رویداد۲۴ گزارش میدهد؛
«بهار لاتین» در آمریکا!/ فرار اوو مورالس پس از اعتراضات مردم بولیوی
در پی اعتراضات مردم بولیوی، اوو مورالس رییس جمهور این کشور استعفا کرد. معترضان به خانه او حمله کردند اما او را نیافتند. مورالس فعلا فرار کرده و کسی جای او را نمی‌داند. ولیوی از روز ۲۰ اکتبر (۲۸ مهر) تاکنون صحنه تظاهرات گسترده معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری بوده است.
رویداد۲۴ آتش اعتراضات مردمی، دامن حکومت‌های دو نقطه کلیدی جهان را گرفته است؛ خاورمیانه [عراق و لبنان] و قاره آمریکا. [اکوادور و شیلی و بولیوی] اما تحولات روز گذشته، بولیوی را به صدر اخبار جهان تبدیل کرد.
استعفای اوو مورالس رییس جمهور ۱۴ ساله بولیوی در روز یکشنبه ۱۰ نوامبر و خبر فرار مورالس از کشور، نقطه اوج اعتراضات سه هفته اخیر مردم بولیوی بود. به این ترتیب بولیوی وارد مرحله جدیدی از بی ثباتی شده است.
رییس جمهور بولیوی با فشار ارتش و بعد از چندین هفته اعتراض مردمی روز گذشته به ۱۴ سال ریاست خود پایان داد. بلافاصله بعد از مورالس، معاون اول او نیز استعفا کرد.
استعفای مورالس بعد از چندین هفته اعتراضات مردم به تقلب انتخاباتی در انتخابات ۲۰ اکتبر اعلام شد. دولت مورالس برای مقابله با آشوب سیاسی از سازمان دولت‌های آمریکایی موسوم به اوآس دعوت کرده بود تا بر بازشماری آرا نظارت کند و وعده داد که با نتیجه بازشماری آرا موافقت خواهد کرد.
ببیینید: اولین فیلم از حمله معترضان در بولیوی به خانه اوو مورالس
ببیینید: اولین فیلم از حمله معترضان در بولیوی به خانه اوو مورالس
اعتراضات بولیوی چگونه آغاز شد؟
بر اساس قانون اساسی بولیوی، هر رییس جمهور برای یک دوره ۵ ساله با رای مردم انتخاب می‌شود. تا پیش از سال ۲۰۱۶ هر رییس جمهور تنها برای یک دوره حق انتخاب مجدد را داشت. به گزارش رویداد۲۴ متمم قانون اساسی سال ۲۰۱۶ اجازه کاندیداتوری به رییس جمهور بعد از دو دوره ریاست جمهوری نیز اعطا شد. به این ترتیب با رفراندومی که در دولت مورالس برگزار شد، او اجازه داشت در انتخابات اکتبر ۲۰۱۹ نیز کاندیدای ریاست جمهوری باشد.
از سال ۲۰۰۹ اگر هیچ کاندیدای اکثریت آرا را د ر انتخابات از آن خود نکرده بود، رییس جمهور با رای یک مجمع مشترک نمایندگان مجلس از بین دو کاندیدای برتر انتخاب می‌شود.
مورالس ابتدا با درخواست انتخابات مجدد زیر نظر سازمان دولت‌های آمریکایی موسوم به «او آس» موافقت کرد. نتایج اولیه بازشماری روز یکشنبه صبح اعلام شد و آرای انتخابات ۲۰ اکتبر را نا معتبر خوانده و خواستار برگزاری مجدد انتخابات تحت نظارت مقامات انتخاباتی جدید شد. نتیجه بازشماری نشان می‌داد «انبوهی از بی نظمی» در انتخابات ۲۰ اکتبر مشاهده شده است. انتخاباتی که در نتیجه آن مورالس را پیروز رقابت با اپوزیسیون متحد اعلام کرده بود.
حال با استعفای مورالس مجلس شورای ملی بولیوی باید امروز دوشنبه با درخواست او موافقت کرده و دولت موقت را تشکیل دهد. بر اساس قانون اساسی بولیوی در صورت استعفای رییس جمهور و معاون اول، انتخابات جدیدی باید ظرف ۹۰ روز در کشور برگزار شود.
آنچه در شبکه‌های اجتماعی مردم بولیوی جلب توجه می‌کند، اصرار آنها به عدم دخالت ارتش در تحولات به وجود آمده است. روز‌ها و ساعت‌های پیش روز‌های مهمی برای مردم بولیوی است و احتمال میرود تنش‌ها به حداکثر رسیده و وضعیت با تردید‌هایی همراه باشد.
اگرچه مردم بولیوی در خیابان‌ها به جشن و پایکوبی مشغولند، اما بسیاری این اتفاقات را زمینه ساز بازگشت دوران کودتای ارتشی‌های آمریکای لاتین که سال‌هاست بر این منطقه سلطه دارند می‌دانند. مورالس خود از زمره رهبرانی بود که با کودتا بر سر کار آمده بود. او زمانی کناره گیری کرد که ویلیام کالیمن فرمانده ارتش بولیوی از او خواست استعفا کند.
بر اساس گزارش رسانه‌ها هنوز هیچ نشانه‌ای دال بر ورود ارتش به قدرت در بولیوی دیده نمی‌شود، اما جنیفر کایر استاد علوم سیاسی و مطالعات آمریکای لاتین دانشگاه آریزونا در این باره به آسوشیتدپرس گفته فکر می‌کنم باید مراقب اقداماتی باشیم که ارتش در ساعات آتی خواهد کرد. خلا قدرت بی شک راه را برای ورود ارتش باز کرده است.
بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در بولیوی معتقدند استعفای اوو مورالس نتیجه اعتراضات مردمی به تقلب انتخاباتی و بدون دخالت ارتش است.
الوارو پیاجیو یکی از شهروندان بولیوی در رشته توییتی که بار‌ها در توییتر بازنشر شده نوشت: ارتش هیچ نقشی در میان اپوزیسیون نداشته و تنها در درخواستش برای استعفای مورالس با مردم همراه شده است. این در حالی است که پیش از این ارتش نیز مشغول سرکوب خشونت آمیز اعتراضان مردمی بوده است. در نتیجه نباید از ارتش دست راستی کشور انتظار داشته باشید وارد عمل شود.
به ادعای آسوشیتدپرس مورالس اولین عضو جمعیت بومی بولیوی بود که به ریاست جمهوری رسید. به اذعان برخی رسانه‌های غربی او برنامه‌های ثبات و رشد اقتصادی را در کشور اجرا کرد و به توقف فقر و نا برابری در بولیوی کمک کرد. او همچنان در میان مردم بولیوی محبوب است. حامیان مورالس با معترضان به نتیجه آرای انتخاباتی اکتبر درگیر شدند.
به گزارش رویداد۲۴ ساعاتی پیش خبر فرار مورالس از بولیوی در برخی رسانه‌های اجتماعی منتشر شد. پیش از آن اسوشیتدپرس گفته بود محل اختفای مورالس مشخص نیست. معترضان به خانه اوو مورالس حمله کردند و شب گذشته برخی خبر‌ها مبنی بر تلاش مقامات برای بازداشت او در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد. پلیس بولیوی این ادعا را رد کرد و گفت هیچ دستوری بر این اساس به دست او نرسیده است.
مورالس روز گذشته در توییتر خود نوشت: من به جهانیان و مردم بولیوی گزارش می‌دهم که یک افسر پلیس رسما به من اعلام کرد که او دستور دستگیری غیر قانونی من را دارد. علاوه بر این برخی گروه‌ها اقدام به حمله به خانه من کرده‌اند. ویدئو‌هایی که منتشر شده نشان میدهد برخی نیرو‌های مسلح به خانه مورالس در کوچابامبا حمله کرده‌اند.
دولت مکزیک شب گذشته خبر داد که ۲۰ عضو دولت و قوه مقننه بولیوی در رزیدانس رسمی مکزیک در پایتخت درخواست پناهندگی دادند. مارسلو ابرارد وزیر خارجه مکزیک در توییتر خود اعلام کرد در صورتی که مورالس بخواهد به او پناهندگی خواهد داد.
وزارت خارجه آمریکا در پی اعلام نتیجه بازشماری آرا در بولیوی در بیانیه‌ای خطاب به اوآس گفته بود مامورینی را برای نظارت بر روند انتخابات بعدی عازم بولیوی کنند چرا که مردم بولیوی مستحق انتخاباتی منصفانه و آزاد هستند.
برخی کاربران توییتر از حمله حامیان مورالس به خانه فعالان سیاسی و روزنامه نگاران جریان‌های سیاسی اپوزیسیون و به آتش کشیدن منازل مخالفان مورالس خبر داده‌اند.
اعتراضات مردمی در بولیوی، شیلی، اکوادور و هاییتی هر کدام دلایل متفاوتی دارد، اما یک چیز در همه آنها مشترک است: اگر تاریخ را یکی از شاخص‌های مهم در نظر بگیریم، عاقبت تغییرات در هیچ یک از این کشور‌ها درخشان نبوده است؛ چه آنکه آنها از سیاست‌های اقتصاد سوسیالیستی دور شدند و به سمت استبداد حرکت کردند.
بهار لاتین
آمریکای لاتین شاهد رونق اقتصادی در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی بود. بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱ تولید ناخالص ملی این منطقه رشد متوسط بیش از ۴ درصدی را تجربه کرد. این جهش با توجه به اینکه جهش قبلی منطقه بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۲ تنها ۲.۵ درصد بود، رشد قابل توجهی به حساب می‌آمد.
به گزارش رویداد۲۴ سال ۲۰۱۱ بیشترین رشد اقتصادی آمریکای لاتین بود، اما این رشد در سراسر منطقه به طور یکسان انجام نشده بود. هاییتی تنها ۰/۴ درصد رشد جی دی پی [تولید ناخالص داخلی Gross Domestic Product] را در سال ۲۰۰۳ تجربه کرد که کمترین رقم در بین کشور‌های آمریکا لاتین بود. درآمد مردم هاییتی یک دهم میانگین سایر ساکنان آمریکای لاتین بود. در مقابل شیلی و اکوادور رشد ۴/۱ درصدی و ۲/۷ درصدی را به ترتیب در سال گذشته تجربه کردند. بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۷ بولیوی رکورد رشد GDP را با ۴/۸ درصد شکست.
با کاهش قیمت کالا در سال ۲۰۱۴ رشد اقتصادی نیز آهسته‌تر شد. در نتیجه دولت بولیوی اقدامات مالی‌ای را اجرایی کرد تا بتواند رشد اقتصادی را ثابت نگاه دارد. نرخ رشد اقتصادی در سال ۲۰۱۹ برای بولیوی ۳/۹ درصد، شیلی ۲/۵ درصد و هاییتی ۰/۱ درصد و اکوادور ۰/۵ درصد برآورد شده است.
نتیجه تحقیقات پروژه افکار سنجی آمریکای لاتین در دانشگاه وندربیلت نشان میدهد بیش از ۸۰ درصد مردم منطقه بر این باورند که سیاستمدارانشان فاسدند. در بولیوی تنها ۱۶/۳ درصد مردم به احزاب سیاسی اعتماد دارند. در هاییتی تنها ۱۳/۵ درصد و در شیلی ۸/۵ درصد به مسئولانشان باور دارند.
علاوه بر این بی اعتمادی، دموکراسی در بسیاری از این کشور‌ها موفق به تغییر ساختار‌ها نشده است. ۴ انتخابات اخیر در شیلی قدرت را بین میشائیل باشلت و سباستین پینرا دست به دست کرده و طیف‌های مختلف سیاسی محلی از اعراب نداشته‌اند. در بولیوی نیز ۱۴ سال قدرت در دست یک رییس جمهور بوده است.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
