ضرب‌الاجل خروج ایران از پروتکل الحاقی/ ایران و آمریکا در مسیر بازگشت به برجام قرار می‌گیرند؟

رویداد۲۴جو بایدن در طول کمپین انتخاباتی خود بار‌ها درباره تصمیمش مبنی بر از سرگرفتن دیپلماسی با ایران حرف زد و برای همه روشن کرد که سیاست دولتش بازگشت به برجام است، اما از زمان پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا به یک باره ورق برگشت و اروپایی‌ها نقش چماق و نقش هویج را دولت بایدن بر عهده گرفت. زمین بازی تغییر کرد و آمریکا که تا این لحظه برهم زننده بازی برجام بود، در جایگاه مدعی قرار گرفت و در کنار دوستانش درباره بازگشت به برجام شرط و شروطی را عنوان کردند از جمله اینکه این ایران است که اول باید به تعهدات برجامی خود بازگردد تا تحریم ها غرب برداشته شود. در مقابل ایران نیز گام‌هایی را برای احیای برنامه هسته‌ای خود برداشت.

آژانس خبری فرانسه در یادداشتی به اظهارات دولت بایدن درباره بازگشت به برجام اشاره کرده و گفته بایدن اعلام کرده زمانی تحریم‌های اعمال شده توسط ترامپ را لغو می‌کند که ایران به تعهداتش برگردد. ایران، اما با توجه به اقدامات خصمانه واشنگتن می‌خواهد اطمینان کسب کند که ابتدا تحریم‌ها برداشته می‌شود بعد به تعهدات برجامی‌اش برمی‌گردد. از جمله این تعهدات می‌توان به کاهش سطح غنی‌سازی اشاره کرد.

این رسانه به یکی از تاریخ‌های مهم و سرنوشت ساز در روز‌های آتی اشاره کرده و نوشت: روز ۲۱ فوریه (۳ اسفند) ایران بر اساس مصوبه مجلس باید از پروتکل الحاقی آژانس انرژی اتمی خارج شود و به این ترتیب بازرسان آژانس دیگر اجازه بازدید از سایت‌های ایران را نخواهند داشت مگر اینکه آمریکا تحریم‌هایش را برداشته باشد.

کلسلی دونپورت رییس بخش سیاست عدم اشاعه سلاح هسته‌ای انجمن کنترل سلاح به آژانس خبری فرانسه گفته ایران به سرعت می‌تواند اقداماتش خلاف تعهدات برجامی را به عقب برگرداند، اما این اقدامات بعدی که در روز‌های آتی در پیش رو دارد به سختی قابل معکوس شدن است.

دونپورت با اشاره به تهدید ایران برای اخراج بازرسان آژانس گفته هر گونه عدم دسترسی به سایت‌های هسته‌ای ایران می‌تواند تردید‌ها را درباره اقدامات غیرقانونی ایران دامن بزند.

بیشتر بخوانید:صف میانجیگران برای احیای برجام/ آیا واسطه‌ها یخ رابطه ایران و آمریکا را آب می‌کنند؟

یک تاریخ کلیدی دیگر در تقویم روز‌های آتی، انتخابات ریاست جمهوری ایران است. آژانس خبری فرانسه در یادداشتی که توسط تایمز آو اسرائیل نیز بازنشر شده گفته در انتخابات پیش رو ممکن است اصولگرایان پیروز شوند. جریانی که با هرگونه تعامل با غرب حتی زمانی که باراک اوباما رییس جمهور بود مخالف بودند.

یک دیپلمات سابق اتحادیه اروپا که نامش برده نشده به خبرگزاری فرانسه گفته به سرعت به تاریخ سوم اسفند (۲۱ فوریه) نزدیک می‌شویم و آغاز دیپلماسی ضروری است. ده روز آینده برای روشن شدن وضعیت اهمیت زیادی دارد. همه ماجرا این است که مطمئن شویم ایران در این تاریخ خط قرمز‌ها را رد نکند.

دیپلمات اروپایی گفته این وضعیت با روسیه و چین نیز به مشورت گذاشته شده است.

جان ولفسهال مشاور بایدن در زمان معاونت اول رییس جمهور اوباما به این خبرگزاری گفته که آمریکا و ایران در کنار دیگر کشور‌های عضو برجام می‌توانند قبل از ۲۱ فوریه یک بیانیه صادر کنند که نشان دهد عزم مشترکی در بازگشت به تعهداتشان دارند.

او درباره تاثیر انتخابات ایران بر این پروسه نیز گفته با اینکه بهتر است این کار‌ها قبل از انتخابات انجام شود، اما انتخابات تاثیری بر روند تصمیم سازی در ایران داشته باشد چرا که حرف آخر را آیت‌الله خامنه‌ای می‌زند.

او گفته: من فکر نمی‌کنم آمریکا بخواهد بگوید «اوه؛ باید قبل از خرداد ماه کاری بکنیم، چون بعد از آن غیر ممکن خواهد شد!»

آیا آمریکا و ایران مذاکره خواهند کرد؟

ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز جمعه در پاسخ به این سوال که آیا تا ۲۱ فوریه اتفاقی بین ایران و آمریکا خواهد افتاد، تاکید کرده که آمریکا هیچ ددلاین مشخصی برای خودش قائل نیست.

نیویورک تایمز در یادداشتی نوشته: جو بایدن تا آخرین دقایق کمپین انتخاباتی خود سعی کرد تیم سیاست خارجی خود را به گونه‌ای بچیند که کمترین جنجال را با مخالفان جمهوری خواه خود داشته باشد، اما آتش زمانی روشن شد که بایدن گرینه خود برای نمایندگی دولت در امور ایران را اعلام کرد. رابرت مالی دیپلمات کهنه کاری که تجربه در میانجی‌گری اختلافات دارد به عنوان نماینده دولت آمریکا در امور ایران انتخاب شد.

یکی اولین کار‌های راب مالی ایجاد هماهنگی با اروپایی‌ها در مساله ایران خواهد بود، اما یکی از مشاوران اوباما که نامش برده نشده به خبرگزاری فرانسه گفته: من تردید دارم که مقامات آمریکا تا امروز تماسی با مقامات ایرانی گرفته باشند.

با این حال منتقدان دولت بایدن بیشترین اعتراضات را نسبت به انتخاب مالی نشان داده‌اند و معتقدند راب مالی برای طراحی مذاکره با ایران بیش از اندازه مسامحه کار است. تام کاتن سناتور جمهوری خواه ایالت کانزاس گفته: انتخاب افراد رادیکالی نظیر مالی که سابقه طولانی در احساس همدلی با رژیم ایران و خصومت با اسرائیل دارد محکوم است.

مارک دووبویتز رییس بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها که یک بنیاد ضد ایرانی در آمریکاست در توصیف راب مالی گفته: انتخاب مالی نشانه روشنی از اولویت دولت بایدن برای بازگشت به برجام در برابر سیاست دستیابی به توافقی جامع‌تر و دائمی‌تر به نفع آمریکاست. مالی به قدرت آمریکایی اعتقادی ندارد.

گزینه‌های پیش روی آمریکا چیست؟

توماس کانتری‌من مقام سابق اداره کنترل سلاح در دولت اوباما گفت بایدن باید فورا برخی تحریم‌ها را بردارد تا حسن نیتش را نشان دهد. با کمک اروپایی‌ها، آمریکا و ایران باید قدم‌های اولیه را بردارند چرا که مسائل داخلی هر دو کشور، هر دو کشور باید یک راهی داشته باشند که به مردمشان بگویند ما زیر بار هیچ فشاری نرفتیم.

محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران از جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواسته طراح اقدامات بعدی میان ایران و آمریکا باشد.

آژانس خبری فرانسه توصیه دیگری به آمریکا کرده و گفته: اقدام دیگری که آمریکا می‌تواند انجام دهد این است که به ایران واکسن کرونا بدهد یا به صندوق بین‌المللی پول اجازه بدهد که به ایران برای مبارزه با کرونا وام اعطا کند.