌هایی با رئیس جمهور کشورمان دارد. این مذاکرات برای چیست؟ ژاپن چه نوع سرمایه گذاری برای چابهار دارد؟
خاطرم است که چند سال پیش نخست وزیرژاپن بیانیه رسمی درباره چابهار داد. همچنین در سفری که نخست وزیر هند به توکیو داشت در بیانیه مشترک بین هند و ژاپن در یکی از بند‌ها به موضوع چابهار اشاره می‌شود مبنی بر اینکه دولت ژاپن بسیار علاقمند است به همراهی هند و ایران در حوزه بندر چابهار فعالیت داشته باشد. چابهار یکی از انگیزه‌های اصلی سفر آبه به ایران است.
ایران چه پاسخی به این بیانیه داد؟
ایران ابراز علاقه کرد چراکه در چابهار چینی‌ها که رقیب هند و ژاپن می‌باشند هم فعالیت دارند.
پس ژاپن تنها به دلیل منافع اقتصادی راهی تهران شده است؟
بله علاوه بر ان شخصیت آقای آبه هم تاثیرگذار است، ایشان فرد قدرتمندی در سیاست ژاپن و قبلا وزیرخارجه بود و چند بار به ایران سفر داشته و پایه گذاری برخی همکاری‌های مهم اقتصادی با کشورمان در دوره قبل از تحریم‌های همه جانبه امریکا بوده است از طرفی منافع اقتصادی مهم است و موضوع ادامه رشد اقتصادی این کشور، چرا که دولت ژاپن همکاری در چابهار و کلا همکاری با ایران را منوط به مناقشه در خلیج فارس کرده است به این معنا که تنش در این منطقه شدت نگیرد و منجر به جنگ و مناقشه جدی در خلیج فارس و تنگه هرمز نشود. چرا که اقتصاد ژاپن در این وضعیت فلج می‌شود.
از لحاظ سیاسی چه طور؟ چه منافعی دارد؟ آیا اصلا می‌توان گفت این میانجیگری‌ها موفقیت آمیز خواهد بود یا خیر؟
در عالم سیاست این است که همه تلاش‌ها انجام بشود، بعد منتظر می‌شوند ببینند که این تلاش‌ها نتیجه مثبت می‌دهد یا خیر، درعالم سیاست پیشگویی نمی‌کنند، بلکه تحلیل می‌کنند و بر اساس آن تحلیل پیش می‌روند. منافع ترامپ بر این است که جنگی در نیفتد، چون با شعار‌های انتخاباتی او تناقض دارد و اینکه هزینه‌های جنگ بسیار است به دنبال کاهش تنش است. به دنبال این است که دستاوری حقوقی داشته باشد تا به عنوان کارت اصلی در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا برای رقبای سیاسی اش رو کند.
ایران یکی از شلوغترین و تاریخی‌ترین هفته‌های دیپلماسی را پیش رو دارد. امروز نیز وزیر خارجه آلمان به تهران می‌آید. ایا او هم عنوان میانجی را یدک می‌کشد؟
آلمان هم در راستای کاهش تنش و در گیری در منطقه است. ما چه از لحاظ دیپلماسی و چه از لحاظ نظامی به طرف مقابل نشان داده ایم که به دنبال درگیری نیستیم، اگر هم تنشی به وجود بیاید ما شروع کننده آن نیستیم، همچنان که کوتاه هم نمی‌آییم اگر تعدی صورت بگیرد. طرف‌های خارجی واکنش ما را به شروع هر تعدی جدی گرفته اند؛ لذا این مساله اروپایی‌ها را متقاعد کرده است که یک اقدام جدی کنند که مبادا این مناقشه و درگیری‌های لفظی تبدیل به درگیری نظامی در صحنه خلیج فارس و دریای عمان شود. از این جهت فعالیت برخی کشور‌ها که به طور مستقیم منافع جدی در عدم درگیری دارند را شاهد هستیم. چرا که انرژی و سوخت آن‌ها از همین منطقه خلیج فارس تامین می‌شود، هر درگیری بر وضعیت اقتصادی و امنیتی اروپا تاثیر می‌گذارد؛ لذا این‌ها به طور جدی تری به این مساله پی بردند که باید با راهکار دیپلماتیک مانع از درگیری نظامی در منطقه شوند.
در راستای این هفته شلوغ رئیس جمهور نیز میهمان شانگهای است. او قرار است در حاشیه نشست این سازمان با روسای جمهور کشور‌های عضو دیدار کند. از جمله؛ چین، روسیه و کشور‌های شرق آسیا، آسیای مرکز و میانه، آیا می‌توان گفت که امیدواریم این دیدار‌ها روزنه‌ای برای هموار کردن تحریم‌های آمریکا شود یا اینکه سبب پیشبرد اهداف دیپلماسی با وجود همه تحریم‌های اعمال شده شود؟ به طور کلی این دیدار‌ها چه قدر در وضعیت فعلی ایران و در شرایط حساسی که هست می‌تواند مثبت باشد؟
روز چهارشنبه نیز سفر پر سر و صدای شینزو آبه نخست وزیر ژاپن به تهران انجام می‌شود و پس از آن رئیس جمهور کشورمان تهران را به مقصد شانگهای ترک خواهد کرد، گفته شده است که این سفر با هدف دیدار و رایزنی با روسای کشور‌های عضو این سازمان صورت خواهد گرفت. هفته پیش رو تاریخی‌ترین روز‌های کشورمان است که تعیین می‌کند فشار‌های اقتصادی و غیر انسانی آمریکا در برابر دیپلماسی نرم و صلح طلب ایران پاسخگو است یا خیر؟
در این باره با محسن روحی‌صفت کارشناس مسائل بین الملل دیپلمات پیشکسوت کشورمان، گفتگو کرده‌ایم که از نظر می‌گذرانید:
پس از اعلام سفر شینزو آبه به تهران، برخی رسانه‌های خبری با توجه به سفر یک ماه اخیر وزیر خارجه کشورمان به ژاپن و سفر هفته گذشته ترامپ به این کشور، گزارش دادند که اعلام میانجیگری آبه از دستاورد سفر این دو بازیگر مهم در عرصه بین الملی بوده است و نخست وزیر ژاپن به درخواست ترامپ راهی تهران شده است. این شنیده‌ها و خبر‌ها تا چه اندازه گمانه زنی است و تا چه اندازه تحلیل کارشناسانه؟
فرد یا کشور خاصی، دراین مقطع حساس ژاپن را برای میانجیگری انتخاب نکرده است بلکه منافع طرف‌های مختلف، کشور‌های که در منطقه حضور دارند و منافع آن‌ها در خطر است، موجب شد که ژاپن خودش این نقش را ایفا کند. به این معنا نبود که طرف‌های خاصی ژاپن را ترغیب کرده باشند.
ژاپنی‌ها در ایران در سال‌های طولانی با منافع اقتصادی بسیار، حضور داشتند. ضمن اینکه سفر آبه به ایران در نودمین سالگرد روابط ژاپن و ایران صورت می‌گیرد. آن‌ها به روابط اقتصادی و کار در ایران بسیار علاقمند بودند. متاسفانه تحریم‌های آمریکا همیشه مانع پیشرفت روابط دو کشور بوده است.
ژاپنی‌ها بیش از ۸۰ درصد از نفت وارداتی خود را از منطقه خلیج فارس وارد می‌کنند هرگونه تنش جدی که به درگیری بیانجامد، اقتصاد ژاپن را درگیر می‌کند.
مساله دیگر اینکه ژاپن در مناقشات منطقه نسبت به کشور‌های دیگر همیشه بی طرفانه حضور داشته است لذا تصور ان‌ها بر این است که بیش از دیگران می‌توانند در امر میانجی موفق عمل کنند. مضاف بر اینک ژاپن نیز انتخابات ریاست جمهوری در پیش دارد و هرگونه موفقیت در این امر، برای آبه یک امتیاز مثبت است و آینده سیاسی او را تضمین می‌کند.
طرف‌های دیگر هم مانند امریکا دلیل انتخاباتی دارند، بیشترین انگیزه ترامپ از مذاکره، داشتن یک دستاورد برای انتخابات اتی کشورش است که بتواند با آن ۸ سال ریاست جمهوری را تکمیل کند.
به هر جهت طرف ایرانی علاقمند به ادامه مناقشه و تنش در منطقه خلیج فارس نیست. ایران به دنبال ارامش است و این مساله سبب شده است که در راستای کاهش تنش همگی گام مثبت بردارند. اینطور نیست که پشت پرده کسانی باشند که بازیگران سیاسی را میچرخانند و سناریو طراحی می‌کنند.
می‌گویند نخست وزیر ژاپن درباره چابهار هم صحبت‌هایی با رئیس جمهور کشورمان دارد. این مذاکرات برای چیست؟ ژاپن چه نوع سرمایه گذاری برای چابهار دارد؟
خاطرم است که چند سال پیش نخست وزیرژاپن بیانیه رسمی درباره چابهار داد. همچنین در سفری که نخست وزیر هند به توکیو داشت در بیانیه مشترک بین هند و ژاپن در یکی از بند‌ها به موضوع چابهار اشاره می‌شود مبنی بر اینکه دولت ژاپن بسیار علاقمند است به همراهی هند و ایران در حوزه بندر چابهار فعالیت داشته باشد. چابهار یکی از انگیزه‌های اصلی سفر آبه به ایران است.
ایران چه پاسخی به این بیانیه داد؟
ایران ابراز علاقه کرد چراکه در چابهار چینی‌ها که رقیب هند و ژاپن می‌باشند هم فعالیت دارند.
پس ژاپن تنها به دلیل منافع اقتصادی راهی تهران شده است؟
بله علاوه بر ان شخصیت آقای آبه هم تاثیرگذار است، ایشان فرد قدرتمندی در سیاست ژاپن و قبلا وزیرخارجه بود و چند بار به ایران سفر داشته و پایه گذاری برخی همکاری‌های مهم اقتصادی با کشورمان در دوره قبل از تحریم‌های همه جانبه امریکا بوده است از طرفی منافع اقتصادی مهم است و موضوع ادامه رشد اقتصادی این کشور، چرا که دولت ژاپن همکاری در چابهار و کلا همکاری با ایران را منوط به مناقشه در خلیج فارس کرده است به این معنا که تنش در این منطقه شدت نگیرد و منجر به جنگ و مناقشه جدی در خلیج فارس و تنگه هرمز نشود. چرا که اقتصاد ژاپن در این وضعیت فلج می‌شود.
از لحاظ سیاسی چه طور؟ چه منافعی دارد؟ آیا اصلا می‌توان گفت این میانجیگری‌ها موفقیت آمیز خواهد بود یا خیر؟
در عالم سیاست این است که همه تلاش‌ها انجام بشود، بعد منتظر می‌شوند ببینند که این تلاش‌ها نتیجه مثبت می‌دهد یا خیر، درعالم سیاست پیشگویی نمی‌کنند، بلکه تحلیل می‌کنند و بر اساس آن تحلیل پیش می‌روند. منافع ترامپ بر این است که جنگی در نیفتد، چون با شعار‌های انتخاباتی او تناقض دارد و اینکه هزینه‌های جنگ بسیار است به دنبال کاهش تنش است. به دنبال این است که دستاوری حقوقی داشته باشد تا به عنوان کارت اصلی در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا برای رقبای سیاسی اش رو کند.
ایران یکی از شلوغترین و تاریخی‌ترین هفته‌های دیپلماسی را پیش رو دارد. امروز نیز وزیر خارجه آلمان به تهران می‌آید. ایا او هم عنوان میانجی را یدک می‌کشد؟
آلمان هم در راستای کاهش تنش و در گیری در منطقه است. ما چه از لحاظ دیپلماسی و چه از لحاظ نظامی به طرف مقابل نشان داده ایم که به دنبال درگیری نیستیم، اگر هم تنشی به وجود بیاید ما شروع کننده آن نیستیم، همچنان که کوتاه هم نمی‌آییم اگر تعدی صورت بگیرد. طرف‌های خارجی واکنش ما را به شروع هر تعدی جدی گرفته اند؛ لذا این مساله اروپایی‌ها را متقاعد کرده است که یک اقدام جدی کنند که مبادا این مناقشه و درگیری‌های لفظی تبدیل به درگیری نظامی در صحنه خلیج فارس و دریای عمان شود. از این جهت فعالیت برخی کشور‌ها که به طور مستقیم منافع جدی در عدم درگیری دارند را شاهد هستیم. چرا که انرژی و سوخت آن‌ها از همین منطقه خلیج فارس تامین می‌شود، هر درگیری بر وضعیت اقتصادی و امنیتی اروپا تاثیر می‌گذارد؛ لذا این‌ها به طور جدی تری به این مساله پی بردند که باید با راهکار دیپلماتیک مانع از درگیری نظامی در منطقه شوند.
در راستای این هفته شلوغ رئیس جمهور نیز میهمان شانگهای است. او قرار است در حاشیه نشست این سازمان با روسای جمهور کشور‌های عضو دیدار کند. از جمله؛ چین، روسیه و کشور‌های شرق آسیا، آسیای مرکز و میانه، آیا می‌توان گفت که امیدواریم این دیدار‌ها روزنه‌ای برای هموار کردن تحریم‌های آمریکا شود یا اینکه سبب پیشبرد اهداف دیپلماسی با وجود همه تحریم‌های اعمال شده شود؟ به طور کلی این دیدار‌ها چه قدر در وضعیت فعلی ایران و در شرایط حساسی که هست می‌تواند مثبت باشد؟
کشور‌هایی که تحت نفوذ آمریکا هستند به راحتی نمی‌توانند با وجود تحریم‌ها با ایران به آن صورت همکاری دیپلماتیک داشته باشند. وقتی کشور‌ها از تحریم آمریکا علیه ایران حمایت می‌کنند، در اینجا دیگر همه کشور‌ها باید این تحریم را همراهی و حمایت کنند، کشور‌ها متقاعد می‌شوند که از هیچ راه میانبری نمی‌توانند وارد معامله با ایران شوند، لذا وقتی که ایران با کشور‌های آسیایی و قدرتمند و متعدد رایزنی و تبادل نظرمستحکمی داشته باشد، وزن ایران را قوی‌تر می‌کند و این اجازه را نمی‌دهد که بیش از این کشور‌ها تحت تاثیر فشار امریکا باشند و اگر کشور‌ها راهی پیدا کنند که مناسبات اقتصادی داشته باشند و مورد مجازات آمریکا قرار نگیرند حتما آن راه را بر می‌گزینند.
اهمیت سفر روحانی به شانگهای، هفکری ورایزنی این سفر است، اینکه نتیجه این دیدار‌ها فشار تحریم‌های آمریکا را کمتر می‌کند. امیدواریم این دیدار‌ها به کاهش تنش و درگیری تمام شود. به جز اسرائیل و عربستان بقیه کشور‌ها منافعشان در ارامش است.
منبع: خبرآنلاین
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
