وقتی یک سیل، ۸ جنگنده اف ۱۶ ارتش اسرائیل را از کار می‌اندازد، چگونه می‌توانیم برای جنگ با ایران آماده باشیم؟

رویداد۲۴ آموس هارل در هاآرتص نوشت: یک جت جنگنده اسرائیل به دلیل بارندگی شدید در پایگاه ارتش در جنوب این کشور، آسیب دیده است.

با توجه به اینکه جنگ علیه حزب الله و ایران یک واقعیت اجتناب ناپذیر است، بنابراین همیشه باید به چنین آسیب‌هایی به تجهیزات نظامی با تامل بیشتری نگاه کرد. در سخنرانی ماه گذشته که درباره خطر جنگ در جبهه‌های شمالی ایراد شد، آویو کوشاوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل سعی کرد تا مردم را به نوعی درباره احتمال جنگ و خطراتی که وجود دارد آماده کند. این مقام نظامی اعتراف کرد که در جنگ آینده ما ضرباتی خواهیم خورد که تاکنون تجربه نکرده‌ایم.

اتفاقی که در هفته گذشته و در جریان سیل برای این جنگنده افتاد نشان داد که مقامات چندان توانایی بالایی در مقابله با حوادث احتمالی ندارند. این ناتوانی در سه رویداد مختلف مربوط به باران‌های شدید اخیر مشخص شد: اول جاری شدن سیل سنگین در ناهاریا، غرق شدن یک زن و شوهر در تل آویو و خسارت جدی که به هواپیما‌های جنگی اف ۱۶ در پایگاه هوایی هاتزور وارد شد.

---

بیشتر بخوانید: جنگی که هرگز نباید به وقوع بپیوندد/ گزارشی از ویژگی‌های جنگ احتمالی ایران و اسرائیل

---

در منطقه ناهاریا، نظامیان لشکر ۹۱ گالیل با ماشین آلات مهندسی سنگین برای نجات ده‌ها نفر از مردم گرفتار سیل وارد عمل شدند. تعداد زیادی از نیرو‌های ارتش به مدت دو روز، تحت فرماندهی ژنرال بیندر شلومی، در منطقه حضور داشتند، این لشگر دقیقا همان نیرو‌هایی هستند که در زمان جنگ احتمالی در خط مقدم حملات حزب الله خواهند بود و با انواع و اقسام موشک‌های برد کوتاه و یورش کماندو‌های این گروه در حصار مرز شمالی رو به رو خواهند شد. وابستگی فرمانداری‌های شهر‌ها و شورا‌های محلی به ارتش در شرایط بحرانی آب و هوایی مانند مواردی که اخیراً رخ داد، کاملا آشکار شد. بدون شک این وابستگی در زمان جنگ بیشتر هم خواهد بود.

در محله هتیکوا از تل آویو، همسایگان زوجی که هنگام سیل در آسانسور به دام افتاده بودند، از ورود دیر هنگام آتش نشانان به صحنه شکایت داشتند. بعدا معلوم شد که با وجود شرایط آب و هوایی که از قبل پیش بینی شده بود، فقط سه نفر برای تماس‌ها و هماهنگی در ستاد مرکزی آتش نشانی حضور داشتند. در جریان طوفان طی تنها یک ساعت و نیم بیش از ۲ هزار تماس با مرکز آتش‌نشانی گرفته شد و نبود نیروی کافی باعث تاخیر در حضور آتش نشانان در محل حادثه شد.

طی دو دهه اخیر همواره نسبت به عملکرد آتش‌نشانی در جنگ و موشک باران احتمالی پرسش‌های بسیاری وجود داشته است. مشکل اصلی در مورد سیستم پیچیده دفاع شهری ارتباط نهاد‌های مختلف در زمان بحران است. در جریان جنگ دوم لبنان در سال ۲۰۰۶ گروه کنترل مرکزی که ارتباطی با نخست وزیری و دولت نداشتند گزارشی از آمادگی پایین نیرو‌های آتش‌نشانی منتشر و در اختیار دولت قرار دادند.

بدون شک جنگ همه جانبه‌ای که بین نیرو‌های آتش نشانی و مدیریت این نهاد در سال‌های اخیر در جریان بوده، امروز هیچ نقشی در بهبود عملکرد آن‌ها نداشته است. وقتی سیستم تماس اضطراری با ۲ هزار تماس در طوفان با بحران مواجه می‌شود، پس واقعا در صورت جنگ موشکی چه اتفاقی رخ خواهد داد! به خصوص اگر جنگ با حمله‌ای پیش بینی نشده آغاز شود؟! در چنین شرایطی، فقط اینکه ما نام آن‌ها را از مثلا مردان آتش به آتش نشانان تغییر بدهیم، کافی نیست و تفاوتی در اصل ماجرا ایجاد نمی‌کند.

اما در مورد ارتش، جدی‌ترین حادثه در طوفان اخیر در پایگاه هوایی هاتزور رخ داد، جایی که سیل باعث خسارت به حداقل هشت هواپیمای جنگی اف ۱۶ شد و به طور موقت آن‌ها را از مدار عملیاتی خارج کرد. هاآرتص در این باره نوشت که عدم تشخیص و برآورد درست خشارت‌ها باعث تاخیر در ارائه گزارش این حادثه توسط ارتش به رسانه‌ها شده است. گفتنی است انتشار این گزارش با سه روز و انتشار تصویر هواپیمای جنگی غوطه‌ور در آب با چهار روز تاخیر صورت گرفت. در این میان، سرلشکر امیکام نورکین، فرمانده نیروی هوایی یک تیم تحقیقاتی را برای بررسی این حادثه منصوب کرده است. حالا با توجه به فرهنگ خاصی که در بین نیروی هوایی وجود دارد می‌توان اعتماد کرد تا به واقعیت برسیم.

در این جا چند نکته وجود دارد. یکی اینکه جاری شدن سیل اصلا اتفاق غیر قابل پیش‌بینی‌ای نبود چرا که هواشناسی نسبت به وقوع آن هشدار داده بود و ارتش هم مطابق دستورالعملی که در این شرایط دارد می‌بایست تجهیزات را از مناطقی که احتمال وقوع سیل در آن‌ها می‌رفت خارج می‌کرد. مورد دیگر سیل پیش‌تر یک بار هم در سال ۱۹۹۲ در پایگاه هاتزور رخ داده بود که در آن مقطع جنگنده‌ها از آشیانه خارج شده بودند. موارد مشابه سیل، که نیاز به جا به جایی هواپیما‌ها داشته، در تل نوف و سایر پایگاه‌ها نیز رخ داده است.

این واقعیت که فقط برخی از هواپیما‌های جنگی در دو آشیانه آسیب دیده، نشان می‌دهد که در آخرین لحظه برخی از هواپیما‌های نیروی هوایی جا به جا شده‌اند. به عبارت دیگر، واکنش تعلل آمیز نیروی هوایی به دلیل عدم آمادگی مسئولان دلیل اصلی خسارت وارد شده به بقیه هواپیما‌ها بود.

یک افسر ارشد ارتش ابتدا در جریان کنفرانس خبری به خبرنگاران از بازگشت هواپیما‌ها به چرخه عملیاتی طی چند روز خبر داد. پس از آن دفتر سخنگوی ارتش در اطلاعیه‌ای که به نمایندگی از سرلشکر نورکین صادر کرد دوباره تاکید نمود که جنگنده‌ها ظرف چند روز دوباره در حال فعالیت خواهند بود. کارشناسانی که با هاآرتص صحبت کردند، بسیار نسبت به این ادعا تردید داشتند. عکس جنگنده‌ها در اعماق آب نشان می‌دهد که این میزان آب می‌تواند به موتورها، تجهیزات دنده فرود، سیستم ایمنی و سیم کشی برق آسیب جدی برساند، بنابراین تعمیر آن در کوتاه مدت ممکن نیست. بازگشت هواپیما‌ها به ظرفیت عملیاتی کامل نیاز به تمیز کردن، تعمیر و آزمایش‌های مکرر دارد که با این اوصاف بعید است طی چند روز این روند به پایان برسد.

بر این اساس، شاید بهتر باشد که فرماندهان کمتر چهره بیرونی نیرو‌های خود را تخریب کنند و نسبت به آنچه در درون آن اتفاق می‌افتد نگران باشند. نیروی هوایی اسرائیل یک سازمان عریض و طویل با شرایط حرفه‌ای و اخلاقی یکسان در دوره صلح و جنگ است. طی این سالها، می‌توان دید که تلاش‌های بسیاری برای بهبود عملکرد این نیرو‌ها صورت گرفته، اما یک سری از حوادث از جمله ماجرای اخیر در پایگاه هاتزور با این تلاش‌ها سازگار نیست. به عنوان مثال خود این اشتباه که باعث خرابی جنگنده‌ها شد یا گزارش دیر هنگام آن و سپس طرح ادعای عجیب مبنی بر این که این هواپیما‌ها به سرعت دوباره به چرخه عملیاتی باز می‌گردند کاملا با فرهنگ شفافیت و اعتماد به نفسی که نیروی هوایی سعی می‌کند در بین پرسنل‌اش جا بیاندازد در تضاد است.

اگر چنین اعلامیه‌هایی اعتبار بیرونی سیستم را تضعیف کند، واقعا دیگر چه کسی می‌داند که در درون آن چه می‌گذرد، اتفاقی که به نظر می‌رسد افتاده و این شروع سیر نزولی اعتبار نیروی هوایی است. احتمالاً هیچ کس در این کشور نمی‌داند که امنیت‌اش تا چه اندازه به حفظ توانایی‌های حرفه‌ای و عملیاتی نیروی هوایی وابسته است.