عارف آماده انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شود؟

نامه محمد رضا عارف جالب توجه و قابل بررسی است. بازتاب‌هایی هم در شبکه‌های اجتماعی داشته، اما به نسبت کمتر به آن پرداخته شده است. درباره این نامه چند نکته حائز اهمیت است:

۱- محمد رضا عارف در کل دوران چهار سال نمایندگی‌اش فقط سه بار در مجلس نطق کرد. او در این چهار سال به ندرت با رسانه‌ها گفتگو می‌کرد و همیشه در شرایط حساس، سیاست سکوت را در پیش می‌گرفت. او در طول چهار سال حتی از کارنامه خود و فراکسیون امید هم دفاع تمام قدی انجام نداد. سکوت‌های او شهره عام و خاص و مایه اعتراض بدنه اصلاح طلبان بود. حالا اظهارات جدید او به نوعی شکستن سکوتش تلقی شده است. از این جهت بیانیه عارف به عنوان یک رفتار متفاوت سیاسی از او تحلیل می‌شود.

۲- رییس شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در ماه‌های اخیر زیر شدیدترین انتقادات و فشار‌های فعالان سیاسی اصلاح‌طلب بوده است. بسیاری معتقدند او باید از این مسئولیت استعفا دهد چرا که نتوانسته است در جایگاه یک رهبر موثر برای اصلاح طلبان عمل کند. عارف در برابر درخواست‌ها برای استعفا هم سکوت کرده و به نوعی مقاومت می‌کند. شاید بیانیه اخیر او و وعده‌اش برای توضیحات بیشتر درباره اقدامات فراکسیون امید در راستای کاهش فشار‌ها بر او در جبهه اصلاحات باشد.

۳- پس از انتخابات سال ۹۴ و موفقیت نسبی لیست امید در آن انتخابات انتظار زیادی از این لیست و به ویژه عارف به عنوان سر لیست آن در افکار عمومی وجود داشت. انتظاری که خیلی سریع کار خود را کرد و موج نارضایتی از عملکرد فراکسیون امید را به وجود آورد. شاید محمدرضا عارف می‌خواهد با گزارش‌ها و اظهارات اینچنینی پاسخی به انتظارات مردم داده باشد. او در بیانیه اخیرش به این نکته تاکید می‌کند که فراکسیون امید کار‌های زیادی انجام داده که نادیده گرفته می‌شود. البته گزارش او بسیار دیرهنگام است.

۴- سوال مهم این است که چرا عارف حالا به انتقادات و انتظارات پاسخ می‌دهد، چرا در زمانی که نماینده مجلس بود گزارش کار نمی‌داد و نشست خبری برگزار نمی‌کرد؟ عده‌ای معتقدند که او در حال زمینه‌چینی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری‌است. انتخاباتی که بهار سال آینده برگزار می‌شود. عارف در سال ۹۲ رقیب حسن روحانی بود به دلیل عدم حمایت اصلاح‌طلبان، او ناچار شد که به نفع روحانی کناره‌گیری کند. او در چهار سال نمایندگی مجلس نیز تمام تلاش خود را انجام داد که تبدیل به یک چهره اپوزیسیون نشود و مورد هجمه مخالفان نباشد تا موقعیتش به عنوان یک گزینه برای ریاست جمهوری همچنان محفوظ بماند. حالا به نظر می‌رسد زمان مناسب برای حضورش در عرصه انتخابات ریاست جمهوری فراهم شده است. جبهه اصلاحات در بحران بی‌سابقه‌ای قرار گرفته و فعلا هیچ گزینه‌ای برای ریاست جمهوری ندارد. شاید عارف می‌خواهد از بحران اصلاح‌طلبان یک فرصت طلایی برای خود بسازد.

۵- البته اگر عارف برای ریاست جمهوری آماده می‌شود باید بداند، وضعیت برای او بسیار دشوار است، شاید بتوان گفت موقعیت او شبیه به موقعیت علی لاریجانی در میان اصولگرایان است. محبوبیت اصلاح‌طلبان در بدترین روزهای خود قرار دارد. این مسئله در مورد شخص عارف محسوس‌تر هم هست. او دیگر چهره میانه‌رو اصلاح‌طلبان نیست بلکه به عنوان شخصیتی کم کار، ناتوان و معامله‌گر در میان بدنه اصلاح طلبان شناخته می‌شود. حتی بسیاری او را فرصت‌طلب می‌دانند که به دنبال استفاده از نردبان اصلاحات برای بالا رفتن است. در این شرایط ممکن است جریان اصلاح طلب از عارف برای ریاست جمهوری حمایت نکند، البته احتمالا رقبای اصلاح‌طلبان از حضور او در عرصه انتخابات ریاست جمهوری به خوبی استقبال کنند.

 

چرا که آن‌ها نیز از اوضاع اصلاح‌طلبان باخبرند و تصور می‌کنند عارف شانسی برای موفقیت ندارد، اما از حضورش می‌توان استفاده تبلیغاتی کرد. عارف در جدال درونی اصلاح‌طلبان نیز مخالفان جدی همچون حزب کارگزاران دارد و بعید نیست که این حزب رقیبی انتخاباتی برای عارف از درون اصلاح‌طلبان رو کند. حزب کارگزاران تنها تشکل مهم اصلاح طلبان بود که برای انتخابات مجلس لیست انتخاباتی داد.

 

به هر حال باید گفت پایان انتخابات مجلس آغاز فصل تازه‌ای برای عارف است، بیانیه و گزارش او نیز نشانگر همین مطلب است.