شعار انقلاب نه شرقی، نه غربی بود، اما نه شرقی، شوروی مارکسیست بود که فروپاشید؛ امروز روسیه در سوریه در کنار ماست
رویداد۲۴ سید محمد حسینی معاون پارلمانی سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران در گفتگو با شبکه خبری المیادین گفت، در صورت بازگشت به تعهدات هم، وضعیت دیگر مثل گذشته نخواهد بود که یکطرفه باشد و این امر گام به گام خواهد بود.
مشروح گفتگو بدین شرح است:
بیشتر بخوانید: باقری: پیش از پایان ماه نوامبر مذاکرات را شروع میکنیم
حسینی در پاسخ المیادین درباره آخرین وضعیت پرونده مذاکرات هستهای گفت، بعد از وقفهای که به دلیل تغییر دولت صورت گرفت، دولت جدید روند شش ساله بعد از امضای برجام را باید بررسی میکرد تا ببیند در مرحله پیش رو چه موضعی باید اتخاذ کند. آقای رئیسی بارها اعلام کرده که ایران اهل مذاکره است. کسی که برجام را نقض کرد، طرف مقابل بود. غربیها و بخصوص آمریکا به برجام پایبند نبودند و نه تنها تحریم را برنداشتند بلکه تحریمهای جدید هم وضع کردند. تا اینکه دولت دموکراتها کنار رفت و دونالد ترامپ به قدرت رسید. او توافق را پاره کرد و از برجام خارج شد، اما ایران همیشه به تعهدات خود پایبند بوده است. بعد از این اتفاق، یک بحث این بود که ایران هم از توافق خارج شود، اما اروپاییها قول دادند که جبران میکنند، اما این در حد حرف بود و حتی شرکتهای فعال خود در ایران را نتوانستند در ایران نگاه دارند.
المیادین پرسید، اکنون فضا چگونه است و آیا ایران به مذاکرات وین بازمیگردد؟. حسینی پاسخ داد، بایدن قبل از اینکه رئیس جمهور شود، در کمپین انتخاباتی خود اعلام کرد که به برجام بازمیگردد و متعهد میشود، اما بیش از یک سال گذشته و اتفاقی رخ نداده است پس اگر مشکلی هست، از جانب غربیهاست نه از جانب ایران. آقای رئیسی اعلام کرده که اهل مذاکره است، اما نه مذاکره برای مذاکره، بلکه برای حصول نتیجه. باید برای ایران نتیجه ملموس داشته باشد. مردم ما هم از نقض عهد غربیها ناراحتند و از ما میخواهند که از موضع قدرت وارد مذاکره شویم. اصل این توافق، برای برداشته شدن تحریمها بوده است، اما اگر برداشته نشود، پس ایران چرا باید این توافق را ادامه دهد؟
المیادین پرسید، خواسته جمهوری اسلامی ایران چیست؟ و سید محمد حسینی پاسخ داد، مجلس شورای اسلامی یک مصوبهای دارد که دولت را وادار کرد که باید مواردی را رعایت کند و نتیجه [ملموس]بگیرد. همه طرفها بویژه آمریکا باید به رفع تحریم پایبند باشند. نه اینکه بگویند برمیگردند و هنوز بازنگشتهاند، کنگره بیاید و فشار جدید وارد کند. در ایران دولت تغییر کرده، اما ما به سیاستهای کلی کشور پایبند هستیم. اگر برجامی در دولت گذشته امضا شده، ما الان به آن پایبند هستیم. ما اهل مذاکره هستیم، اما مذاکره باید نتیجهبخش باشد. ما سرنوشت کشور را به مذاکرات گره نخواهیم زد. ما منتظر نخواهیم ماند که در وین چه خواهد شد. در کشور کارها در حال انجام است و خود غربیها و آمریکاییها هم گفتهاند که این تحریمها نتیجه مطلوب را نداده و دم از تهدید و تشدید فشار میزنند، اما ایران راه خود را ادامه خواهد داد.
نتیجه مذاکرات وین
حسینی در پاسخ به این سوال که آیا به نتیجه مذاکرات وین خوشبین است یا خیر گفت، اگر به گذشته مذاکرات نگاه کنیم خیر؛ نمیتوانیم به آمریکا خوشبین باشیم مگر اینکه تصمیم جدی بگیرند و به تعهدات خود عمل کنند. ما الان نه میخواهیم خوشبین باشیم نه بدبین. اگر آمریکا به توافق بازگشت و تحریمها را برداشت، نعم المطلوب [چه بهتر]، اگر هم برندارند که ایران راه خود را میرود و آنها هستند که ضرر خواهند کرد. ایران یک بازار هشتاد و پنج میلیونی جمعیت دارد. خیلی از آنها [غربی ها]دوست دارند در ایران فعال باشند و کالاهایشان به ایران بیاید، اما وقتی که رابطه اینطور باشد، خودشان بیشتر ضرر خواهند کرد و ایران بیشتر به شرق گرایش پیدا خواهد کرد.
المیادین پرسید، اگر توافق صورت نگیرد و برجام از بین برود و تحریمها ادامه یابد، موضع ایران چه خواهد بود. معاون پارلمانی رئیسی گفت، همانطور که گفتم، دلیلی ندارد که ایران [یکطرفه]برگردد، چون آمریکا نقض عهد کرده و چین و روسیه و دیگر کشورها اذعان کردهاند. کشورهای اروپایی هم -وقتی آمریکا از برجام خارج شد- خرسند نبودند؛ بنابراین هیچ توجیهی نیست. افکار عمومی دنیا اجازه نخواهد داد که آنها سختگیرانه بخواهند با ایران برخورد کنند. ایران از یک منطق و استدلال قوی برخوردار است و نشان داده که اهل مذاکره است و اگر توافقی انجام شود، پایبند است پس طرف مقابل است که باید رفتارش را اصلاح کند.
حسینی در پاسخ به این سوال که «اگر ایران به [تعهدات]برجام برگردد -البته ایران هنوز خارج نشده- آیا از همه گامهایی که تاکنون برداشته برخواهد گشت؟»، گفت، ما مثل گذشته نیست که یکطرفه به تعهدات عمل کنیم و آنها عمل نکنند. ما گام به گام حرکت میکنیم. هر حرکتی که ما انجام دهیم، اگر اقدام کردند ایران هم ادامه خواهد داد. البته در این مرحله ما گفتهایم که باید حسن نیت خود را نشان بدهند، ما باید ببینیم که تحریمها برداشته شد. یعنی آمریکا بعد از خروج از برجام تحریمهای متعددی را وضع کرده است. الان نوبت آنهاست که باید حسن نیت خود را ثابت کنند. هیچ تقصیری متوجه ایران نیست. ایران از آژانس بینالمللی انرژی اتمی گلایه دارد، چون برخلاف همکاری ایران، آژانس آنطور که باید از ایران، عضو خود، حمایت نکرده است. برخی سایتهای انرژی هستهای ما را هدف قرار دادند. انتظار داشتیم که آژانس اینگونه تحرکات را با قدرت محکوم کند. ما در حال مذاکره هستیم و آنها یکباره حمله میکنند به نطنز یا نقاط دیگر. این موارد باید به نحوی جبران شود.
رویکرد ایران به شرق
المیادین در ادامه از رویکرد به شرق پرسید و اینکه آیا در مقابل تحریمها اثر خواهد داشت یا خیر گفت، چند سال قبل رهبر انقلاب اسلامی تأکید کرد که باید نگاه به شرق شود و همکاریها توسعه داده شود. غربیها هم میدانند کشورهای قوی در شرق مثل هند، چین و روسیه از حیث اقتصادی در حال رشدند و همه میگویند که چین در آینده نزدیک قدرت اول اقتصادی دنیا خواهد شد. بله ما در انقلاب، شعار نه شرقی و نه غربی را داریم، اما این نه شرقی، نه شرقیِ ایدئولوژیک بود اتحاد جماهیر شوروی بود که با داشتن نگاه مارکسیستی، نگاه سلطهجویانه داشت و نیمی از کره زمین را تحت سیطره داشت و حتی در جنگی که ما با حزب بعث داشتیم، شوروی به صدام کمک میکرد. آن شوروی فروپاشید. امروز روسیه در سوریه کنار ماست. در سازمان شانگهای ما عضو اصلی شدهایم. ما توافق راهبردی ۲۵ ساله با چین داریم. هم چین به ایران نیاز دارد به انرژی ایران. این توافق را چه بسا میتواند با هند و روسیه هم داشته باشیم. معنای این عدم تعامل با غرب نیست، اما باید توافقها طوری باشد که وقتی امضا شد، رها نکنند و بروند و نقض عهد کنند.
ایران و عربستان باید رابطه و تعامل داشته باشند
المیادین در ادامه از روابط با عربستان پرسید و اینکه آیا روابط دیپلماتیک از سر گرفته خواهد شد یا خیر، و حسینی پاسخ داد، مستحضر هستید که عربستان روابط خود با ایران را قطع کرد. ما هیچگاه پیشگام قطع روابط نبودیم حتی با آمریکا یا مصر. آنها قطع کردند و تنها با رژیم صهیونیستی و رژیم آپارتاید سابق در آفریقای جنوبی قطع رابطه کردیم... اخیرا مذاکراتی در بغداد بوده و گفتگوهایی در سطوح مختلف انجام شده و امیدواریم که به نتیجه برسد. ما دو کشوری هستیم که هر سال در حال تعاملیم. حج و عمره برگزار کنیم و ان شاء الله کرونا نیز بساطش برچیده شود. ما به این روابط نیاز داریم. ما در جده هم کنسولگری داشتیم. روابط خوبی داشتیم. ما گلهمندیهایی داریم. عربستان در جنگ، به صدام کمک میکرد. کشتار حجاج ما در سال ۱۳۶۶ همینطور فاجعه منا. این حوادث هست و بر خلاف آن، معتقدیم که دو کشور اسلامی باید تعامل و ارتباط داشته باشند. امیدواریم که مسئولان عربستان تحت القاءات صهیونیستها و دیگران قرار نگیرند و آنها هم همکاری کنند تا این تعامل وجود داشته باشند. همزمان ما میتوانیم دیدگاههای خود را داشته باشیم... ما میتوانیم تعاملات مختلف در زمینههای مختلف داشته باشیم همکاری صورت بگیرد. بخشی از جمعیت عربستان علاقهمند سفر به ایران و مشهد مقدس هستند... ما فکر میکنیم که تبلیغات رسانهای علیه ایران باید متوقف شود، شبکههای مختلفی که علیه ایران به راه انداختهاند. باید نشان بدهند که خواهان تعامل هستند.