بغداد و چالش نخست وزیر جدید/ رابطه ایران و عراق بعد از عادل عبدالمهدی چگونه پیش می‌رود؟

رویداد۲۴ بالاخره بعد از اعتراضات دو ماهه مردم عراق، استعفای عادل عبدالمهدی نخست وزیری این کشور به پارلمان داده شد. عادل عبدالمهدی مورد حمایت ایران نیز بود و استعفای او برای بخشی از معترضان عراق، رضایت‌بخش بود، چه آنکه آنها معتقد بودند دخالت ایران در عراق باعث مشکلات آنها بوده است اما سوال اصلی این است که آیا با استعفای عبدالمهدی بحران پیش آمده در عراق را فروکش می‌کند؟ آیا جانشین بعدی عبدالمهدی می‌تواند خواسته و مطالبات مردم را برآورده کند؟ بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اما معتقدند که حتی با خروج عبدالمهدی از قدرت، بحران و اعتراضات عراقی‌ها ادامه پیدا خواهد کرد؛ هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه نیز با تایید این موضوع، استعفاء عبدالمهدی را چاره خروج مردم از بحران و پایان یافتن اعتراضات نمی‌داند. 

حسن هانی زاده به رویداد۲۴ می‌گوید: استعفای عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق این کشور را وارد فضای جدیدی خواهد کرد که ممکن است درگیری‌های قومیتی میان جریان‌های سیاسی عراق را به دنبال داشته باشد. از آنجایی که اعتراضات مردمی عراق دومین ماه خود را پشت سر می‌گذارد، حزب بعث و شیعیان وابسته به سفارت آمریکا سعی دارند که اعتراضات را به آشوب بکشانند. در طول دوماه گذشته حدود ۱۵ ملیارد دلار حجم خسارت‌های وارد شده به اماکن دولتی و عمومی برآورد شده است.

هانی زاده با بیان اینکه استعفای عادل عبدالمهدی مشکل مردم عراق را حل نخواهد کرد، یادآور شد: این استعفا تحت فشار آمریکا صورت گرفته و برخی از جریان‌های وابسته به سفارت آمریکا که متاسفانه برخی از آن‌ها از شیعیان هستند، به نخست وزیر فشار آوردند که حتما باید استعفا بدهد. آمریکایی‌ها قطعا سعی می‌کنند که بعد از استعفای عادل عبدالمهدی یک خلاء سیاسی و امنیتی ایجاد کنند تا بتوانند از همین راه سوار بر موج اعتراضات شوند و اهداف خودشان را اجرایی کنند.

این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: عراق به خاطر تقابل جریان‌های سیاسی و طایفه‌ای در حال ورود به بحران بسیار سختی  شده است. آمریکا سعی دارد عوامل و نیرو‌های خود که بعضا از شیعیان هم هستند را در راس قدرت عراق بنشاند. آمریکا در تلاش برای جایگزینی حیدرالعبادی یا عیاد علاوی به عنوان نخست وزیر است. خواسته شیعیان وابسته به مرجعیت این است که افرادی، چون العبادی در راس قدرت نباشند و همین مسئله باعث قیام علیه این جریان می‌شود.

بیشتر بخوانید: چرا معترضان عراقی، ایران را مقصر می‌دانند؟ +عکس و فیلم

ایران و مرجعیت به دنبال نخست وزیری هادی العامری است

هانی زاده با اشاره به اینکه مرجعیت عراق و حتی ایران به دنبال جایگزینی هادی العامری است، تصریح کرد:، اما با توجه به اینکه آمریکا خواهان هادی العامری نیست و از آنجایی که وی یکی از گزینه‌های حشدالشعبی است، با این گزینه مخالفت می‌کنند. متاسفانه حشدالشعبی اکنون نمی‌تواند به فضای امنیتی عراق ورود پیدا کند، حتی با اینکه آیت الله سیستانی بار‌ها بیانیه داده و مطالبات مردم حمایت کرده، اما نقش مرجعیت کاهش پیدا کرده است. معتقدم این اعتراضات کماکان ادامه پیدا خواهد کرد و اگر آمریکا نتواند از این اعتراضات برنده بیرون بیاید، ترور شخصیت‌های وابسته به مرجعیت شیعیان را در دستور کار خود قرار خواهد داد.

هانی زاده با بیان اینکه طیف مقتدی صدر در میان جریان لائیک و اصولگرایان موضع شفافی ندارد، ادامه دارد: جریان مقتدی صدر فشار‌های زیادی را به عادل عبدالمهدی آورده است تا او استعفا کند. صدر می‌خواهد طیف اصولگرایان و طیف لائیک را حمایت کند و به عنوان یک نیروی میانه وارد میدان شود. طبیعتا طیف اصولگرا سعی دارد ابومهدی المهندس از رهبران حشدالشعبی و هادی العامری و قیص الخزعلی را به عنوان چهره‌های جایگزین و مناسب عادل عبدالمهدی معرفی کنند.

ایاد علاوی مقبولیت عمومی ندارد و نمی‌تواند نخست وزیر عراق باشد

حسن هانی زاده با بیان اینکه ایاد العاوی مقبولیت عمومی ندارد و بعید به نظر می‌رسد که بتواند به عنوان نخست وزیر انتخاب شود، گفت: او وابسته به آمریکا و غرب است و طبیعتا نمی‌تواند طیف اصولگرا را راضی به حمایت کند، قطعا آمریکا هم به این نتیجه می‌رسد که علاوی نمی‌تواند کابینه تشکیل دهد؛ زیرا همه شیعیان وابسته به مرجعیت به شدت با ایاد علاوی مخالفت خواهند کرد. لذا به نظر می‌رسد مناسب‌ترین گزینه نخست وزیری عراق برای آمریکا حیدر العبادی باشد.

روابط ایران و عراق در آینده تیره می‌شود

این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به نقش حزب دموکراتیک کردستان عراق در تعیین نخست وزیری این کشور، خاطرنشان کرد: حزب کردستان سعی دارد در این آشوب‌ها از همه طیف‌ها امتیاز بگیرد، لذا اکنون بازیگر حاشیه‌ای است.

او می‌گوید: هادی العامری گزینه مورد نظر ایران برای نخست وزیری عراق است و به قدرت رسیدن او باعث گسترده‌تر شدن روابط ایران و عراق می‌شود، اما باید بگویم که او مقبولیتی در جامعه بین الملل و بسیاری از طیف‌ها و جریان‌های عراق ندارد و از همین رو بعید است که بتواند به قدرت برسد. آمریکا به دنبال این است با انتخاب گزینه‌ای، روابط ایران و عراق را تیره کند و متاسفانه این امکان وجود دارد که آینده روابط ایران و عراق به سمت دور شدن و تیره شدن برود و هدف اصلی قطع شدن نفوذ ایران در محور مقاومت است.

هانی زاده ادامه داد: اعتراضات در عراق همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و گسترده‌تر خواهد شد و آشوبگران خواهان این هستند که در خیابان‌ها بمانند تا وضعیت دولت آینده عراق مشخص شود.