استیضاح ترامپ؛ روز محاکمه فرا رسید

رویداد۲۴ سرانجام پس از ماه‌ها کشمکش سیاسی و تحقیقات قضایی، روز سه شنبه به وقت واشنگتن، جلسه محاکمه استیضاح دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مجلس سنا برگزار می‌شود. با توجه به حمایت مطلق جمهوریخواهان کنگره از دونالد ترامپ، بسیاری پیش بینی می‌کنند محاکمه وی صوری خواهد بود.

دونالد ترامپ به دو اتهام «سوء استفاده از قدرت و کارشکنی در تحقیقات کنگره» استیضاح می‌شود. اتهام اول به پرونده «اوکراین گیت» نیز معروف است و ریشه آن به یک تماس تلفنی ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین بازمی‌گردد. دمکرات‌ها می‌گویند ترامپ در این تماس که در ژوئیه گذشته انجام شد، از زلنسکی خواسته است که درباره فساد احتمالی هانتر پسر جو بایدن در اوکراین تحقیق کند، به امید اینکه زلنسکی نقطه ضعفی از بایدن به دست بیاورد و به ترامپ بدهد تا ترامپ از آن برای تضعیف بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ استفاده کند.

بعد از این ماجرا، دمکرات‌های مجلس نمایندگان به رهبری نانسی پلوسی، تحقیقات استیضاح ترامپ را شروع کردند. دمکرات‌ها، ترامپ را به کارشکنی در این تحقیقات متهم می‌کنند. ترامپ هر دو اتهام را رد کرده و کل ماجرای استیضاح را «حقه ای» از جانب «دمکرات‌های بی‌خاصیت» دانسته است.

محاکمه فوری

ترامپ در اولین دفاعیه مفصل و مکتوب خود، که ۱۱۶ صفحه دارد، دو اتهام فوق را رد کرد و خواستار رفع ابطال فوری این دو اتهام در مجلس سنا شد. در این دفاعیه آمده است: «سنا باید بند‌های استیضاح را رد کند و فورا رئیس جمهور را تبرئه کند.»

گروه وکلای مدافع ترامپ از هشت وکیل متشکل شده و آلن درشوویتز، استاد قانون اساسی در دانشگاه هاروارد آن را رهبری می‌کند. این وکلا می‌گویند دو اتهام دمکرات‌ها علیه ترامپ استیضاح پذیر نیستند. قانون اساسی آمریکا تصریح می‌کند که اتهاماتی از قبیل: «خیانت، رشوه یا سایر جرایم و سوء رفتار‌های بزرگ» می‌توانند مبنای حقوقی استیضاح شوند. اما وکلای ترامپ تصریح می‌کنند که دو اتهام «سوء استفاده از قدرت و کارشکنی در تحقیقات کنگره» با قانون اساسی مغایرت دارند و استیضاح پذیر نیستند. درشوویتز، در روز‌های آینده از ترامپ دفاع خواهد کرد. او گفته است حتی اگر دو اتهام مزبور ثابت شوند، استیضاح پذیر نیستند. چون منطبق با قانون اساسی نیستند.

به موازات اینها، سناتور میچ مک کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه در سنا، قواعد و قوانینی برای محاکمه استیضاح تعیین کرده که ممکن است بدون حضور شاهدان یا ارائه شواهد جدید به محاکمه فوری ترامپ منجر شوند. در محاکمه استیضاح، دو گروه عمده حضور دارند: دمکرات‌ها که در قالب گروه «مدیران استیضاح» سازماندهی شده اند و گروه دوم، تیم مدافع ترامپ. برخلاف آنچه در استیضاح بیل کلینتون رخ داد، مک کانل به هر کدام از این دو گروه فقط دو روز مهلت داده که ادله خود را مطرح کنند. اگر این دو گروه بخواهند از تمام این وقت استفاده کنند جلسات محاکمه تا بعد از نیمه شب ادامه خواهند داشت. امری که تعداد مشاهده کنندگان استیضاح را کمتر می‌کند. افزون بر این، مهلت اندک مک کانل، به این معناست که محاکمه ترامپ بسیار سریع انجام خواهد شد. ترامپ می‌خواهد قبل از سخنرانی سالانه «وضعیت اتحاد» که در چهارم فوریه برگزار خواهد شد، محاکمه پایان یابد. اگر طبق این برنامه استیضاح جلو برود، ترامپ تا اواسط هفته آینده از اتهامات تبرئه خواهد شد. این در حالی است که استیضاح بیل کلینتون بیش از یک ماه و آندرو جانسون بیش از دو ماه طول کشید.

محاکمه استیضاح ترامپ در شرایطی برگزار می‌شود که آمریکا وارد سال انتخاباتی شده و ستاد‌های انتخاباتی نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ فعال هستند. هم دمکرات‌ها و هم جمهوریخواهان می‌دانند که برکناری ترامپ از طریق استیضاح بسیار بعید است. همچنین هر دو می‌دانند که استیضاح، صرفنظر از نتیجه آن، می‌تواند بر انتخابات بعدی تاثیر بگذارد. از همین رو، دو طرف، استیضاح را به مثابه یک کارزار روابط عمومی برای آسیب زدن به طرف مقابل می‌بینند.

همزمان با آغاز محاکمه ترامپ، سی ان ان نتایج یک نظرسنجی جدید انتخاباتی را منتشر کرد. بر اساس این نظرسنجی که در ژانویه انجام شد، محبوبیت ترامپ در آستانه استیضاح به ۴۳ درصد رسیده و ۵۱ درصد آمریکایی‌ها از محکوم و اخراج شدن او از کاخ سفید حمایت می‌کنند.

رئیس جمهور آمریکا و طرفدارانش همواره ادعا می‌کنند که هدف دمکرات‌ها از استیضاح ترامپ، نابود کردن پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ و جلوگیری از انتخاب مجدد وی در انتخابات بعدی است. در واقع، ترامپ و جمهوریخواهان کل ماجرای استیضاح را یک فرآیند معیوب با اهداف انتخاباتی می‌بینند. به همین دلیل، ترامپ و جمهوریخواهان مایل هستند زودتر این فرآیند طی شود تا تبعات منفی استیضاح بر موقعیت انتخاباتی رئیس جمهور کمتر شود.

در اولین دفاعیه مکتوب ترامپ آمده است: «آن‌ها (دمکرات) می‌خواهند از استیضاح برای مداخله در انتخابات ۲۰۲۰ استفاده کنند.» در ادامه همین دفاعیه ادعا شده که دمکرات‌ها هیچ پاسخی به دستاورد‌های ترامپ در زمینه اعاده رونق به اقتصاد آمریکا، بازسازی ارتش و مقابله با دشمنان خارجی آمریکا ندارند.

از سوی دیگر، دمکرات‌ها نیز اعلام می‌کنند که ترامپ در ماجرای اوکراین گیت از اختیارات رسمی خود با هدف دعوت از یک دولت خارجی برای مداخله در انتخابات آمریکا استفاده کرده و سپس با کارشکنی در تحقیقات کنگره درصدد لاپوشانی سوء رفتار خویش برآمده است.

به هر حال، محاکمه استیضاح ترامپ به طور جدی کلید خورده، ولی حتی اگر طبق خواسته ترامپ و مک کانل به سرعت برگزار شود و ترامپ را هم تبرئه کند، نتایج آن در انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر ۲۰۲۰ مشخص خواهد شد. ترامپ می‌گوید، چون اقتصاد آمریکا در دوره ریاست جمهوری‌اش قوی و شکوفا شده، دمکرات‌ها یک مسئله سیاسی را برجسته کردند تا دستاورد‌های اقتصادی‌اش را تحت الشعاع قرار دهند. اما باید منتظر ماند و دید که رای دهندگان آمریکا در انتخابات بعدی استدلال کدام طرف را قبول خواهند کرد. آیا آن‌ها رویکرد اقتصادمحور ترامپ را انتخاب می‌کنند یا اینکه مبارزه سیاسی دمکرات‌ها برای صیانت از قانون اساسی را ترجیح خواهند داد؟