روابط آذربایجان و اسرائیل زیر ذره بین تهران/ تل آویو و غرب درباره تنش میان ایران و آذربایجان چه میگویند؟
رویداد۲۴ تصاویری از صبح روز پنجشنبه در شبکههای اجتماعی دست به دست شده که نشان میدهد ارتش و سپاه یگانهای زرهی و توپخانهشان را به مرز ایران و جمهوری آذربایحان منتقل کردهاند. برخی خبرها حاکی از آن است که همزمان ترکیه هم شروع به اعزام یگانهای زرهی و توپخانه خود به مرز ایران کرده است. تصاویر منتشر شده نشان میدهد یگان زرهی ایران صدای ضبط خود را به قدری زیاد کردهاند که از آن سوی مرزها نیز شنیده شود.
از ضبط یگانهای زرهی ایران صدای نوحه «در معرکه سنگین بگویید به صهیون/ آماده جنگیم بگویید به صهیون/در حمله ما یک اثر از دیو نماند/ یک خانه سالم به تلاویو نماند». پس از دریگریهای لفظی اخیر میان نمایندهها و مقام های ارشد ایران و جمهوری آذربایجان پس از مساله کامیوندارها، این لشکرکشی را میتوان دور جدیدی از قدرت نمایی کشورهای دو سوی مرزهای شمال غربی ایران دانست.
در روزهای گذشته الهام علی اف نسبت به اعزام نیروهای نظامی ایران به مرز و برگزاری یک رزمایش اعتراض کرده بود و گفته بود چرا در ۳۰ سال گذشته که مناطق آزاد شده قره باغ به دست آدربایجان نیفتاده بود ایران اقدام به چنین کاری نکرد؟
ایران در توجیه رزمایش نظامی خود گفته اجازه حضور رژیم صهیونیستی در مرزهایش را نمیدهد. روزنامه کیهان در اوج تنشها میان جمهوری آذربایجان و ایران یادداشتی به قلم حسین شریعتمداری سردبیر این روزنامه منتشر کرده که میتواند موضع جمهوری اسلامی ایران در این تنشها باشد.
بیشتر بخوانید:ماجرای درگیری ایران و جمهوری آذربایجان چیست؟
شریعتمداری گفته ایران این تغییرات مرزی را علیه قدرت «ایران و روسیه» در قفقاز خوانده و گفته این تغییرات را تحمل نمیکنیم. او گفته «حذف خط ۲۱ کیلومتری مرزی ایران با منطقه ارمنستان و نیز حذف مرز ارمنستان در این منطقه که احتمالاً با تسلیم استان ارمنی سیونیک به آذربایجان صورت میگیرد، وضع ژئوپلیتیکی ایران در منطقه قفقاز را دچار مشکل میکند.»
این تحولات به خودی خود اهمیت زیادی برای ایران دارد. از آنجایی که در گفتمان جمهوری اسلامی تحولات اخیر زیر سر آمریکا و اسرائیل تلقی شده، نحوه پرداخت رسانههای غربی و عبری به این ماجرا به روشن شدن بیشتر موضع آنها کمک میکند.
اسرائیل به دنبال چیدن میوه درگیری گفتمانی میان ایران و ترکیه
اورشلیم پست رسانه اسرائیلی دست راستی در گزارشی تنشها میان ایران و آذربایجان را مورد توجه قرار داده و نوشته: در نشست مشترک جیهون بایراموف وزیر خارجه آذربایحان با امیرعبداللهیان همتای ایرانیش در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، ایران تاکید کرده روابط دو کشور باید دوستانه باشد و نباید به کشورهای ثالث اجازه دخالت و تاثیر گذاری در این روابط را داد.
این رسانه نوشته طرف ثالث از نظر ایران اسرائیل است که متحد آذربایجان و دشمن ایران است.
اورشلیم پست با اشاره به رزمایشی که ایران در مرز آذربایجان انجام داده نوشت: اسم این رزمایش «فتح خبیر» بوده است که احتمالا به نبرد خیبر که در آن مسلمانان به رهبری پیامبر بر یهودیان در خیبر فائق آمدند و در نهایت آنها را شکست داده و پرداخت مالیات (جزیه) را برای آنها اجباری کردند، اشاره دارد.
این رسانه در نهایت نوشته آذربایجان و اسرائیل روابط نزدیکی دارند. رئیس جمهور آذربایجان در یک نشست در مرکز بین المللی نظانی گنجوری که در ماه میبرگزار شد گفته روابط با اسرائیل بسیار متنوع و در زمینههای دفاعی بسیار قوی است. علی اف گفته بر کسی پوشیده نیست که آذربایجان به محصولات صنایع دفاعی اسرائیل دسترسی دارد.
ارتش اسرائیل از جمله موشکهای لورا و پهپادهای موسوم به هاروپ اسرائیل از جمله ادوات و تسلیحات جنگی اسرائیل هستند که در درگیری قره باغ علیه ارمنستان توسط آذربایجان مورد استفاده قرار گرفته است.
نشریه دست چپی هاآرتص اکتبر سال گذشته در خلال درگیریهای آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره باغ یادداشتی منتشر کرده و اتحاد میان اردوغان و نتانیاهو نخست وزیر وقت اسرائیل علیه ایران را پیش بینی کرده بود.
در این یادداشت هاآرتص آمده: دشمنی تاریخی میان عثمانی و فارسها و رقابت آنها بر سر کنترل منطقه کار را برای ادامه همکاریهای ایران و ترکیه سخت کرده و در این میان اسرائیل میوه این درگیری گفتمانی را خواهد چید.
سکوت غرب در قبال تحولات ایران و آذربایجان
نشریه دست راستی و افراطی بریت بارت آمریکا که به جریان ترامپیستها نزدیک است در گزارش خود به برگزاری رزمایش ایران در مرزهای ارس اشاره کرده و نوشت: ایران اعتراضهای همسایه شمالی خود را نادیده گرفته و گفته حضور رژیم صهیونیستی در مرزهای کشور را تحمل نمیکند.
در این گزارش آمده: آذربایجان یکی از دوستان قدیمی اسرائیل در میان کشورهای با اکثریت جمعیت مسلمان است هرچند رابطه این دو کشور بسیار آرام و بی سر و صدا تقویت شده است. سال ۲۰۰۹ علی اف رئیس جمهور آذربایجان گفته بود «نه دهم» رابطه شان با اسرائیل «زیر زمین است». اسرائیل استقلال آذربایحان را بلافاصله بعد از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ به رسمیت شناخته است. ده درصد از رابطه آذربایجان و اسرائیل که بالا زمین قرار گرفته شامل خرید و فروش ادوات نظامی است. آذربایجان نیمی از سلاحهای خود را از اسرائیل خریده است. در میان این ادوات میتوان به سامانه پهپادی هاروپ اشاره کرد که در جنگ علیه ارمنستان در پیروزی اذربایجان موثر بود.
بریت بارت نوشته کارشناسان نظامی معتقدند جنگ قره باغ یکی از عرصههای مهمی بوده که کارآمدی این پهپادها در آن به نمایش گذاشته شده.
این رسانه به بخشهایی از یادداشت حسین شریعتمداری اشاره کرده که از تشکیل یک ائتلاف توسط اسرائیل؛ ترکیه و آمریکا علیه ایران و روسیه با کمک آذربایجان خبر داده است.
رسانههای جریان اصلی آمریکا نظیر نیویورک تایمز و واشنگتن پست در مقابل این تحولات سکوت کردهاند. هیچ یک از روسای دولتها تاکنون موضعی در قبال این درگیری اتخاذ نکردهاند و باید دید در روزهای آتی درگیریها تا چه حد تشدید میشود.