چرا آمار مرگ و میر کرونا در خوزستان بالا است؟
رویداد۲۴ دکتر سیدمحمد علوی با اشاره به طولانی شدن پیک بیماری در خوزستان، اظهار کرد: تقریباً هفت هفته از پیک بیماری در خوزستان می‌گذرد و در وضعیت قرمز قرار داریم و از نظر تقسیمات کشوری، منطقه بسیار پرخطر هستیم. گرچه در دو سه روز اخیر موارد بیماری کاهش یافته است اما این کاهش‌های موقتی، نگرانی ما را برطرف نمی‌کند.
وی افزود: علت طولانی شدن پیک بیماری در خوزستان را نمی‌دانیم اما برخی مسائل در این زمینه قابل تأمل هستند؛ به طور مثال ویروس تغییر رفتار داده و قدرت تخریبی آن افزایش یافته است بنابراین هرچه تخریب بافتی بیشتر باشد بیماری طولانی‌تر و تعداد بیماران افزوده می‌شود.
سرپرست معاونت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: برخی مسائل نیز ژنتیکی هستند؛ به طور مثال در یک مقاله عنوان شده است در یک کشور گروه خاصی استعداد بیشتری در ابتلا به بیماری دارند و شدت بیماری هم در این افراد بیشتر است. یکی دیگر از علل طولانی شدن روند بیماری، به سبک زندگی مرم هر منطقه برمی‌گردد، در خوزستان علایق خانوادگی، مسائل قومی و فرهنگی ارتباط و تنیدگی بیشتری دارد بنابراین طبیعی است که انتقال بیماری در این منطقه بیشتر باشد.
علوی گفت: گرما نیز باعث شده است که زندگی مردم به سمت فضاهای سرپوشیده سوق داده شود؛ در این فضاها با استفاده از کولر و سیستم‌های خنک‌کننده، شانس انتقال عفونت افزایش می‌یابد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان گفت: مسأله دیگری که مهم است و باید به آن توجه شود این است که مردم خوزستان سال‌های متمادی در معرض ریزگردها و مسأله باران‌های پاییزی بوده‌اند و ریه‌های آزرده‌ای دارند و بسیاری از مردم به آسم و تنگی نفس مبتلا هستند و این ویروس نیز به جایی می‌رود که تخریب بافتی دارد.
وی افزود: طبق آمار و اطلاعاتی که در دست است، موارد آسم در خوزستان بیش از دو برابر متوسط کشوری است بنابراین آزردگی ریه در بسیاری از مردم خوزستان وجود دارد و شاید این مسأله، وسیله‌ای برای افزایش استعداد ابتلا و شدت بیماری این افراد شده است.
علوی در خصوص دلایل بالا بودن میزان مرگ و میر ناشی از کرونا در استان خوزستان بیان کرد: گفته می‌شود که یک‌سوم مبتلایان یا مرگ و میر متعلق به خوزستان است ولی ما آمار دقیقی نداریم و نمی‌شود به این ارقام استناد کرد با این وجود، موارد بیماری در خوزستان بالا است و به تبع آن مرگ و میر نیز در خوزستان بیشتر است.
وی ادامه داد: علت مرگ و میرهای ناشی از کرونا به بیماری‌های زمینه‌ای برمی‌گردد؛ یکی از علل مهم، بیماری‌های قلبی و عروقی و بسیاری از بیماری‌های دیگر، تغذیه است. در علم تغذیه دو اصطلاح امنیت غذایی و غذای ایمن (سالم) داریم که متأسفانه خوزستان، در این دو بعد، وضعیت مناسبی ندارد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان افزود: بر اساس شاخص سازمان جهانی بهداشت، اگر خانواری بیش از ۳۰ درصد درآمدش را صرف غذا کند، امنیت غذایی ندارد که طبق بررسی‌های انجام شده ۵۰ درصد مردم شهری و صددرصد مردم روستایی خوزستان، بیش از ۳۰ درصد درآمدشان را صرف غذا می‌کنند و این مسأله به معنی امنیت پایین غذایی در خوزستان است.
علوی گفت: ۲۷ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال در خوزستان از فشارخون رنج می‌برند. در خوزستان ۵۰ درصد جوانان افزایش وزن دارند. همچنین خوزستان از نظر بروز دیابت در رتبه‌های بالا قرار دارد. مصرف سبزی در خانوارهای خوزستان هم مناسب نیست. در مجموع این ریزفاکتورها، می‌تواند ما را مستعد بیماری‌های قلبی و عروقی کند.
وی افزود: مصرف نمک در کشور، روزانه ۵ گرم است اما این رقم در خوزستان ۹ گرم است و این موضوع نیز شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد. در هر جایی که بیماری قلبی و عروقی در یک منطقه، بیشتر باشد مرگ و میر ناشی از کووید - ۱۹ نیز افزایش می‌یابد.
بیشتر بخوانید: چرا وارد سیاه‌ترین روز بحران ویروس کرونا در کشور شدیم؟
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: ۴.۸ بیماران مبتلا به کرونا نرسیده به بیمارستان فوت می‌کنند و ۵۲ درصد نیز در پنج روز نخست فوت می‌کنند که این مسأله نشان می‌دهد شدت بیماری‌های زمینه‌ای در این بیماران می‌تواند یکی از علل مرگ و میر بالا باشد.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تصریح کرد: در ابتدا سیاست کشور در زمینه مقابله با کرونا برگرفته از سازمان جهانی بهداشت بود و این سازمان تست کردن زیاد را راز موفقیت در بیماری می‌دانست اما برخی تست زیاد را نمی‌پذیرند و می‌گفتند که تست، منفی کاذب دارد و ۵۰ تا ۶۰ درصد موارد منفی کاذب هستند بنابراین در صورت منفی بودن تست برخی افراد، اطمینان کاذبی در این افراد ایجاد می‌شد و بی‌محابا در جامعه بدون ماسک حضور پیدا می‌کردند.
وی ادامه داد: کیت‌های انجام تست نیز در جهان نایاب شده است و اکنون یکی از چالش‌هایی که در آزمایشگاه‌ها داریم این است که کیت‌ها کم هستند و وزارت بهداشت اعلام کرده که باید در مصرف کیت‌ها هدفمند و هوشمندانه عمل کنیم.
علوی بیان کرد: عدم رعایت قرنطینه خانگی توسط افراد مبتلا به کرونا نیز اثربخشی تست را از بین برده است. همچنین افرادی که برای تست به مرکز درمانی مراجعه می‌کردند اگر بیمار بودند حضور آنها در این مراکز خود به خود موجب انتشار عفونت در جامعه می‌شد. از طرف دیگر افراد سالم که برای تست مراجعه می‌کردند در معرض آلودگی قرار می‌گرفتند و حتی اگر آلوده نبودند آلوده می‌شدند. در مجموع با توجه به هزینه‌های بالای انجام تست، به این نتیجه رسیدیم تست به صورت هدفمند و در جای موردنیاز انجام شود تا اثربخش‌تر باشد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: در زمینه برخورد با کسانی که سلامت دیگران را به خطر می‌اندازند خلأ قانونی نداریم اما از آن استفاده نکرده‌ایم. بر اساس ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی باید با هر کسی که منجر به تهدید سلامتی شود و امنیت مردم را به خطر بیندازد، برخورد شود.
وی افزود: البته در این زمینه در بهداشت هم باید نظارت‌ها را تشدید و یا موارد تخلف را گزارش کند که این نظارت‌ها تشدید شده است. ما ابزار قانونی در اختیار داریم که شاید تاکنون آن‌طور که باید و شاید از آن استفاده نکرده‌ایم اما از این به بعد نظارت‌ها را تشدید و گزارش‌ها را ارائه می‌کنیم تا بدون اغماض با متخلفین برخورد شود.
علوی با تاکید بر لزوم انجام اقدامات مورد نیاز برای تشخیص بیماری در افراد مشکوک به کرونا، گفت: انجام سی‌تی‌اسکن بی‌مورد، هم هزینه دارد و هم برای بیماران ضرر بی‌مورد دارد بنابراین سی‌تی‌اسکن زمانی باید انجام شود که بیمار، علائم منطبق یا درگیری شدید بافت ریه داشته باشد.
وی بیان کرد: انجام تست‌های سرولوژی در اکثر موارد، غلط و غیرقانونی انجام می‌شوند. برخی پزشکان داروهایی برای بیماران کرونا تجویز می‌کنند که جزو طرح تحقیقاتی هستند بنابراین از همکاران می‌خواهم از تجویز دارویی که باعث سرگردانی خانواده می‌شود، اجتناب کنند. همچنین از تجویز تست‌های بی‌ارزش که تنها موجب هدر رفتن پول خانواده می‌شود و ارزشی در تشخیص ندارد، اجتناب کنند.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: مسأله‌ای که اکنون بدتر از کرونا است، اطلاعات غلط است. مثلاً هر کسی شب مقاله‌ای می‌خواند فردا می‌خواهد آن را روی بیماران پیاده کند؛ اطلاعات غلط باعث می‌شود مردم دست به اقداماتی بزنند که خطرناک باشند؛ به دلیل اطلاعات غلط، مردم از این بیماری وحشت کرده‌اند و ابتلا به کرونا به انگ تبدیل شده است و این مساله باعث شده مردم، بیماری خود را مخفی کنند و با این کار موجب اشاعه بیماری می‌شوند.
علوی گفت: زمانی که انتظار داریم پروتکل بهداشتی توسط مردم انجام شود باید الزامات آن هم در اختیار مردم قرار بگیرد و دسترسی مردم به ملزومات راحت باشد. تأکید رئیس جمهور و وزیر بهداشت، دسترسی مردم به مواد ضدعفونی کننده و ماسک است. همچنین شرایط باید با شعار فاصله‌گذاری اجتماعی تضاد پیدا نکند.
وی افزود: پروتکل‌های بهداشتی ایران، جزو قوی‌ترین پروتکل‌ها است که سازمان جهانی بهداشت بر آنها تأکید کرده است.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان گفت: اگر ماسک استفاده نشود هر نفر در یک ماه می‌تواند ۴۵۰ نفر را مبتلا کند اما اگر ماسک زده و فاصله رعایت شود در یک ماه، دو نفر یا کمتر مبتلا می‌شوند.
علوی با بیان اینکه زمینه برای اجرای قانون و پروتکل‌ها فراهم شده است، بیان کرد: هر پروتکلی، زمانی ارزش دارد که ضمانت اجرایی داشته باشد. ضمانت اجرایی، اجرای قانون است؛ مثلاً اینکه مردم از چراغ قرمز عبور نمی‌کنند به این دلیل است که می‌دانند اعمال قانون وجود دارد. در مورد این پروتکل‌ها نیز باید اعمال قانون شود. با اعمال قانون کار ما سخت می‌شود زیرا نظارت‌هایمان هم باید تشدید شود که این برنامه در دستور کار بهداشت قرار دارد.
وی در خصوص وضعیت فعالیت بازارچه‌های حاشیه شهر، تصریح کرد: بازارهای شهر شناسنامه‌دار هستند و امکان نظارت وجود دارد اما در بازارچه‌های حاشیه شهر نظارت زیادی انجام نمی‌شود.
