اوضاع عراق بعد از حملات هوایی اخیر به نیرو‌های نزدیک به ایران

رویداد۲۴ نشنال اینترست نوشت: در طول یک ماه گذشته شاهد انفجار‌های مشکوکی در انبار‌های مهمات متعلق به یکی از گروه‌های شیعه با نام نیرو‌های بسیج مردمی بوده ایم. رهبران این گروه عراقی در بیانیه‌های خود آمریکا، اسرائیل و نیرو‌های خارجی را متهم به دخالت در حوادث اخیر کرده اند. روز چهارشنبه ابو مهدی المهندس، معاون فرمانده کل این گروه تاکید کرد که آمریکا باید مسئولیت حملات هوایی اخیر را بر عهده بگیرد. او گفت که این حملات از طریق چهار پهپاد جنگی اسرائیلی پیاده سازی شده اند که از خاک آذربایجان وارد عراق شده بودند.

در ادامه این مطلب آمده است: المهندس همچنین رهبر یکی از گروه‌های شبه نظامی نزدیک به سپاه پاسداران ایران با نام کتائب حزب الله است. وزارت خزانه داری آمریکا در سال ۲۰۰۹ این گروه را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کرد. المهندس در دهه ۱۹۸۰ در کنار نیرو‌های سپاه پاسداران ایران علیه رژیم صدام جنگید. او همچنین متهم به دخالت در حملات پیاده سازی شده در کویت در دهه ۱۹۸۰ شده است.

حملات هوایی اخیر چندین مورد از پایگاه‌های نیرو‌های بسیج مردمی در آمرلی، کمپ اشرف، کمپ فالکون و پایگاه نیروی هوایی بلد را هدف قرار دادند. انفجار عظیم رخ داده در تاریخ ۲۰ آگوست به قدری مهیب بود که مقامات ارشد عراقی از محل بازدید کردند. شبه نظامی‌های شیعه در عراق در حال بررسی راه‌های ممکن برای واکنش نشان دادن به حوادث اخیر هستند. رهبران شبه نظامیان به طور مستقیم آمریکا را به دخالت در این حملات متهم می‌کنند. آن‌ها معتقدند که اسرائیل با حمایت واشنگتن دست به این اقدامات زده است. رسانه‌های عربی نیز گزارش‌هایی در مورد نقش احتمالی اسرائیل در این حملات منتشر کرده اند.

المهندس از طریق توییتر و فیسبوک اعلام کرد که نیرو‌های بسیج مردمی در آینده از منافع خود دفاع می‌کنند و هر پهپادی که در نزدیکی پایگاه‌های نظامی این گروه پرواز کند را هدف قرار خواهند داد. با وجود این، فالح الفیاض، رئیس نیرو‌های بسیج مردمی اعلام کرد که تحقیقاتی در ارتباط با حوادث اخیر در جریان هستند. او روز چهارشنبه اشاره کرد که ظاهرا این حملات توسط نیرو‌های خارجی انجام شده اند. به عبارت دیگر، الفیاض از نسبت دادن این حملات به آمریکا، اسرائیل و آذربایجان پرهیز کرد. بیانیه‌های منتشر شده توسط مقامات رسمی این گروه نشان می‌دهد که اختلافاتی در بین آن‌ها وجود دارد.

این اختلافات داخلی اهمیت زیادی دارند، زیرا نیرو‌های بسیج مردمی در واقع از چندین گروه قدرتمند شامل سازمان بدر، کتائب حزب الله، عصائب الحق، حرکه النجباء حزب الله و کتائب امام علی تشکیل شده اند. این گروه‌ها نیز به نوبه خود به تیپ‌هایی تقسیم می‌شوند که در طول جنگ علیه گروه داعش تشکیل شده بودند. چندین نفر از اعضای ارشد نیرو‌های بسیج مردمی در دهه ۱۹۸۰ در کنار ایران علیه رژیم صدام حسین جنگیده بودند. رهبران نیرو‌های بسیج مردمی با مشکلات زیادی برای متحد کردن زیرشاخه‌های خود روبرو شده اند، زیرا هر کدام از این واحد‌ها با احزاب سیاسی و نهاد‌های مذهبی متفاوتی در ارتباط هستند. نیرو‌های بسیج مردمی اخیرا با دستور دولت مرکزی عراق برای ادغام شدن در ارتش کشور مخالفت کردند. دولت نیز مجبور شد در واکنش به اعتراضات از برخی مواضع خود عقب نشینی کند. بنا براین، به نظر می‌رسد که این نیرو‌های شبه نظامی شیعه تاحدودی مستقل از دولت مرکزی فعالیت می‌کنند. آن‌ها در سال‌های اخیر تسلیحات ساخت ایران را در پایگاه‌های نظامی خود انبار کرده اند. ظاهرا همین پایگاه‌ها در حملات هوایی اخیر مورد هدف قرار گرفتند.

سال گذشته گزارش‌هایی در مورد انتقال موشک‌های ساخت ایران به شبه نظامیان عراقی منتشر شد. سال گذشته یکی از محموله‌های سلاح کتائب حزب الله در نزدیکی مرز بین عراق و سوریه هدف قرار گرفت. رهبران این گروه بلافاصله آمریکا را مسئول حمله معرفی کردند. با توجه به بیانیه‌های گذشته این گروه‌های شبه نظامی می‌توان نتیجه گیری کرد که آن‌ها به طور کلی مخالف حضور آمریکا در عراق و سوریه هستند. اما اقدام آمریکا در تروریستی اعلام کردن بسیاری از گروه‌های شبه نظامی شیعه در عراق نیز موجب افزایش تنش در منطقه شد. وزارت خزانه داری آمریکا در ماه آوریل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد. سال گذشته تعدادی راکت به سمت نیرو‌های آمریکایی و سفارت خانه آمریکا در بغداد شلیک شدند. آمریکا ادعا کرد که شبه نظامیان شیعه با دستور ایران دست به این اقدامات زده اند. هم زمان، بسیاری از رهبران شبه نظامیان شیعه خواستار خروج آمریکا از عراق شده اند.

اما حملات هوایی اخیر تنش در منطقه را به سطح بی سابقه‌ای رسانده اند. هنوز رهبران نیرو‌های بسیج مردمی در مورد نحوه واکنش دادن به حوادث اخیر تصمیم نگرفته اند. دولت عراق تمایلی به درگیری با اسرائیل ندارد. اما اعضای مجلس و رهبران شبه نظامیان شیعه خواستار واکنش دولت شده اند. تعدادی از گروه‌های شبه نظامی اعلام کرده اند که در جنگ‌های احتمالی علیه اسرائیل در آینده مشارکت خواهند کرد.

گروه‌های زیرشاخه نیرو‌های بسیج مردمی بیانیه‌های ضد و نقیضی را در واکنش به انفجار‌های اخیر منتشر کردند. تعدادی از آن‌ها حتی در ابتدا وقوع این حوادث را انکار کردند و برخی این حملات هوایی را به نیرو‌های آمریکایی نسبت دادند. ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در بیانیه خود در تاریخ ۱۹ ژوئیه هر گونه نقشی در حملات اخیر علیه واحد‌های بسیج مردمی را انکار کرد. یکی از اعضای ائتلاف دولت قانون در پارلمان عراق آمریکا را متهم به دخالت در این حملات کرد.

گروه عصائب الحق در اواسط ماه آگوست گفت که اسرائیل عامل انفجار در کمپ فالکون بوده است. یکی از اعضای ائتلاف فتح در پارلمان عراق این حمله را به نیرو‌های آمریکایی نسبت داد. گروه حرکه النجباء حزب الله نیز آمریکا را متهم به دخالت در این حملات کرد. دولت عراق در واکنش به این حملات قوانین سختگیرانه تری را برای استفاده از قلمرو هوایی کشور توسط نیرو‌های خارجی وضع کرد.

این احتمال وجود دارد که نیرو‌های آمریکایی در آینده مورد هدف اقدامات تلافی جویانه قرار بگیرند. مطابق با گزارش‌های منتشر شده در اوایل ماه آگوست، سطح تهدیدات نیرو‌های مرتبط با ایران در عراق در ماه‌های گذشته افزایش پیدا کرده است. البته یکی از سخنگو‌های ارتش آمریکا در ماه آگوست اعلام کرد که کشورش تنها به منظور کمک به دولت عراق برای شکست داعش در این کشور حضور دارد.