مدارش عشایری در انتظار توسعه عدالت آموزشی

 

رویداد۲۴  محمد رضا سیفی مدیر کل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر کشور در پاسخ به این پرسش که با توجه به نزدیک شدن به زمان بازگشایی مدارس آیا آمار ثبت نام در این مناطق تکمیل شده و این دانش آموزان کمبود معلم یا مدرسه ندارند، گفت: ما آمار مدارس عشایر را نداریم چرا که شرایط اقلیمی آن‌ها خاص است و همین الان هم ممکن است در حال کوچ باشند برای همین تا آخر آبان ماه امکان ثبت نام دارند.

وی ادامه داد: در حال حاضر ۱۸۲ هزار و ۷۵۸ دانش آموز عشایر داریم و از سال ۹۲ تا سال ۹۸، ۷ درصد شاهد رشد این دانش آموزان بوده ایم. اتفاق دیگری که در این حوزه رخ داده است این است که تعداد دختران دانش آموز عشایر به ۸۶ هزار و ۳۹ نفر رسیده که رشد ۲۲ درصدی نسبت به سال ۹۲ داشته است هر چند همچنان امار پسرانمان بیشتر است.

سیفی با اشاره به اینکه ۱۶ هزار و ۸۰۷ نوآموز پیش دبستانی در این حوزه وجود دارد، رشد در این حوزه را ۷۰ درصد اعلام کرد و گفت: طبق اساسنامه مدارس عشایری دوره پیش دبستانی برای عشایر کاملا رایگان و همچنین اجباری است. در واقع برای این نوآموزان سنجش سلامت نیز رایگان است و از منابع آموزش و پرورش این هزینه‌ها تامین می‌شود.

مدیر کل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر یکی از موضوعات مهم این حوزه را مدارس چندپایه بیان کرد و گفت: ما ۶۶۴۱ کلاس چندپایه داریم. هر چقدر تعداد این کلاس‌ها کمتر شود، بهتر است. ما برای کیفیت بخشی به این کلاس‌ها ۱۷۶۰ معلم را تحت آموزش‌های تخصصی برای حضور در کلاس‌های چندپایه گذاشتیم. ۳۰۲۷ بازمانده از تحصیل داریم که ۱۶۵۴ نفر از آن‌ها را در این سال‌ها توانستیم جذب کنیم. برخی از آن‌ها را به خاطر شرایط اقلیمی نتوانستیم پیدا کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که عموم دختران دانش آموز عشایر اگر به مدرسه بروند تا دوره متوسطه این رخ می‌دهد و بعد از آن دوباره بازمانده از تحصیل می‌شوند، برای این اتفاق چه کرده اید، بیان کرد: با حرف شما موافقم که بعد از دوره ابتدایی حداقل ۵۰ درصد دانش آموزان عشایر خصوصا دختران از تحصیل باز می‌مانند. تسری عدالت آموزشی یک مفهوم کلی است. ما باید بتوانیم نیاز سنجی درستی داشته باشیم و مسیر را بهبود ببخشیم. چند مشکل اصلی هم در مناطق محروم و دو زبانه داریم. اولی این است که به خاطر شرایط جغرافیایی رفت و آمد بچه‌ها سخت است. شاید باید خوابگاه‌های مرکزی بیشتری ایجاد کنیم. توسعه مدارس شبانه روزی کمک زیادی در این راه است. در حال حاضر ۱۹ درصد تعداد مدارس شبانه روزی نسبت به سال ۹۲ رشد داشته و ۲۲۸ مدرسه شبانه روزی در کشور داریم.

مدیر کل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر درباره اینکه آیا اساسنامه مدارس عشایری که منتظر اجرایی شدن آن بودید به سرانجامی رسید، بیان کرد: چندین مکاتبه برای اجرایی شدنش داشته ایم و هنوز در حال بررسی است.

وی درباره مشکل دیگر این حوزه اظهار کرد: شاید داشتن معلم خوب بسیاری از مشکلات ما را حل کند یا لااقل کمتر کند. وقتی ۶۲۵ معلم این حوزه سرباز معلم هستند با همه احترامی که برای زحمت آن‌ها قائل هستیم، خب این امر دور از انتظار است. برای سال تحصیلی جدید کمبود معلم نداریم، ولی توقع بالا رفتن کیفیت این حوزه را هم نداریم. البته از آن سو در مدرک تحصیلی معلمان عشایری ما رشد را شاهد هستیم. یعنی در سال ۹۳ و ۹۴، ۴.۶ درصد معلم‌های عشایر مدرک کارشناسی ارشد داشتند، اما الان ۱۵ درصدشان این مدرک را دارند. ۷۷ درصد معلم‌ها هم مدرک کارشناسی دارند. در حال حاضر ۱۷ هزار نیرو در آموزش و پرورش عشایر خدمت می‌کند.

وی ادامه داد: تعداد کل کلاس‌های عشایری ۱۲ هزار و ۲۹۷ کلاس در ۶۰۸۰ مدرسه است و حدود ۱۰۰ مدرسه تک نفره فعالیت می‌کنند. ۵۱۹۳ مدرسه در دوره متوسطه است و ۸۸ مدرسه در دوره متوسطه اول و دوم داریم. تعداد مدارس سیار و نیمه سیار ما هم ۱۶۸۳ مدرسه است. ۸۲۳ مدرسه چادری و ۴۵ مدرسه کپری و ۱۳۱۱ مدرسه کانتینری داریم. ۲۷۰۰ دانش آموز هم در مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش تحصیل می‌کنند که رشته‌ها نیز متناسب با بومشان طراحی شده است.

سیفی در ادامه به کمبود‌های دیگر این حوزه اشاره کرد و گفت: برای هر ۹۱۳ دانش آموز عشایر ما یک مربی پرورشی داریم و برای هر ۵۱۰ دانش آموز عشایر یک مربی تربیت بدنی و. برای هر ۵۳۷۵ دانش آموز عشایر یک مراقب بهداشت داریم که این آمار بسیار نگران کننده است. از سال ۹۲ تا امروز ۲۳۰ میلیارد ریال خیرین مدرسه ساز برای ساخت مدارس و سرویس بهداشتی هزینه کرده اند، اما در حال حاضر هزار مدرسه عشایری فاقد سرویس بهداشتی است و ۸۰۰ چادر نیز در این حوزه کمبود داریم. در اساسنامه آمده که سرانه مدارس عشایری باید سه برابر مدارس عادی باشد.

وی در ادامه خبر از رایزنی با سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی برای توزیع رایگان کتاب‌های درسی در برخی مناطق محروم عشایری داد و در ادامه مهم‌ترین خواسته این بخش را اجرای اساسنامه مدارس عشایری مطرح کرد. به گفته وی اگر فقط ماده ۱۳ این اساسنامه اجرا شود، نیرو‌های کارآمد برای خدمت در مدارس عشایری راغب می‌شوند.