آمریکا حاضر نیست برای رفع تحریم‌ها علیه ایران اطمینان بدهد/ «پلن بی» حمله نظامی به ایران است
رویداد۲۴ تلاش‌ها برای رسیدن به توافق هسته‌ای فعلا به بن‌بست رسیده و تا این لحظه اعلام شده مذاکرات احیای برجام از هشتم آذر آغاز خواهد شد؛ ظاهرا ایران عجله‌ای برای آغاز مذاکرات ندارد و در این شرایط جو بایدن رئیس جمهور آمریکا از «پلن بی» سخن گفته است. اما «پلن بی» چیست؟ آیا قرار است تحریم‌های بیشتری علیه ایران اجرا شود؟ یا آنکه موضوع حمله نظامی آمریکا به ایران مطرح است؟ اگرچه رسانه بیزینس اینسایدر در تازه‌ترین گزارش خود نوشته که هیچ خبری از «پلن بی» علیه ایران نیست و غرب هیچ راهبردی برای مقابله با ایران در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای ندارد اما برخی رسانه‌های دیگر معتقدند برنامه‌های برای ایران در نظر گرفته شده است که درگیری نظامی یکی از آنهاست. دیاکو حسینی کارشناس سیاست خارجی و تحلیلگر ارشد مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری درباره احتمالات «پلن بی» با رویداد۲۴ گفت‌وگو کرده و می‌گوید اینگونه حرف‌ها تهدید است.
پلن بی جنگ ایران و آمریکا است که عملی نیست
او می‌گوید: این حرف‌ها قدیمی شده و در دوره دونالد ترامپ این مباحث آزمایش شد و به طور کامل تحریم‌ها و فشار‌ها علیه ایران اعمال شد و هیچ نتیجه‌ای جز افزایش بی اعتمادی‌ها به همراه نداشت و بن‌بستی را ایجاد کرد که امروز در آن قرار داریم. از این رو فکر می‌کنم اگر «پلن بی» معنایی برای آمریکا داشته باشد، همان حمله نظامی است که می‌تواند بسیار فاجعه‌آمیز باشد، زیرا چنین اقدام نظام علیه ایران در ابعاد گسترده‌ای خواهد بود، ولی با توجه به سیاست‌هایی که دولت بایدن در قبال ایران در پیش گرفته است، این منطق با آن ناسازگار است.
حسینی با بیان اینکه این مباحث صرفا فشار‌های تبلیغاتی است، تصریح کرد: فکر نمی‌کنم در عمل، «پلن بی» وجود داشته باشد و این فرض را می‌توانیم در عمل داشته باشیم که در صورت شکست گفتگوها یا عدم از سرگیری گفتگوها، اساسا «اسنپ‌بک» برای یکی از سه کشور‌های اروپایی انجام بگیرد و تحریم‌ها افزایش پیدا کند که باز هم معتقدم این اتفاق نمی‌تواند کارساز باشد و در مقابل ممکن است ایران دست به اقدامات و تصمیماتی بزند که صورت مسئله را پیچیده‌تر کند، از همین رو معتقدم «پلن بی» نمی‌تواند واقعی و عملیاتی باشد.
این کارشناس ادامه داد: آمریکا با این روش‌ها می‌خواهند ایران را به تغییر رفتار وادار کنند، اما به اعتراف خود آمریکایی‌ها اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران تا به امروز نتوانسته موفق باشد و شرایط را بدتر کرده است و تضمینی وجود ندارد که ادامه تحریم‌ها می‌تواند نتیجه دیگری را به همراه داشته باشد.
حسینی می‌گوید تنها امکانی که آمریکا به واسطه اروپا می‌تواند انجام دهد همان «اسنپ بک» است، یعنی بازگرداندن تحریم‌ها به نقطه صفر که قبل از برجام با آن روبرو بودیم؛ که خب این ابزار موثر نیست چراکه این ابزار‌ها زمانی تاثیر خود را داشت که ایران زیر شدیدترین تحریم‌ها قرار نداشت که امروز قرار دارد. گزینه دوم حملات نظامی یا سایبری یا خرابکاری‌هایی است که که حملات نظامی می‌تواند برای همه منطقه مخرب باشد و حملات سایبری و خرابکاری‌هایی که در حال انجام است، هم قبلا نشان داده که قادر به توقف برنامه هسته‌ای ایران نیست.
سال آینده در آمریکا ممکن است جمهوریخواهان کنگره را به دست بگیرند
مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست جمهوری با بیان اینکه اکنون مشکلاتی برای از سر گیری گفتگوها وجود دارد، تصریح کرد: طبیعتا ایران باید اطمینان پیدا کند که نتیجه این مذاکرات لغو تحریم‌ها را به دنبال خواهد داشت؛ ضمن اینکه جدا از لغو تحریم‌ها روی کاغذ، ایران مطمئن باشد که می‌تواند از مزایای اقتصادی برجام بهره‌مند شود و تحریم‌های غیرهسته‌ای که اعمال شده است نیز برداشته شود. همچنین ایران باید اطمینانی نسبت به آینده به دست بیاورد که آمریکا بار دیگر از برجام خارج نخواهد شد. زیرا در سال آینده در آمریکا ممکن است جمهوریخواهان بخواهند کنگره را به دست بگیرند و در آن صورت ممکن است از برجام خارج شوند و اختلالهایی را ایجاد کنند یا تحریم‌های دیگری را علیه ایران وضع کنند یا در سال ۲۰۲۴ بار دیگر رئیس جمهور جمهوری‌خواه روی کار بیاید و اختلالهایی را برای ایران و برجام ایجاد کند؛ از همین رو ایران باید اطمینان‌های لازم را به دست بیاورد. ما با مشکلاتی از سوی آمریکا مواجه هستیم که آن‌ها حاضر نیستند این اطمینان را به ایران بدهند که تحریم‌های وضع شده خصوصا غیر هسته‌ای را رفع کنند و نه تضمین می‌دهند که دیگر از برجام خارج نمی‌شوند، همین موارد بازگشت به برجام و از سرگیری مذاکرات را سخت‌تر کرده است.
مذاکرات احیای برجام سخت‌تر از خود مذاکرات برجام است
او ادامه داد: دو کشور می‌توانند تصمیم بگیرند یا اینکه برجام را به طور کامل کنار بگذارند یا اینکه مذاکرات جدیدی را از سر بگیرند که شامل رفع همه این نگرانی‌ها خواهد بود یا اینکه برجام را احیا کنند و آن را به عنوان پله‌ای برای رفع همه این موضوعات قرار دهند. از همین رو معتقدم مذاکرات احیای برجام به مراتب سخت‌تر از خود مذاکرات برجام است که در سال ۲۰۱۵ بود.
حسینی یاد آور شد: این احتمال که ایران بخواهد بر سر مسائل موشکی و منطقه‌ای مذاکره کند بسیار ضعیف است. زیرا ایران طبیعتا حق دارد که نسبت به آمریکا بی‌اعتماد باشد، زیرا آن‌ها از تعهد به برجام که از هر موضوع و مشکل دیگری میان دو کشور راحت‌تر بود که نتوانستند آن را اجرا کنند. ایران تا زمانی که چنین اعتمادی را به دست نیاورد مذاکره در هیچ سطح و هیچ حوزه و موضوعی را نخواهد پذیرفت. اما با توجه به چشم‌اندازی که از بی‌اعتمادی ایران نسبت به آمریکا می‌بینم، خیلی بعید می‌دانم که رفتن به موضوعاتی فراتر از برجام در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر باشد.
این کارشناس با بیان اینکه با وجود همه مشکلات و بی‌اعتمادی‌ها، احیای برجام کار عاقلانه‌ای است، تصریح کرد: احیای برجام می‌تواند از تعمیق بحران که دامنه آن برای هیچ یک از ما روشن نیست، جلوگیری کند. اما در عین حال بازهم احیای برجام به این معنا نیست که می‌تواند مطلوب ایران را فراهم کند، ولی می‌تواند شروعی برای لغو تحریم‌های غیرهسته‌ای باشد.
