پس لرزههای دستگیری روح الله زم/ پالایشی در راه است؟
رویداد۲۴ دستگیری روح الله زم مدیر سایت و کانال آمد نیوز گمانه زنیهای فراوانی را درباره نحوه انجام این عملیات بازداشت توسط سازمان اطلاعات سپاه در پی داشته است. بیش از همه این اپوزیسیون خارج از کشور که به دنبال حل معمای بازداشت زم است، نسبت به این موضوع واکنش نشان داده است.
نیروهای مخالف نظام در خارج از کشور بهت زده و نگرانند. البته برخی از رقبای زم از اتفاق رخ داده خشنودند. زم چگونه گرفتار شده است؟ آیا دولتی خارجی در این دستگیری نقش داشته؟ آیا داستان به همین جا ختم میشود و یا این آغاز متلاشی شدن یک شبکه بزرگ است؟ اینها سوالهای مهمی است که فعالان سیاسی درباره آن سخن میگویند.
شب گذشته برنامه ۲۰:۳۰ تلویزیون، فیلم کوتاهی درباره بازداشت و اظهارات روحالله زم، مدیر سایت «آمدنیوز» منتشر کرد. در این ویدئوی ۹۰ ثانیهای، زم در حالی که چشم بند دارد، داخل یک خودرو به محلی نامشخص برده میشد.
او همچنین در اظهاراتی کوتاه و خلاصهشده گفت از رفتارهای رسانهایاش در سالهای اخیر پشیمان است و «عذرخواهی» میکند. او در ادامه از نظام هم عذرخواهی کرد.
زم در این ویدئو همچنین تاکید کرد که اعتمادش به کشور فرانسه که قرار بوده از او محافظت کنند، اشتباه بوده است. او گفت: "اعتماد کردن به کشورهایی مثل آمریکا، فرانسه، عربستان، اسرائیل و ترکیه که نشان میدهند رابطه خوبی با جمهوری اسلامی ندارند، اشتباه است. "
اشاره او به کشور ترکیه در این میان جالب توجه است، چون دولت ترکیه رابطه نزدیکی با ایران دارد.
بیشتر بخوانید: روح الله زم کیست؟ آمدنیوز چگونه تاسیس شد؟ / کانال سابق آمد نیوز در دست حامیان احمدی نژاد! عکس
پیش از پخش این ویدئو و اعترافات اولیه زم گمانه زنیهای زیادی درباره نحوه بازداشت او مطرح شده بود. بازار شایعات هم داغ بود. با پخش این اعترافات گمانه زنیها بیشتر هم شد. اما سمت و سوی آنها به گونهای بود که از نقش دولتهای خارجی در ماجرا حکایت میکرد.
از همان ابتدا گمانه زنیها این بود که زم با همکاری ترکیه و یا عراق در یکی از این دو کشور بازداشت شده است. تاکید زم در نقد اعتماد ترکیه این گمانه را کمی تقویت کرد. در این بین عدهای هم مدعی بودند که زم در قالب یک تبادل با فرانسه دستگیر شده است.
از شب گذشته گمانه زنی دیگری مطرح شده که بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است. براساس این سناریو زم قصد سفر از باکو به دبی را داشته که توسط اطلاعات سپاه بازداشت شده است. اما در کجا؟ در خاک ایران، در شیراز. مبنای این گمانه زنی براساس خبری مربوط به پنج روز پیش است.
سازمان هواپیمایی ایران ۱۸ مهرماه اعلام کرد یک فروند هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ متعلق به شرکت هواپیمایی «فلای دوبی» در مسیر باکو - دوبی به علت مشاهده دود در کابین هواپیما در فرودگاه شهید دستغیب شیراز فرود اضطراری داشت.
این گمانه زنی میگوید زم مسافر این پرواز بوده و پس از فرود اضطراری هواپیما در شیراز بازداشت شده است. شبیه به بازداشت عبدالمالک ریگی رهبر گروه تروریسی جندالله که چند سال پیش در عملیاتی اینچنینی دستگیر شد.
چرا این سناریو از سوی کاربران و فعالان رسانهای قوی ارزیابی شده است؟ این ناشی از یک خبر تائید نشده است که دو روز پیش در رسانهها منتشر شد. براساس این خبر «تهنون بن زاید»، مشاور امنیت ملی امارات به همراه برادر کوچک «محمد بن زاید آل نهیان» ولیعهد ابوظبی اخیرا طی یک سفر محرمانه به مدت ۴۸ ساعت در تهران بودهاند تا درباره کاهش تنشها در خلیج فارس با طرف ایرانی گفتگو کنند.
حالا ادعا میشود دولت امارات طی توافقی پشت پرده با ایران روح الله زم را به ایران تحویل داده است. اما امروز محمد جواد ظریف وزیر خارجه گفت: «درباره ادعای سفر پنهانی برادر، ولی عهد امارات به ایران تحقیق کردهام و چنین خبری صحت ندارد.»
در همین حال سناریو دیگری که مطرح شده مربوط به فرود اضطراری پرواز لندن به مسقط در فرودگاه تبریز است. اتفاقی که ۱۴ مهر ماه رخ داد. دلیل این فرود اضطراری نامساعد بودن حال یک زن باردار هواپیما عنوان شد که نیاز به خدمات پزشکی داشته، است. حالا برخی میگویند ممکن است زم در این پرواز بوده و در تبریز دستگیر شده باشد.
سناریوهای دیگری هم مطرح میشود از جمله برخی رسانهها مدعی اند که زم در یک کشور دیگری ربوده شده و به ایران انتقال داده شده است.
چند سناریو دیگر هم مطرح شده است که اعتبار چندانی ندارد. در کنار طرح این سناریوها امروز یک مقام ارشد سپاه نقش سرویس امنیتی خارجی در دستگیری روح الله زم را تائید کرد.
محمد تولایی، مسوول اشراف دفتر فرماندهی کلسپاه گفته: «روحالله زم، تقریبا از دوسال پیش در تور اطلاعاتی سپاه بوده و درنهایت با همکاری سرویسهای اطلاعاتی دیگر توانستیم وی را دستگیر کنیم.»
او افزود: روح الله زم در حمایت سرویسهای دشمن بوده و همه کسانیکه در دامان سرویسهای اطلاعاتی و ضدانقلاب افتادند بدانند سرویسهای اطلاعاتی این کشورها تا فشاری به آنها بیاید یا تهدیدی علیه آنها پدید آید، همه دادههایشان را فدا میکنند.»
تولایی هشدار داده: «نیروهایی که برای ضدانقلاب کار میکنند روی نیروهای اطلاعاتی دشمن حساب باز نکنند.»
روح الله زم کجا دستگیر شد؟
بازداشت زم با بهت اپوزیسیون خارج از کشور همراه بوده است. برخی از جریانهای اپوزیسیون از روز گذشته به سرعت تلاش کردند طوری وانمود کنند که روح الله زم نیرویی وابسته به ایران بوده و در داخل اپوزیسیون رسوخ کرده است! ادعایی که به هیچ عنوان نمیتواند حقیقت داشته باشد. زم و "آمد نیوز" در زمستان سال ۹۶ در جریان اعتراضات و شورشها در برخی شهرها بیشترین نقش را در تحریک مردم ایفا کرد.
همچنین آمد نیوز ادعاها و تهمتهای بی پایه و اساس زیادی به همه مسئولان کشور وارد کرد که خسارتهای فراوانی در پی داشت. به این ترتیب نمیتوان پذیرفت که روح الله زم وابسته به سرویسهای امنیتی ایران بوده و برای رسوخ در اپوزیسیون فعالیت کرده است.
شگفتی اپوزیسیون از این است که زم که به شدت مسائل امنیتی را رعایت میکرده و زیر چتر حفاظتی پلیس امنیتی فرانسه بوده، چگونه در دام سپاه پاسداران افتاده است.
اپوزیسیون خارج از کشور بیشتر به دنبال القای تئوری ربایش زم است. رسانههای مخالف نظام به عبارت "عملیات فریب" در بیانیه سپاه تاکید دارند. با این حال احمد امیر آبادی عضو هیات رئیسه مجلس درباره عملیات فریب میگوید "معمولا در پروژه فریب اطلاعاتی، این کار در داخل سرزمین انجام میشود.
در کنار حیرت اپوزیسیون برخی از رقبای روح الله زم از دستگیری او خوشحالند. روح الله زم پس از اتفاقات زمستان سال ۹۶ دچار نوعی توهم اثر گذاری و خود بزرگ بینی شد، این خود بزرگ بینی او را در مقابل دیگر نیروها اپوزیسیون قرار داد. او علیه بسیاری از آنها در سایت و کانال آمد نیوز مطالبی منتشر کرد. حالا همین عده زم را مخالفی "قلابی" و "پلاستیکی" توصیف میکنند و از اینکه شرش کم شده است خوشحالند.
انتظار داخلی برای معرفی همدستان و منابع اطلاعاتی روح الله زم
در داخل کشور فضا و انتظارات به گونهای دیگر است. روح الله زم در کانال و سایت خود دست به افشاگری علیه مقامات کشور میزد، افشاگریهایی که عموما دروغ بودند. او اخبار درست و غلط را با هم قاطی میکرد و به خورد مخاطب میداد.
او ادعاهای زیادی علیه شخصیتهای نظام مطرح کرد. زم برخی از اطلاعاتش را از داخل نهادهای نظام دریافت میکرد، به همین خاطر او قطعا دارای یک شبکه اطلاعاتی است. حالا افکار عمومی داخل کشور معتقدند باید منابع اطلاعاتی زم دستگیر و معرفی شوند.
علی مطهری نماینده تهران در این باره میگوید: «قطعاً باید مشخص شود منابع خبری «زم» چه کسانی و احیاناً چه نهادهایی بودند. اخباری که سرشبکه آمدنیوز منتشر میکرد نشان میداد که از درون نظام اطلاع دارد و این اخبار از درون نهادهای حکومت به آنجا ارسال میشود؛ بنابراین با معرفی منابع اخبار زم، بسیاری از مسائل روشن خواهد شد.»
البته مطهری خواستار رعایت برخی ملاحظات در بازجویی و اعتراف گیری از زم شده است. او گفت: «به نظر من باید مراقب باشند اتفاقاتی مانند اتفاقی که برای مازیار ابراهیمی و همکاران او افتاد در اینجا رخ ندهد. اگر بنا است اعترافاتی از روحالله زم بگیرند باید با روش درست انجام شده و آن قضیه دیگر تکرار نشود.»
شب گذشته دادستان کل کشور وعده "رسیدگی عادلانه قضایی" به جرایم زم "در چارچوب قوانین" داد. در کنار اینکه مطالبه معرفی همدستان زم وجود دارد، عدهای تلاش میکنند، در این رابطه جهت گیری مشخصی صورت دهند. برخی کاربران اصولگرا به گونهای القا میکنند که روح الله زم با عناصری در دولت ارتباط داشته است.
این عده مخصوصا دستگیری حسن عباسی را مطرح میکنند و خواستار آزادی او شده اند. حسن عباسی به خاطر ادعای ارتباط وزیر اطلاعات با آمدنیوز محکوم شده است.
علی قلهکی از کاربران مشهور اصولگرا در توئیتر نوشته است: «پیغام بدید به حسن عباسی اگر اخبار ساعت ۱۴ رو ندیده، حتما ۲۰:۳۰ امشب رو از دست نده روسیاهی ماند به زغال»
او در توئیتی دیگر نوشت: منابع خبری آمدنیوز طیفِ رنگارنگی از منافقینی بود که از ابتدای انقلاب جذب مراکز حساسِ نظام شده بودند! این افراد از همین سیستم استعلام و گزینش ناقصِمون گذشتند و بعد از مدتها آب برای شنا پیدا کردند!
در همین حال عبدالله گنجی مدیر مسئول روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران در توئیتی از آغاز یک پالایش درون حاکمیتی پس از بازداشت زم خبر داده است. گنجی نوشت: «زم پایان راهی بود که در آن آبروها برده شد و چه داستانهایی که برای هتک حرمتها ساخته نشد. اما آغاز یک پالایش جدی نیز هست. نفاق درون حاکمیت رخ نمایی خواهد کرده و سیفونی که کشیده خواهد شد.» او توضیح بیشتری نداده است که این پالایش از کجا آغاز میشود.
در تحولی دیگری رسانههای اصولگرا گفت و گویی با یک فرد منتشر کرده اند که میگویند از طراحان عملیات دستگیری زم است.
این مقام مسئول درباره اهمیت بازداشت زم گفته است «به صورت طبیعی دستگیری یک فرد که با پوشش کار رسانهای در حال دروغ پراکنی علیه نظام بود نمیتواند هدف اصلی طراحی و اجرای این عملیات پرمخاطره باشد. فرد دستگیر شده کانون تلاقی و تبادل پیام در شبکه تغذیه و پشتیبانی جریان آمدنیوز در داخل و خارج کشور بوده و در اختیار گرفتن وی میتواند شناسایی و انهدام مجموعه این شبکه را به دنبال داشته باشد.»
او افزود: «در جریان این عملیات، شبکه پیچیدهای که برای جنگ ادراکی علیه جمهوری اسلامی طراحی شده بود با مجموعه ساختارها و بسترهای ارتباطی و اطلاعاتی آن در داخل و خارج از کشور مورد ضربه قرار گرفت که ابعاد و دستاوردهای آن به تدریج اطلاع رسانی خواهد شد.»
در کنار تمام این بحثها موضوع دیگر در شبکههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است، اینکه چرا خبر دستگیری روح الله زم دقیقا در روز نشست حسن روحانی و همزمان با آن اعلام شد. ناظران معتقدند این خبر نشست خبری رییس جمهور را تحت تاثیر قرار داده است.