رویداد۲۴ گزارش میدهد؛
چرخش به شرق/ در مثلث ایران چین و روسیه چه چیزی در حال شکل گرفتن است؟
در حالی که بیشترین تمرکز در ائتلافهای چند جانبه منطقه آسیا بر آنهایی است که به نوعی شامل متحدان آمریکا و شرکایش است، ساز و کارهای دیگری نیز در منطقه در حال شکل گرفتن است. مهمتریم این ساز و کارها آنهایی است که توسط چین و روسیه در چند سال اخیر شکل گرفته است.
رویداد۲۴ سارا ریاضی: جمعه گذشته تحول مهمی در منطقه رخ داد؛ ایران، چین و روسیه زرمایش مشترکی در دریای عمان انجام دادند. ایران اعلام کرد این رزمایش نقطه عطفی برای روابط استراتژیکش با کشورهای آسیایی است، اما چین و روسیه با محافظهکاری بیشتری از این ائتلاف جدید یاد کردند؛ ائتلافی که در شرایط تحریمهای آمریکا علیه ایران میتواند پیام مهمی برای غرب باشد؛ منافع ایران از این پس به شرق گره خورده است.
نشریه دیپلمات در گزارشی اهمیت این رزمایش را بررسی کرده و گفته مانند بقیه ساز و کارها، این رابطه نیز نشان دهنده رشد ترکیبی از ارتباطات میان این سه کشور و همگراییهای اخیر آنها در حوزهها و تحولات مختلفی نظیر تشدید مخالفت با آمریکا که در دوران ریاست جمهوری ترامپ بیشتر هم شده، است. این وضعیت به پیوستن دیگر کشورها نظیر پاکستان به این حلقه نیز میانجامد.
به گزارش رویداد۲۴ حسین خانزادی فرمانده نیروی دریایی ایران پیشتر از بر گزاری رزمایشی به نام کمربند امنیت دریایی خبر داده بود و آن را بخشی از همکاریهای دریایی وسیعتر ایران و چین که شامل تولید ناوشکن و زیردریایی است خواند. خانزادی درباره این زرمایش که در شمال اقیانوس هند برگزار شد گفته بود چین و ایران در نظر دارند همکاریهای نظامی بلند مدتی را کلید بزنند.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه درباره این رزمایش گفته روسیه، جمهوری خلق چین و ایران برای مبارزه با تروریسم و دزدان دریایی در اقیانوس هند رزمایشی برگزار میکنند و قرار است به نیروهایمان اقدامات ضد تروریستی و ضد دزدی دریایی را آموزش بدهیم.
دیپلمات در یادداشت خود گفته آنچه به طور علنی گفته نشده، این است که ملاحظات ژئوپتیک این گروه سه گانه بسیار حائز اهمیت است. هر سه این کشورها با آمریکا رابطه خصمانهای دارند و این نشان میدهد آنها عمیقا خواستار اقدامات مشارکتی در حوزههای امنیتی برای نمایش ظرفیتهایشان هستند.
خانزادی در یک گفتگو به این واقعیت اشاره کرده بود که زرمایش مشترک بین کشورهای مختلف چه در زمین، چه در دریا و چه در هوا نشان دهنده توسعه همکاریها بین کشورهاست.
بر اساس تحلیل نشریه دیپلمات، اما اهمیت استراتژیک این مسئله باید در یک نگاه کلانتری مورد توجه قرار بگیرد؛ این منطقه شاهد افزایش فعالیتهای نظامی است. آمریکا یک عملیات دریایی را در ماه نوامبر در بحرین آغاز کرده و هدفش را حفظ امنیت خلیج فارس عنوان کرده است؛ خلیجی که اخیرا بارها با تنشهایی مواجه شده و واشنگتن را به سمت ساز و کار امنیت دریایی بین المللی در خلیج فارس با همکاری استرالیا، بحرین، عربستان و انگلیس و دیگر بازیگران سوق داده است.
فلورنس پیرلی وزیر دفاع فرانسه نیز در ماه نوامبر گفته بود یک ابتکار عمل نظارت دریایی به رهبری اتحادیه اروپا در پایگاه دریایی فرانسه در ابوظبی شکل گرفته که قرار است از آبهای خلیج فارس حفاظت کند.
در این یادداشت گفته شده فعالیتهای روسیه، چین و ایران نیز به دلیل منافع این کشورها به راه افتاده است. روسیه ابتکار عمل خودش یعنی امنیت جمعی خلیج فارس را که مورد حمایت چین هم هست دارد. در عین حال ایران به دنبال طرح امنیت هرمز است که آن را «طرح امید» نامیده است.
علی شمخانی دبیر شورای امنیت ملی ایران گفته این ابتکار عمل قدرتهای خارجی را شامل نمیشود و ائتلافی از دولتهای منطقهای است. این در حالی است که نیروی دریایی ایران محدود به استفاده از قایقهای سریع برای تعقیب کشتیهای دریایی خارجی است که توسط سپاه انجام میگیرد.
از یک منظر، چین، ایران و روسیه همه انگیزههایی از رزمایش نظامی و نمایش رشد ائتلافشان دارند. از منظر ایران، هدف از این رزمایش نظامی مخابره این پیام استراتژیک است که سه کشور عضو به یک نقطه معنادار استراتژیک در روابطشان با توجه به منافع مشترک و غیر مشترک رسیدهاند و منظور از منافع غیر مشترک منافع ملی هر یک از این کشورهاست.
به گفته نشریه دیپلمات، چین محافظه کارانهتر در بیانیه رسمیاش درباره این رزمایش عمل کرده چرا که به گفته تحلیلگران امنیتی چین، پکن نمیخواهد وارد درگیریهای خاورمیانه شود.
در پس زمینه این درگیریهای دریایی توسط ائتلاف قدرتهای مختلف، ایران، چین و روسیه زرمایش نظامیای را برگزار کردند. این اتفاق در منطقهای افتاده که درگیریهای نظامی در آن رو به افزایش است. فراتر از این برای کشورهایی نظیر هند نیز اضافه شدن دیگر کشورها نظیر پاکستان مایه نگرانی است. خانزادی از استقبال پاکستان از این رزمایش خبر داده بود.
قرار گرفتن ایران، چین و روسیه در کنار هم یک تحول استراتژیک مهم است و اضافه شدن پاکستان به این ترکیب بر اهمیت و البته مخاطرات آن میافزاید.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط