در گفتگو با رویداد۲۴ بررسی شد؛
مشارکت مردم در انتخابات مجلس چگونه است؟/ بخارایی: نظام سیاسی، هیجان تودهای با مشارکت عمومی را یکی میداند
انتخابات مجلس یازدهم در حالی برگزار میشود که برخی اینگونه تحلیل کردهاند که میزان مشارکت عمومی کمتر از دورههای قبل خواهد بود. این موضوع قابل اثبات نیست، با این حال مخالفان نظام هشتگ «رای بی رای» را راه انداختهاند و تلاش میکنند میزان مشارکت بسیار پایین باشد. فعالان سیاسی معتقدند هشتگهای خارجنشینان تاثیری بر مناسبات داخلی ندارد اما اینکه عدهای به خاطر افزایش مشکلات اقتصادی سرخورده شدهاند، موضوعی قابل کتمان نیست.
رویداد۲۴ شادی مکی: انتخابات مجلس یازدهم در شرایطی برگزار میشود که خبری از تبلیغات محیطی نیست؛ در تهران فضا به شکل عجیبی شده است؛ ستادهای انتخاباتی فعالیتی ندارند، بنرهای گسترده در خیابانها دیده نمیشود و اثری از تراکتهایی که هر دوره روی زمین پخش میشد، نیست.
برخی به استناد هشتگ «رای بی رای» که مخالفان نظام راه انداختهاند، معتقدند این فضا به خاطر عدم تمایل مردم به رای دادن است و با اشاره به ماجراهایی همچون کشتن معترضان افزایش قیمت بنزین و همچنین شلیک به هواپیمای اوکراینی و ... گفتهاند در این دوره مشارکت در انتخابات به شکل باورنکردنی کاهش یافته است. برخی دیگر البته معتقدند هشتگهای خارجنشینان چندان تاثیری در فضای داخلی ندارد یا اگر هم تاثیرگذار باشد، به شکل بسیار ناچیز و محسوسی است بنابراین کاهش تبلیغات محیطی نه به خاطر کاهش مشارکت مردم، که به دلیل تغییر ماهیت تبلیغات انتخاباتی (میل به تبلیغ در فضای مجازی) است.
در این میان برخی فعالان سیاسی اینگونه استدلال کردهاند که رد صلاحیتها باعث شده میدان انتخابات در اختیار یک گروه خاص قرار بگیرد که رقیبی ندارند، به همین علت آنها نیازی به تبلیغ نمیبینند چون میدانند بدون تبلیغات برنده انتخابات هستند.
آنچه که میان کارشناسان و فعالان سیاسی مشترک است، این اعتقاد است که مشارکت در این دوره مانند دورههای پیشین نیست. نظرسنجیهایی که موسسه ایسپا و دیگر موسسات متخصص این کار انجام دادهاند، همین ادعا را ثابت میکند. اما چرا چنین شرایطی پیش آمده است؟ احمد بخارایی عضو شورای مدیریت گروه مسائل و آسیبهای اجتماعی انجمن جامعه شناسی ایران به رویداد۲۴ میگوید: در سطح کلان مشکلات اقتصادی ایجاد شده است که نظام سیاسی قادر به حل آن نیست و این موضوع بر فضای انتخاباتی کشور تاثیر میگذارد.
او با بیان اینکه در جامعه مشارکت انتخاباتی برای حاکمیت اهمیت دارد و تلاش میکنند میزان حضور مردم در انتخابات را بالا ببرند، اظهار میکند: مسئلهای که وجود دارد این است که منظور از مشارکت، بسیج تودهها و استفاده از هیجانهای جمعی در راهپیماییها و... نیست. زیرا مشارکت معنای مشخصی دارد که با هیچیک از این موارد همپوشانی ندارد.
بخارایی میگوید: مساله مشارکت از پیشتر در جامعه ما وجود داشته و با مرور زمان به بحث مهمی تبدیل شده است و بحث جدیدتر در سطح ساختاری وجود مشکلات اقتصادی است که به شدت گریبان مردم را گرفته و برخی از افراد جامعه معتقدند نحوه مدیریت مشکلات نتوانسته گرهی از کار آنها باز کند.
نظارت حذفی شدید بر انتخابات
این جامعه شناس خاطرنشان میکند: در سطح میانی نظارتهایی مانند نظارت استصوابی شورای نگهبان یک نظارت حذفی است که حتی شامل خودیها هم میشود بنابراین عملکرد به نحوی است که به نظر میرسد تسامح و تساهل، حتی درباره خودیها هم وجود ندارد.
او میگوید: براساس نظرسنجی و بررسی که داشتم به این نتیجه دست پپدا کردم که ۳ دسته از افراد جامعه در این انتخابات شرکت میکنند، یکی افرادی که به لحاظ عقیدتی تحت هر شرایطی رای دادن را تکلیف خود میدانند. دسته دوم افرادی هستند که گمان میکنند در صورت عدم درج مهر انتخابات در صفحه شناسنامه بعدها برای استخدام و ... دچار مشکل شوند و دسته سوم مربوط به شهرستانهایی است که مسائل قومی و قبیلهای در آنها مطرح است و حضور آنها در انتخابات به خاطر تعصبات قومی و قبیلهای وارد عرصه انتخابات میشوند یعنی ممکن است فرد از شرایط راضی نباشد، اما برای ایهنکه فردی از قبیله دیگر موفق نشود، در انتخابات شرکت میکند. متاسفانه این پدیدهای عام است که با توجه به تحقیقاتی که در خصوص رفتار رایدهی و انتخابات داشتم که متاسفانه نشان میدهد چنین پدیدهای به عنوان یک مشکل فرهنگی در جامعه ما وجود دارد و اصلاح هم نشده است.
عضو انجمن جامعه شناسی ایران با بیان اینکه در حال حاضر آنچه بیش از همه به مشکلات قبلی در خصوص مشارکت در انتخابات اضافه شده است مساله بحران اقتصادی و مالی است، خاطرنشان میکند: این مساله ناشی از نحوه مدیریت حاکمیت برای حل مشکلات است؛ یعنی مشکلات اقتصادی در حال حاضر از بحران گذر کرده به ابربحران رسیده است.
بخارایی توضیح میدهد: تفاوت اساسی فضای انتخابات در این دوره با دورههای قبل آن است که بحران اقتصادی خود را بیشتر نمایان کرده است و معیشت مردم را به خطر انداخته است که موضوعی کاملا جدی است.
حدود ۵۴ درصد در انتخابات شرکت میکنند
او تصریح میکند: با تحلیلی که براساس تحقیقاتم داشتهام با وجود همه این مسائل بیش از ۵۰ درصد واجدین اعطای رای در این انتخابات شرکت میکنند. در انتخابات مجلس که در سال ۹۴ بود ۶۲ درصد از واجدین اعطای رای مشارکت کردند که تحلیل من آن است در این دوره میزان مذکور به ۵۴ درصد میرسد.
این جامعهشناس تاکید میکند: مشارکت و اعتماد اجتماعی دو مولفه سرمایه اجتماعی هستند. از آقای هاشمی تا خاتمی و احمدینژاد یک ویژگی مشترک دارند؛ آنهم اینکه وعدههای آرمانی میدهند که امکان تحقق برخی از آنها وجود ندارد، زیرا نظام سیاسی آن را برنمیتابد و تحقق تمامی شعارها، نیاز به لوازمی دارد که فعلا مهیا نیست بنابراین کاندیداهای انتخابات حرفی میزنند که معمولا قابل تحقق نیست و این موضوع به مرور زمان تاثیر خود را بر جامعه رای دهنده میگذارد.
خبر های مرتبط
به چی رای بدن به بیکاری جوانان ، به جنایتهای آبان و موشک زدن به هواپیما به فقر،فلاکت به تورم و گرانی کمرشکن به 41سال فروپاشی اقتصادی !؟به آمار تصادفات که 13 برابر میانگین جهانی و 100 برابر کشورای پیشرفتست، خداییش چقدر رو دارین که با این همه گندی که زدین بازم از ملت انتظار مشارکت در انتصابات رو دارین، وقاحتتون از حد گذشته