تهران، ۲۴امین کلان‌شهر آلوده جهان

رویداد۲۴ حسین شهیدزاده در این سخنرانی که به صورت ویدئوکنفرانس و در قالب رویداد کلیماتون تهران ۲۰۲۰ ایراد شد و یکی از محور‌های پنج‌گانه آن به موضوع ارتقای کیفیت هوای تهران اختصاص داشت، افزود: اگر نحوه زیست شهری در تهران تغییر نکند، شاهد تغییرات سریع اقلیمی و گسترش روزافزون مسائل و مشکلات موجود خواهیم بود که افزایش دمای هوا در این کلان‌شهر از جمله آثار و تبعات آن برای سال‌ها و دهه‌های آینده است.

وی درباره دلایل عمده تسریع تغییرات اقلیمی در تهران، تصریح کرد: افزایش گاز‌های گلخانه‌ای به دلیل ازدیاد استفاده از سوخت‌های فسیلی، تبدیل فضای سبز و باغات اطراف و داخل شهر به کاربری‌های صنعتی، مسکونی و اداری و تولید روزافزون گاز متان به علت دفن انبوه زباله‌های تولید شده از جمله عوامل سرعت‌گرفتن تغییرات اقلیمی در تهران است.

شهیدزاده در خصوص راهکار‌های کاهش سرعت تغییرات اقلیمی در تهران، اظهار کرد: ایجاد محدودیت برای تغییر کاربری اراضی، جلوگیری از توسعه محدوده شهر، افزایش پوشش گیاهی، جدیت در اجرای طرح‌های ترافیکی کاهش و کنترل آلودگی هوا، توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه مترو و جایگزینی وسایل نقلیه پاک به جای وسایل نقلیه آلاینده از راه حل‌های کاستن از تغییرات سریع اقلیمی تهران است.

وی در مورد ارتباط تغییرات اقلیمی با آلودگی هوا گفت: سوخت‌های فسیلی، گاز‌های CO و CO۲ تولید می‌کنند که اولی باعث آلایندگی هوا و دومی باعث گرمایش زمین می‌شوند و گرم‌ترشدن هوا نیز به نوبه خود، موجب تولید اُزون بیشتر می‌شود که آلودگی بیشتر هوا را در پی دارد و علاوه بر همه اینها، منجر به آتش‌سوزی جنگل‌ها می‌شود که آخرین نمونه‌اش در استرالیا اتفاق افتاد و آلودگی هوای زیادی هم ایجاد کرد.

شهیدزاده در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ویروس کرونا که یک سال است همه جهان را به خودش مشغول کرده، تا امروز کمتر از یک و نیم میلیون فوتی داشته در صورتی که هرساله در دنیا حدود ۷ میلیون مرگ زودرس ناشی از آلودگی داریم، اظهار کرد: خسارت اقتصادی آلودگی هوا در جهان نزدیک به ۵ هزار میلیارد دلار است.

وی درباره جایگاه تهران و ایران در بین کلان‌شهر‌ها و کشور‌های جهان از نظر آلودگی هوا با توجه به آلاینده ذرات معلق زیر دو و نیم میکرون، گفت: از این نظر در رده‌بندی سال ۲۰۱۹، ایران در رده ۲۷ کشور‌های دنیا و تهران در ردیف ۲۴ کلان‌شهر‌های جهان قرار دارند و دهلی هند و داکای بنگلادش به ترتیب در رتبه‌های اول و دوم پایتخت‌های آلوده جهان ایستاده‌اند.

شهیدزاده با بیان اینکه اگر به تقویم کیفیت هوای پایتخت نگاهی بیندازیم، روند غلظت آلاینده‌های تهران رو به کاهش بوده و اگر ۶ ماه اول امسال را با مدت مشابه سال گذشته از روش مشابه محاسبه و مقایسه کنیم، کیفیت هوای نیمه نخست امسال از سال گذشته، کمی بهتر بوده و به ویژه بهار سالم‌تری داشتیم، تصریح کرد: البته در پاییز امسال، این کفه به سمت سال قبل سنگینی می‌کند و پاییز پارسال به دلیل بارش‌های بیشتر، هوای بهتری داشتیم و در مجموع، فروردین امسال، پاک‌ترین و مهر، آلوده‌ترین ماه‌های تهران در ۸ ماه گذشته بودند.

وی در مورد منابع اصلی تولیدآلایندگی هوای تهران گفت: منبع اصلی آلودگی تهران، منابع متحرک شامل خودرو‌های سواری، خودرو‌های دیزل و موتورسیکلت‌ها هستند که ۶۱ درصد ذرات معلق و ۸۳ درصد آلاینده‌های گازی را تولید می‌کنند و البته در این میان، سهم صنایع، نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها را نیز باید مورد توجه قرار داد.

براساس گزارش روابط عمومی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران؛ مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان سخنان خود با تأکید بر اینکه حدود ۳۵ درصد از آلاینده اصلی هوای تهران، ناشی از تردد خودرو‌های دیزلی است، خاطرنشان کرد: ۷ درصد خودرو‌های سبک فرسوده تهران، ۳۸ درصد آلاینده‌های مجموع خودرو‌های سبک را تولید می‌کنند و این آمار، راه را به ما نشان می‌دهد و به ما می‌گوید که در ابتدا باید سراغ چه خودرو‌هایی برویم و نکته قابل تأمل این است که به رغم آنکه قانون مصوب در این باره وجود دارد، اما متأسفانه اجرای این قوانین با مشکلاتی روبه‌رو است.