انتخابات آمریکا؛ وزیر خارجه در دولت بعدی چه کسی خواهد بود؟

رویداد۲۴   هر چند در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده کسب اکثریت آرای کالج الکترال ملاک است، اما نتایج نظرسنجی‌ها از ایالت‌های کلیدی نیز از رقابت فشرده جو بایدن با رئیس جمهوری کنونی آمریکا حکایت دارد. این در حالیست که چهارسال پیش نامزد دموکرات‌ها در نظرسنجی‌ها از رقیب جمهوری خواه خود پیش بود، ولی در نهایت این دونالد ترامپ بود که به کاخ سفید راه پیدا کرد. باید منتظر ماند و دید روز ۲۰ ژانویه (اول بهمن) کدامیک در نهایت سوگند خواهد خورد.

با این حال و در گرما گرم این رقابت انتخاباتی آنچه در گزارش‌های برخی رسانه‌های آمریکایی دیده می‌شود این است که از هم اکنون رقابت در حزب دموکرات و حلقه نزدیکان جو بایدن برای تصاحب مقام‌های مهم در دولت احتمالی او آغاز شده است.

معاون پیشین باراک اوباما برای انتخاب وزیر خارجه دولت احتمالی خود علاوه بر سابقه گزینه‌های موردنظرش احتمالا معیار‌هایی دیگری همچون بخت نامزد سمت وزارت خارجه برای کسب رای اعتماد مجلس سنا، جلب نظر جناح‌های مختلف حزب دموکرات از جمله جناح پیشرو و عمل به وعده معرفی کابینه‌ای متفاوت با حضور زنان و اقلیت‌های نژادی را در نظر خواهد داشت.

در مقابل مایک پمپئو، وزیر خارجه کنونی آمریکا گفته که در صورت پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو آماده است تا به فعالیتش در مقام وزیر خارجه ادامه دهد. او حدود دو هفته پیش در گفتگو با یکی از رسانه‌های محلی در ایالت فلوریدا در پاسخ به پرسشی درباره آمادگی اش برای ادامه فعالیت در مقام وزیر خارجه در صورت پیروزی دونالد ترامپ گفت: «بله، البته مشخص است که به رئیس جمهوری بستگی دارد، اما این برای من افتخار بزرگی بود. هنوز هم کار‌هایی برای انجام باقی مانده است.»

این در حالی است که برخی رسانه‌ها در روز‌های گذشته گزارش کرده بودند که دونالد ترامپ از برخی مقامات دولتش از جمله ویلیام بار، وزیر دادگستری و مایک پمپئو به دلیل عدم توفیق بر تاثیرگذاری بر روند کارزار انتخاباتی ناراضی است. بنا به این گزارش‌ها دونالد ترامپ از مایک پمپئو به طور خاص انتظار داشته است تا ایمیل‌های هیلاری کلینتون، وزیر خارجه سابق ایالات متحده را پیش از انتخابات منتشر کند.

با این حال هنوز نامی از گزینه‌های احتمالی دونالد ترامپ برای جایگزینی مایک پمپئو به رسانه‌ها درز نکرده است. به این ترتیب در شرایط فعلی احتمال ادامه حضور مایک پمپئو در وزارت خارجه آمریکا در صورت پیروزی دونالد ترامپ بیشتر از احتمال پایان ماموریتش در این مقام به نظر می‌رسد.

در ادامه این گزارش گزینه‌های احتمالی سمت وزارت خارجه آمریکا در دولت احتمالی جو بایدن را بررسی کرده ایم.

گروهی از هواداران کریس کونز از هم اکنون سندی پنج صفحه‌ای در تشریح دلایل لزوم انتخاب او به عنوان وزیر خارجه دولت جو بایدن تهیه کرده اند. کریس کونز مانند جو بایدن در عرصه سیاست ایالت دلاور در شمال شرقی آمریکا فعالیت کرده است. او هم اکنون یکی از دو نماینده این ایالت در مجلس سنای ایالات متحده است. کرسی کریس کونز در مجلس سنا زمانی در اختیار جو بایدن بود.

او اخیرا بدون رد تمایلش برای فعالیت در عرصه سیاست خارجی گفته بود: «جو بایدن و من دیدگاه‌های بسیار مشابه و خیلی همسو با یکدیگر داریم.»

کریس کونز مانند جو بایدن از عملکرد «فراجناحی» و همکاری با جمهوریخواهان دفاع می‌کند. امری که احتمالا تائید صلاحیت او به عنوان وزیر خارجه در مجلس سنا را تسهیل خواهد کرد. کریس کونز اخیرا در یکی از اظهارنظر‌های خود گفته بود: «متحدان و رقبا باید بدانند که دولت [آمریکا]با یک صدا سخن می‌گوید و سیاست هایش [در عرصه بین الملل]با تغییر جهت باد در سیاست داخلی به طرز چشمگیری فرق نخواهد کرد.»

کریس مورفی، سناتور ایالت کنتیکت نیز یکی از گزینه‌های احتمالی برای سمت وزارت خارجه دولت احتمالی دموکرات‌ها است. جناح پیشروی حزب دموکرات تلاش می‌کند تا کریس مورفی یکی از چهره‌های حاضر در کابینه جو بایدن باشد.

این سناتور ۴۷ ساله یکی از اعضای فعال کمیته روابط خارجی مجلس سنا است. کریس مورفی از منتقدان جدی همکاری واشنگتن با عربستان در جنگ یمن است. وی یکی از معماران طرح وضع محدودیت برای فروش تسلیحات نظامی به عربستان بود.

او در عرصه سیاست داخلی آمریکا نیز یکی از چهره‌های سرشناسی است که از اعمال محدودیت برای استفاده از سلاح گرم دفاع می‌کند. انتظار می‌رود که کریس مورفی در عرصه سیاست خارجی از موضع گیری‌های اعضای جناح پیشروی حزب دموکرات مانند کاهش هزینه نظامی، تاکید بیشتر بر دیپلماسی و توجه بیشتر به اقتصاد در سیاست خارجی حمایت خواهد کرد.

کریس مورفی اوایل سال جاری پس از دیدارش با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران انتقاد مقامات دولت دونالد ترامپ را برانگیخت. او در دفاع از دیدارش با محمد جواد ظریف گفته بود: «خطرناک است اگر با دشمنانتان حرف نزنید.»

مشاور سابق امنیت ملی آمریکا یکی از گزینه‌های جو بایدن برای همراهی او در کارزار انتخاباتی به عنوان معاونش بود. این باور در میان نزدیکان جو بایدن وجود دارد که سوزان رایس به عنوان یکی از مقامات ارشد در دولت احتمالی او حضور خواهد داشت.

جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات احتمالا در ابتدای دوره ریاست جمهوری خود درگیر مسائل داخلی از جمله شیوع ویروس کرونا و بحران اقتصادی خواهد بود. امری که احتمالا باعث خواهد شد او به دنبال گزینه‌ای با تجربه برای مقام وزارت خارجه باشد و سوزان رایس می‌تواند چنین گزینه‌ای باشد. او سابقه فعالیت به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل و مشاور امنیت ملی آمریکا را در کارنامه دارد.

سوزان رایس هر چند در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما با جو بایدن در برخی از موضوعات از جمله سیاست آمریکا در قبال مصر و لیبی اختلاف نظر داشت، اما رابطه خوبی با نامزد حزب دموکرات برای ریاست جمهوری دارد. او یکی از معدود زنان و سیاهپوستانی است که نامش به عنوان گزینه احتمالی وزیر خارجه در دولت احتمالی جو بایدن مطرح شده است. با این حال تائید صلاحیت سوزان رایس در مجلس سنا ممکن است به دلیل انتقاداتی که از او بر سر حمله سال ۲۰۱۲ در بنغازی مطرح می‌شود دشوار باشد.

آنتونی بلینکن در دولت باراک اوباما سمت‌های مهمی را تجربه کرد. او در ابتدا مشاور امنیت ملی معاون رئیس جمهوری یعنی جو بایدن بود. پس از آن به عنوان معاون سوزان رایس در مقام معاونت مشاور امنیت ملی ایالات متحده مشغول به کار شد. وی در نهایت در دو سال پایانی دولت باراک اوباما معاون جان کری در وزارت خارجه آمریکا بود.

آنتونی بلینکن، ۵۸ ساله هم اکنون یکی از اعضای ارشد کارزار انتخاباتی جو بایدن است. او سابقه فعالیت در دولت‌های بیل کلینتون و باراک اوباما را دارد. هر چند از او به عنوان یکی از گزینه‌های وزارت خارجه یاد شده است، اما انتظار می‌رود که جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات به دنبال فعالیت آنتونی بلینکن در مقام مشاور امنیت ملی در کاخ سفید باشد.

سامانتا پاور، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد، تام دانیلون، مشاور امنیت ملی سابق و وندی شرمن، ویلیام برنز و نیکولاس برنز، معاونان پیشین وزارت خارجه آمریکا از جمله دیگر گزینه‌های احتمالی برای حضور در کابینه احتمالی جو بایدن در مقام وزیر خارجه هستند. در این میان وندی شرمن به دلیل نقشی که در مذاکرات هسته‌ای آمریکا با ایران داشت برای ایرانیان چهره‌ای شناخته شده‌تر است.