وضعیت کاندیدا‌های حزبی و غیرحزبی جریان اصلاحات برای انتخابات ۱۴۰۰
رویداد۲۴ جبهه اصلاح‌طلبان ایران شکل گرفته و به زودی هیات رییسه دایم آن هم شروع به کار می‌کند. بسیاری از احزاب اصلاح‌طلب می‌گویند برای انتخابات ۱۴۰۰ منتظر تصمیم نهایی این نهاد بالادستی و اجماع‌ساز جریان اصلاحات می‌مانند، ولی در عین حال تحرکات و فعالیت‌های انتخاباتی خود را نیز متوقف نکرده‌اند. تاکنون مشخص شده که طیف وسیعی از نیرو‌های اصلاح‌طلب معتقدند باید با تمام توان در انتخابات حضور پیدا کنند و به همین خاطر، گروه‌ها و چهره‌های مختلفی از این جریان از حالا شروع به‌کار کرده و وارد عرصه شده‌اند. هر چند هنوز بسیاری می‌گویند شرایط اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ با اصولگرایان متفاوت است و هرقدر هم که کاندیدا وارد میدان شود، باز هم تا زمانی که تصمیم نهایی شورای نگهبان درمورد تایید صلاحیت کاندیدا‌ها رسما اعلام نشود، نمی‌توان راهبردی دقیق برای انتخابات درنظر گرفت؛ چراکه به هر حال به هیچ عنوان معلوم نیست کدام یک از کاندیدا‌های اصلاح‌طلب از سد نظارت استصوابی شورای نگهبان به سلامت می‌گذرند. با این حال احزاب و برخی چهره‌های اصلاح‌طلب به طور مستقل در حال تدارک انتخابات هستند.
محمدرضا عارف و انتخابات ۱۴۰۰
ازجمله آنان محمدرضا عارف است که اگرچه مدتی است به نسبت از حرکت‌های جریانی اصلاح‌طلبان دور افتاده، ولی این روز‌ها فعالیت‌های خود را دوچندان کرده و می‌گوید در حال بررسی شرایط برای حضور در انتخابات است. او همین دیروز بار دیگر درمورد کاندیداتوری‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ اظهارنظر کرده و به خبرگزاری مهر گفته است: «در حال بررسی هستیم و در کمیته راهبردی کار می‌کنیم. من هیچ‌وقت شانه از زیر مسوولیت خالی نکرده‌ام، هیچ‌وقت هم برای پذیرش مسوولیت پیشقدم نشده‌ام. روند پیش رو شرایط حضور من در در انتخابات را مشخص خواهد شد.»
عارف همچنین به دلایل غیبتش در «جبهه اصلاح‌طلبان ایران» پرداخته و درحالی در این مورد توضیح داد که این نهاد تازه‌تاسیس، به تعبیری جایگزین شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان است که عارف ریاستش را برعهده داشت: «شورای اجماع‌ساز ۱۵ نفر عضو حقیقی دارد که با مکانیزم خاصی از احزاب مختلف انتخاب شده‌اند، من در هیچ حزبی نیستم که بخواهم به نمایندگی از حزب در جلسات شرکت کنم و لذا جزو آن ۱۵ نفر هم نیستم.» نام عارف البته به عنوان گزینه جدی اصلاح‌طلبان برای کاندیداتوری انتخابات ۱۴۰۰ مطرح است، اما برخی اصلاح‌طلبان نیز انتقاد‌هایی را به عملکرد او مطرح می‌کنند. به‌ویژه در بزنگاه‌های حساسی که او ریاست فراکسیون امید مجلس دهم را برعهده داشت.
حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی که به تازگی با خبرآنلاین مصاحبه کرده، درباره کاندیداتوری عارف گفته است: «توصیه‌مان به‌همه دوستان این بود که کسانی را مورد بحث قرار دهیم که هر چه را که نتیجه تصمیم جمع شد، بپذیرند؛ اگر آقای عارف تصمیم جمعی را بپذیرند، درمورد ایشان هم حتما بررسی خواهد شد. ما با هیچ کسی تعارف نداریم. اگر هم تصمیم جمعی این باشد که از آقای عارف حمایت کنیم، این کار را می‌کنیم، اما اولین برخورد معقول ما با هر کاندیدا این است که آیا آن کاندیدا نتیجه کار جمعی را می‌پذیرد یا خیر؛ اگر کسی نتیجه کار جمعی را نپذیرد، ما نمی‌توانیم در مورد او تصمیم بگیریم.»
سخنان دیروز عارف که کمتر از ۴۸ ساعت پس از انتشار اظهارات مرعشی ایراد شده، نشان می‌دهد که او تمایل دارد دوباره کاندیداتوری در انتخابات را تجربه کند، اما اینکه تا چه میزان با همراهی نهاد بالادستی جریان اصلاحات قدم در مسیر کاندیداتوری می‌گذارد، همچنان محل تامل است و باید بیش از این منتظر ماند. جدای عارف، افراد دیگری هم تا به حال تلویحا و غیرعلنی برای کاندیداتوری خیز برداشته یا رسما اعلام کرده‌اند که در انتخابات ۱۴۰۰ نام‌نویسی می‌کنند.
بیشتر بخوانید: حمله تند احمدی‌نژاد به حدادعادل؛ هوش و شجاعت یا بی‌اخلاقی؟
ازجمله آنان محسن رهامی، عضو ارشد تشکلی سیاسی-دانشگاهی موسوم به انجمن جامعه اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها است که هفته پیش -البته برای چندمین نوبت و به‌صراحتی بیش از گذشته- اعلام کرد کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شود. رهامی نگفته که ازسوی حزب متبوعش کاندیدا شده یا عزم ورود به انتخابات را به طور مستقل از انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها دارد. همزمان این تشکل سیاسی- دانشگاهی که حالا مدتی است محمود صادقی را در قامت دبیرکل می‌بیند، توضیحی در این رابطه به دست نداده است. با این حساب، به نظر می‌رسد این تصمیم رهامی، تصمیمی شخصی باشد. او بی‌اشاره به اصلاح‌طلبان، گفته در این مسیر از کمک و مشورت شخصیت‌های مختلفی استفاده می‌کند. به غیر رهامی، اما زمزمه‌هایی از کاندیداتوری صادق خرازی، دبیرکل حزب ندای ایرانیان و به نمایندگی از این تشکل سیاسی به گوش می‌رسد. ندا چندین‌بار اعلام کرده که قصد دارد از خرازی حمایت کند.
کواکبیان هم کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شد
همزمان مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم‌سالاری نیز به تازگی بنا به تصمیم حزب متبوع خود، از نام‌نویسی در انتخابات ۱۴۰۰ خبر داده و البته گفته که در چارچوب جبهه اصلاح‌طلبان ایران فعالیت خواهد کرد اعلام کاندیداتوری این اشخاص تا به حال با فعالیت خاصی همراه نبوده و احزاب متبوع‌شان نیز به آنان تنها از برنامه‌ریزی‌ها برای آینده خبر داده‌اند. با این همه اصلاح‌طلبانی که تا به حال پیشگام شده‌اند، کم نیستند.
مرعشی در همان گفتگو با خبرآنلاین گفته است: «چیزی که در حال حاضر فراوان است، الحمدلله کاندیدا است؛ بنابراین کاندیدا کم نداریم، بلکه نفر زیاد است.» ازجمله این افراد ازقضا محسن هاشمی، رییس شورای مرکزی و کمیته انتخابات حزب کارگزاران سازندگی است که مرعشی در قامت سخنگوی آن فعالیت می‌کند. حزبی که ماه‌هاست فعالیت‌های خود را تشدید کرده و خود را برای ورود به انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده آماده می‌کند. هرچند محسن هاشمی هم مانند دیگر اصلاح‌طلبان تا اینجا صرفا گفته که تابع تصمیم نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان است.
عباس آخوندی کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰
از دیگرسو عباس آخوندی هم مدت‌هاست که تلاش‌های خود را برای حضور در انتخابات سال آینده علنی کرده و با اینکه رسما عضو هیچ حزب و دسته‌ای نیست و ظاهرا به طور مستقل فعالیت می‌کند تا جایگاهی برای خود میان افکار عمومی دست و پا کند، اما پیگیری‌های «اعتماد» از این حاکی است که میان آخوندی و برخی احزاب اصلاح‌طلب صحبت‌هایی درگرفته تا احیانا از او به عنوان گزینه حزبی جهت معرفی به نهاد اجماع‌ساز حمایت کنند.
ظریف کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری می‌شود؟
به جز این چهره‌هایی که به طور مستقل اعلام کاندیداتوری کرده‌اند، فهرستی از شخصیت‌های تاثیرگذار جریان اصلاحات نیز روی میز ناظران قرار گرفته که هر چند خودشان اعلام کرده‌اند تمایلی برای کاندیداتوری ندارند، اما محل توجه احزاب مختلف هستند و درخواست‌هایی برای حضورشان مطرح شده است. فهرستی بلندبالا که صدرش نام محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دیده می‌شود. ظریف البته طی ماه‌های گذشته بار‌ها اعلام کرده که قصدی برای کاندیداتوری ندارد، اما همچنان احزاب مختلف می‌گویند او یکی از گزینه‌های جدی است و احتمالا تلاش می‌کنند که او را برای نام‌نویسی در انتخابات راضی کنند.
سید حسن خمینی و انتخابات ۱۴۰۰
از دیگر سو سیدحسن خمینی نیز چند وقتی هست که ازسوی برخی چهره‌ها و احزاب اصلاح‌طلب مورد توجه قرار گرفته و دعوت شده تا در انتخابات ۱۴۰۰ وارد گود شود. اسحاق جهانگیری نیز هنوز در یاد و خاطر اصلاح‌طلبان هست و برخی تاکید دارند که او می‌تواند گزینه‌ای مطلوب برای کاندیداتوری انتخابات ۱۴۰۰ باشد. با این حال به نظر می‌رسد که این فهرست هنوز ادامه دارد و با نزدیک‌تر شدن به روز سرنوشت و موعد برگزاری انتخابات و فشرده‌تر شدن رایزنی‌ها احتمالا افراد جدیدی نیز وارد میدان رقابت سیاسی شوند.
