آشتی غیرمنتظره عربستان با ایران و ترکیه با مصر؟
رویداد۲۴ العربی الجدید در مطلبی نوشت: این روز‌ها صحبت در مورد تغییر شرایط در دو سطح منطقه‌ای و بین المللی زیاد شده، که دلیل آن، مذاکرات غیر مستقیم وین بین ایران و ایالات متحده، گفتگوی غافلگیر کننده بین ایران و عربستان، گشایش روابط عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس با نظام سوریه و در نهایت تصمیم ناگهانی ترکیه برای ترمیم دوباره روابط با مصر و عربستان است.
در ادامه این مطلب آمده است: سرعت این تحولات به انقلابی در در سطح منطقه‌ای و بویژه نزد ایران و ترکیه شبیه است، یعنی دو کشوری که با اسرائیل، سه قدرت منطقه‌ای مهم را تشکیل می‌دهند. آیا این تلاش ها، در راستای سازگاری با نتیجه احتمالی مذاکرات وین صورت می‌گیرد یا تلاشی است برای تحمیل واقعیت‌های جدید بر مذاکرات، بخصوص بر ایالات متحده؟ دولت جدید آمریکا، هنوز بین تمایل خود برای بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران و ضرورت حفظ منافع اسرائیل، که مخالف این بازگشت است، حیران مانده.
در این میان، اتفاقی که واقعا دور از انتظار بود، مذاکره ناگهانی ایران و عربستان در بغداد است. عربستان نگران است که آمریکا بدون مطرح کردن مساله نفوذ منطقه‌ای ایران، به توافق هسته‌ای بازگردد. از سوی دیگر، ایران در معرض فشار زیادی از سوی دشمنان و هم پیمانان خود برای خروج از سوریه قرار دارد. از این رو، تهران به دنبال آن است که حداقل عربستان و دولت‌های منطقه را از این مقابله دور کند و اینطور نشان دهد که ریاض برای از سر گیری روابط طبیعی با دمشق تلاش می‌کند. اما این مانور، یک سوال اساسی را مطرح می‌کند مبنی بر اینکه آیا اسد چیزی در اختیار دارد تا برای گرم شدن روابط دو جانبه با عربستان و دولت‌های منطقه از آن استفاده کند؟ آیا حاضر است از هیمنه ایران خارج شود یا اینکه مهاجران سوری را به کشورشان بازگرداند؟ لازم به ذکر است که در طول سالهای گذشته، تلاش‌های زیادی برای خارج کردن اسد از زیر عبای ایران شد که همگی به شکست انجامید.
ایران در اولین گام خود به سمت شرق، سند همکاری اقتصادی و توسعه‌ای ۲۵ ساله را با چین امضا کرد که در نهایت منجر به تعمیق نفوذ چین در خاورمیانه شده و از فشار‌هایی که به دلیل تحریم‌های آمریکا متوجه ایران است، تا حدی می‌کاهد.
بیشتر بخوانید: مذاکره تهران و ریاض از زبان وزیرخارجه سعودی: انتخابات ایران تاثیری در مذاکره ندارد
رابطه آمریکا با عربستان و برخی دولت‌های منطقه سرد شده و این دولت‌ها از این موضوع ناخشنود هستند. اکنون، ایران در صدد است تا از این ناخشنودی برای جلب اطمینان این کشور‌ها استفاده کرده، برای توقف جنگ در یمن تلاش کند و پیام‌هایی را برای اعتماد سازی و نشان دادن حسن نیت متوجه عربستان کند. در مقابل، عربستان با احتیاط با موضع گیری جدید ایران برخورد می‌کند و احتمالا تهران در این مورد روی مساله حسن هم جواری بین دولت‌های منطقه حساب باز کرده است.
در این بین، ترکیه ظاهرا وارد رقابت با ایران شده و سعی دارد از جهتی دیگر روابط خود با مصر را بدون هیچ شرطی ترمیم کند، تا آنجا که با تعطیلی شبکه‌های تلویزیونی و رسانه‌ای وابسته به معارضان مصری اخوان المسلمین، که از آنکارا پخش می‌شود، موافقت نموده است.
از طرفی، روابط آنکارا با عربستان به دنبال ترور خاشقچی در استانبول سرد شده بود، اما وزیر خارجه ترکیه، هفته گذشته به ریاض سفر کرد.
پس از آنکه روابط انکارا با قدرت‌های اقتصادی در جهان عرب متشنج شده و این کشور‌ها سرمایه گذاری‌های خود در ترکیه را متوقف کردند، دولت ترکیه سرانجام مجبور شد در سیاست‌های خود با دولت‌های عربی تجدید نظر کرده و برای ایجاد موازنه در روابط خود با ایالات متحده و اروپا تلاش کند، بویژه آنکه دولت جو بایدن در مورد درگیری با ترکیه حول پرونده‌های حقوق بشر هشدار داده است و هم پیمان روسی نیز حدود تحرکات ترکیه در شمال سوریه را برایش تعیین می‌کند.
