رویداد ۲۴ گزارش می‌دهد؛
زنگ خطر توافق ۲۵ ساله برای هند و آفریقا/ چشمان نگران جهان به ربع قرن همکاری ایران و چین
توافق احتمالی ۲۵ ساله ایران و چین همچنان خبرساز است. رسانه‌های مختلف جهان تحلیل‌ها و گزارش‌های متعددی در این باره منتشر و به بیان نگرانی ها، فواید و خطرات این توافق پرداختند. جزئیات این توافق، اما همچنان مشخص نیست و تنها چندین حدس و گمان درباره آن مطرح شده است که آن هم از سوی تهران رد شده. در این بین ملاحظات هند و آفریقا نسبت به این توافق جالب توجه است.
رویداد۲۴ ماجرای قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین نه تنها در داخل کشور بلکه در جهان نیز به یک مساله مهم تبدیل شده است. بسیاری از کشور‌ها علنا و برخی کشور‌ها به صورت تلویحی از طریق رسانه‌هایشان نسبت به این قرارداد اعلام موضع کرده‌اند.
در این میان موضع آفریقا و هند جالب توجه است. روزنامه هندی ایندین اکسپرس در یادداشتی به نگرانی هند در مورد این توافق اشاره کرده و نوشت: بذر این توافق در سفر شی جین پینگ رییس‌جمهور چین به ایران در ماه ژانویه سال ۲۰۱۶ کاشته شده و دو طرف به یک توافق جامع استراتژیک دست پیدا کردند.
توافق ۲۵ ساله، تهدیدی برای هند
ایندین اکسپرس به گزارش نیویورک تایمز درباره جزییات توافق اشاره کرده و گفته: این توافق ۱۸ صفحه‌ای نشان می‌دهد چین قرار است ۱۲۰ میلیارد دلار در زیرساخت‌های حمل و نقلی ایران سرمایه‌گذاری کند. ایران همین الان هم عضو ابتکار عمل یک کمربند یک جاده چین است و این زیرساخت‌ها باید در راستای طرح چین توسعه پیدا کنند.
اما به گفته این رسانه هند باید با نگرانی به این توافق نگاه کند و این زنگ خطری برای دهلی است چرا که چین همکاری‌های نظامی و امنیتی‌اش را نیز از این طریق با تهران توسعه می‌دهد. بر اساس توافق انجام شده بین ایران و چین، رزمایش‌های مشترک، تحقیق و توسعه مشترک سلاح و همچنین اشتراک اطلاعاتی بین دو کشور قید شده است. این فعالیت‌ها با هدف مقابله با تروریسم، قاچاق انسان و مواد مخدر و جرائم مرزی در نظر گرفته شده‌اند.
در گزارش اولیه توافق ۲۵ ساله به استقرار ۵۰۰۰ نیروی نظامی چین برای حفاظت از پروژه‌ها در ایران نیز اشاره شده است. برخی گزارش‌ها مدعی استقرار چینی‌ها در جزیره کیش و تنگه هرمز شده اند. البته ایران این گزارش‌ها را قویا تکذیب کرده است.
ایندین اکسپرس نگرانی هند از روابط امنیتی ایران و چین را شرح داده و گفته هند نگران رشد حضور چین در ایران است چرا که هند نگران سهمش از پروژه‌های بندر چابهار است. این بندر با بودجه ۱۳ میلیون دلاری هند توسعه پیدا کرده و به بندر گوادار پاکستان نزدیک است. بندر گوادار توسط چینی‌ها توسعه پیدا کرده و بخشی از کوریدور اقتصادی چین-پاکستان است که چین را به اقیانوس هند وصل میکند.
بر اساس این گزارش، کار هند در توسعه بندر چابهار به دلیل تحریم‌های آمریکا کند شده است. همین مساله باعث شده صبر ایران تمام شود و هفته پیش تصمیم گرفته پروژه ریلی چابهار زاهدان را بدون کمک هندی‌ها راه اندازی کند.
این روزنامه نوشته: در حال حاضر هند در میانه یک رقابت ژئوپلتیکی بین چین و آمریکا در ایران گیر کرده است. با اینکه آمریکا هند را از تحریم‌های خود علیه ایران معاف کرده و هند می‌تواند کار توسعه بندر چابهار را ادامه دهد، اما معلوم نیست آیا پروژه ریلی ایران نیز مشمول قاعده لغو تحریم‌ها هست یا نه.
پروژه چابهار عملا هند را از طریق ایران به افغانستان و آسیای میانه وصل میکند و هند دیگر لازم نیست برای دسترسی به این منطقه از پاکستان، رقیب سنتی اش، عبور کند.
ایندین اکسپرس نوشته هند منتظر نتایج انتخابات نوامبر برای تعیین تکلیف تحریم‌های آمریکا علیه ایران است. اگر جو بایدن به قدرت برگردد، احتمالا دیگر هیچ تهدیدی از جانب آمریکا متوجه آن‌ها نیست، اما در صورت انتخاب مجدد ترامپ شاید هند ترجیح دهد روابط بلند مدت و استراتژیکش با آمریکا را ادامه دهد تا توسعه پروژه ریلی ایران.
یک منبع آگاه دولتی در این باره به ایندین اکسپرس گفته: هیچ کس نمی‌تواند پول مالیات دهندگان هندی را بدون اینکه مطمئن باشد تحت تحریم نیست در جایی هزینه کند.
یک منبع ایرانی به ایندین اکسپرس گفته: هرکس زودتر اقدام کند برنده است. اگر یک طرف قرارداد مثبت و به موقع عمل نکند دیگران دیر یا زود جای آن را خواهند گرفت.
چرا آفریقا نگران است؟
گزارش‌ها درباره نگرانی آفریقا از این توافق نیز جالب توجه است. رسانه آفریقا ریپورت این نگرانی‌ها شرح داده و می‌نویسد: در سال ۲۰۰۸ چین ۳۰ درصد از نفت مورد نیازش را از آفریقا تامین می‌کرد، اما در سال‌های بعدی این رقم به ۱۸ درصد کاهش پیدا کرده است. در صورت انعقاد توافق ایران و چین این رقم از ۱۸ درصد هم کمتر خواهد شد.
بر اساس این گزارش، چین ۴۷ درصد نفت مورد نیازش را سال گذشته از عربستان وارد کرده است. از سوی دیگر این کشور بر روی زیرساخت‌های نفتی عراق نیز سرمایه گذاری کرده، اما در صورت امضای توافق با ایران، وابستگی چین به نفت ایران زیاد خواهد شد و سهم دیگر کشور‌های منطقه نیز کم می‌شود.
این رسانه سرمایه گذاری‌های نفتی چین در آفریقا را مهمترین سرمایه گذاری در این قاره در دو دهه گذشته خوانده و نوشت: چین میلیارد‌ها دلار در قاره آفریقا صرف کرده تا زیرساخت‌های نفتی اش را توسعه دهد، اما این سرمایه امروز معطوف به ایران خواهد شد.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
