سرقت بزرگ از فوتبال ایران
رویداد۲۴ پنجشنبه و جمعهای که گذشت، دو خبر بد در کوتاهترین فاصله ممکن فضای فوتبال ایران را تحتتاثیر قرار داد و رئیس جدید فدراسیون را با اولین و مهمترین چالش مدیریتیاش روبهرو کرد. ماجرا از این قرار بود که باشگاههای نماینده ایران در لیگ قهرمانان آسیا چند هفتهای در انتظار اعلام میزبانهای مرحله گروهی بودند و لااقل یکی از آنها امید زیادی به میزبانی بسته بود. از سوی دیگر بازیهای باقیمانده از مقدماتی جامجهانی هم قرار است بهشکل مجتمع برگزار شود و امیدوار بودیم میزبانی بازیهای باقیمانده از گروهC به ایران سپرده شود. اما هیچ یک از این دو اتفاق رخ نداد. میزبانی لیگ قهرمانان آسیا به کشورهای امارات، عربستان و هند سپرده شد و میزبانی بازیهای تیمملی هم در کمال ناباوری به کشور بحرین رسید. دو اتفاق عجیب که طبعا دومی عجیبتر و تلختر بود.
همه منهای ایران و استرالیا
شاید در لیگ قهرمانان آسیا، خود نمایندههای ایران هم امید چندانی به کسب میزبانی نداشتند و فقط پرسپولیس بود که با توجه به همگروه نبودن با عربستانیها امید زیادی به میزبانی داشت. اما در مورد تیمملی و بازیهای مقدماتی جامجهانی شرایط کاملا متفاوت بود. تیمملی ایران از 4بازی دور رفت 3بازی را در زمین حریفان انجام داده و برای جبران عقبماندگیاش امید زیادی به 3بازی خانگی -بهخصوص بازی با بحرین و عراق- داشت. این موضوع فقط مختص ایران نبود و سایر تیمهای سرگروه در گروههای 8گانه دقیقا چنین شرایطی داشتند. با توجه به این شرایط، مسئولان فیفا میزبانی بازیهای باقیمانده را به کشورهای سرگروه سپردند که در شرایط عادی هم قرار بود میزبان 3بازی از 4بازی دور برگشت باشند. این قاعده فقط دو استثنا داشت؛ یکی استرالیا که صد درصد امتیازات دور رفت را گرفته و شرایط خوبی در گروهش دارد. استرالیا که بالاتر از کویت و اردن ایستاده خودش تمایلی به میزبانی نداشت و میزبانی را به کویت واگذار کرد. اما استثنای دوم ایران بود که در کمال ناباوری شاهد اعلام اسم بحرین به عنوان میزبان بازیهای باقیمانده بود. با این شرایط ایران که در بازی رفت میهمان بحرین بوده در بازی برگشت هم میهمان این تیم خواهد بود و از بازی خانگی با عراق و هنگکنگ هم محروم شده است.
این یک تبانی آشکار بود.میزبانی بحرین در گروهC اتفاقی بود که از چند هفته قبل زمزمههای آن شنیده میشد و فقط اعلام رسمی این خبر باقی مانده بود. طی 2 هفته اخیر رسانهها چندین بار به این احتمال اشاره کردند و حتی یک برنامه تلویزیونی در روز 9اسفند از میزبانی بحرین خبر داد. در این بین تنها کسانی که واکنشی به این موضوع نداشتند مسئولان فدراسیون فوتبال بودند که طی ماههای گذشته بیشتر تمرکزشان صرف انتخابات فدراسیون و حواشی آن شده بود. دیروز بعد از اعلام رسمی میزبانی بحرین، مدیر جدید روابطعمومی فدراسیون فوتبال میهمان تلفنی برنامه «ورزش و مردم» بود و در اولین واکنش به این اتفاقات گفت: «متأسفانه این اتفاق افتاده و نامه آن نیز رسیده است. این یک ظلم بسیار آشکار است.» علی جوادی در ادامه اشاره کرد که فدراسیون قبلی فرصتها را از دست داده و فدراسیون جدید هم بعد از انتخابات تنها 2 روز برای واکنش به این موضوع فرصت داشته است: «در این فرصت اندک به AFC نامه زدیم و گفتیم میخواهیم میزبان باشیم. آنها به فاصله 24ساعت بعد به ما اعلام کرد که بهدلیل قوانین گمرکی و تبلیغات محیطی و تحریمها شما نمیتوانید میزبان باشید.» نکتهای که برای مسئولان ایرانی عجیب بوده این است که بحث قوانین گمرکی و تبلیغات و... مربوط به AFC است اما بازیهای مقدماتی جامجهانی را فیفا برگزار میکند نه AFC! رئیس کمیته ملی المپیک هم دیروز در گفتوگو با ورزش و مردم روی همین موضوع دست گذاشته و به صراحت اعلام کرد: «این یک تبانی بزرگ بین فیفا و AFC بوده است. آنها برنامهریزی کرده بودند که AFC این ظلم آشکار را در حق ایران انجام دهد و فیفا هم در قبال این تصمیم سکوت کند.» صالحی امیری در ادامه اعلام کرد تمام تلاشها را برای برگرداندن این رای انجام خواهد داد و در این مورد با توماس باخ، رئیس کمیته بینالمللی المپیک هم مکاتبه کرده است. وی تاکید کرد فدراسیون قبلی اقدامات خوبی در این زمینه انجام نداده و حمایت ایران از شیخ سلمان هم کاملا اشتباه بوده است.
ایران-بحرین؛ مذاکره در بنبست
نکتهای که در اقدامات AFC جالب به نظر میرسد این است که آنها نامه اول ایران را خیلی سریع و ظرف 24ساعت پاسخ دادهاند. اما نامه دوم ایران به این کنفدراسیون حدود یک هفته بدون پاسخ ماند تا رای قطعی آنها درباره میزبانی بحرین اعلام شود. قرار بود میزبان تا روز 29اسفندماه اعلام شود اما AFC چند روز زودتر دست به کار شد و تیر خلاص را به ایران زد. در این بین مسئولان ورزش ایران چه در گذشته و چه در حال حاضر ادعاهای زیادی را در خصوص مذاکره با مقامات عالیرتبه سیاسی مطرح کردند که مطابق معمول نمیتوان به این حرفها امید چندانی بست. یکی از جالبترین حرفها این است که عزیزی خادم، رئیس جدید فدراسیون به سراغ دکتر ظریف رفته و از وزیر امور خارجه درخواست کرده با مسئولان کشورهای همگروه برای تغییر میزبانی به مذاکره بپردازد. این در حالی است که رابطه سیاسی ایران و بحرین کاملا قطع است و ما حتی در بحرین سفارتخانه هم نداریم! در این شرایط مشخص نیست وزیر امور خارجه قرار است با کدام مقام بحرینی به مذاکره بپردازد. ظریف با AFC هم ارتباط خاصی ندارد و اساسا توقع مذاکره این دو ارگان با یکدیگر توقع بیمعنایی است. شکی نیست که AFC با اعطای میزبانی به بحرین، یک ظلم آشکار در حق ایران انجام داده و این یک اقدام توهینآمیز به فوتبال ایران محسوب میشود. ضمن اینکه ایران در سطح فوتبال هم مانند سیاست همواره با بحرینیها مشکل داشته و بعید نیست بحرینیها در میزبانی از ایران به انحای مختلف دست به کارشکنی و حاشیهسازی علیه تیمملی ما بزنند. بازیهای باقیمانده قرار است در خردادماه برگزار شود و شاید تا آن زمان بحرینیها با پیش بردن طرح واکسیناسیون عمومی، بتوانند مجوز حضور تماشاگران در ورزشگاه را هم بگیرند. تصورش را بکنید؛ بازی در هوای شرجی اواخر بهار در بحرین، پیش چشم هواداران بحرینی! این حق ایران نبود.
عربستان تغییر رویه داد: ایرانیها بیایند
درباره میزبانان مرحله گروهی لیگ قهرمانان هم نکات عجیب و غریب زیادی وجود دارد. در گروههایی که تیمهای ایران و عربستان همزمان حضور دارند صحبتها بر سر این بود که میزبانی به هیچ یک از این دو کشور تعلق نخواهد گرفت، چون ایرانیها و عربستانیها به کشور یکدیگر سفر نمیکنند. اما حالا میزبانی گروه استقلال به سعودیها رسیده و فولاد هم در صورت صعود باید به عربستان سفر کند. تیمهای عربستانی از سال95 به بعد هرگز حاضر نشده اند به ایران سفر کنند. در این سالها ایران دائما به AFC اعلام میکرد مشکلی برای سفر تیمهایش به عربستان ندارد و بازیها باید رفتوبرگشت انجام شود. اما سعودیها تاکید بر بازی در زمین بیطرف داشتند و AFC هم رای به بازی در زمین بیطرف داده بود. حالا مشخص نیست عربستان که تصمیم گرفته از ایرانیها میزبانی کند آیا تضمین میدهد که در مقابل، تیمهای عربستانی هم از این پس به ایران سفر کنند؟ عربستان میزبانی 3گروه از 5گروه لیگ قهرمانان را به دست آورده و حتی پرسپولیس که هیچ تیمی از عربستان را همگروه خودش نمیدید هم نتوانسته میزبانی را به دست بیاورد. AFC با همان بهانههایی که ذکر شد یعنی قوانین گمرکی و تبلیغات محیطی و تحریمها، حق میزبانی را از ایران سلب کرده و میزبانی گروهE را به تیم گوا از هند سپرده است. البته تصمیم AFC درباره میزبانیها مشروط به تایید کمیته اجرایی این کنفدراسیون است. تنها ایرانی حاضر در کنفدراسیون فوتبال آسیا مهدی تاج است که در AFC صاحب کرسی است و طبعا ایرانیها امید زیادی به نفوذ او بستهاند. دیروز مدیر روابطعمومی فدراسیون در واکنش به این سوال که آیا در این راستا اقدامی صورت گرفته است یا نه، پاسخ جالبی داد: «خواهش میکنم از خود آن فرد که دارای کرسی آسیایی است بپرسید که چه اقدامی شده یا نشده است!»
امیدی هست؟ امیدی نیست
در مجموع، حرفوحدیثها درباره این تصمیمات عجیب و سلب تکتک میزبانیها از ایران همچنان ادامه دارد. مسئولان ورزش ایران در این زمینه قول پیگیری داده و حتی اعلام کردهاند لازم باشد تا دادگاه CAS هم پیش میروند. اما قولهای مسئولان همیشه یادآور اقدامات گذشته است که هیچیک از آنها کمترین ثمری برای ورزش ایران نداشتهاند. هنوز از خاطر نبردهایم که همین فصل گذشته هم در لیگ قهرمانان آسیا حق میزبانی از تیمهای ایرانی سلب شد و مدیران باشگاهی با سروصدای فراوان به مقر کنفدراسیون فوتبال آسیا در مالزی سفر کردند. اگر حاصل آن مذاکرات را یادتان رفته کافی است به خاطر بیاورید که در فصل گذشته لیگ قهرمانان آسیا حتی یک مسابقه هم در ایران برگزار نشد.
تاج: ما در جریان تصمیمات نیستیم
مهدی تاج به انتقادات مطرحشده در خصوص میزبانی بحرین واکنش نشان داد. بعد از انتخاب بحرین بهعنوان میزبان رقابتهای مقدماتی جامجهانی در گروه ایران، انتقاداتی نسبت به عملکرد مهدی تاج بهعنوان نایبرئیس AFC مطرح شد. انتظار از مهدی تاج این بود که بهعنوان نایبرئیس AFC نقش موثرتری در تصمیمات داشته باشد و به احقاق حق فوتبال ایران کمک کند. اما مهدی تاج در پاسخ به این انتقادات به فارس گفت: «تصمیمهایی که درباره انتخاب میزبانی رقابتها گرفته میشود با هیاترئیسه در میان گذاشته نمیشود. این تصمیمات بین کمیتههای مسابقات کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا گرفته میشود. بر این اساس، مطابق پروتکلها در صورتیکه هر فدراسیونی درباره تصمیمهای گرفتهشده پیرامون مبادی تصمیمگیری میزبانی از کنفدراسیون سوال کند پاسخ لازم داده خواهد شد.» تاج خاطرنشان کرد: «ایران شایسته میزبانی کلیه رقابتهای بینالمللی ورزشی است و کنفدراسیون درباره علل این تصمیم پاسخ لازم را خواهد داد.»