سیاست دولت ایران حفظ امنیت نخست وزیر عراق است/جنگ قدرت میان شیعیان عراق عامل پشت پرده ترور الکاظمی است
رویداد۲۴ تحقیقات در زمینه یافتن عوامل پشت پرده حمله پهپادی به مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق در جریان است و اتهاماتی متوجه برخی کشورها شده است. غسان العطیه مشاور اسبق وزیر خارجه عراق در بغداد و نمایندگی این کشور در سازمان ملل متحد درباره ابعاد حادثه ترور مصطفی الکاظمی، اتهام زنی به ایران درباره نقش داشتن در این ترور نافرجام و مزایا و مضرات چنین اقدامی برای نفوذ ایران در عراق با رویداد۲۴ گفتگو کرده است.
العطیه اقدام به ترور نخست وزیر عراق را نقطه عطف سیاست بغداد خواند و گفت: نخست باید در نظر داشت که عراقی‌ها و احزاب عراقی به درستی فرآیند‌های دموکراتیک را در خود نهادینه نکرده‌اند.
او با اشاره به انتخابات پارلمانی اخیر در عراق گفت: این انتخابات می‌توانست از نظر بسیاری از ناظران بهترین و دموکراتیک‌ترین انتخابات از زمان اشغال عراق باشد. انتخابات اخیر توسط ناظران از همه دنیا مورد نظارت قرار گرفت و حتی افرادی که در خود عراق مسئول نظارت بر انتخابات بودند از میان حقوق دان‌ها انتخاب شدند نه احزاب سیاسی.
بیشتر بخوانید: از انتخابات پارلمانی تا حمله پهپادی/ چه کسی پشت عملیات ترور مصطفی الکاظمی است؟
العطیه در پاسخ به این سوال که چه کسی از ترور مصطفی کاظمی سود می‌برد، گفت: صادقانه باید بگویم عراق اولین بازنده بود. بعد از بیش از ۱۸ سال عراق هنوز قادر نیست ثباتش را حفظ کند. عرصه سیاست در عراق بسیار متزلزل است و یکی از دلایل اصلی این تزلزل، وابستگی گروه‌های سیاسی در عراق به بازیگران خارجی است؛ حال می‌خواهد غربی باشد یا ترکیه یا یکی از کشور‌های منطقه. این چیزی است به هارمونی عرصه سیاست عراق ختم نمی‌شود.
این دیپلمات پیشین عراق در مورد نقش احتمالی ایران در ترور نافرجام کاظمی، مواضع ایران را به دو دسته کاملا متفاوت تقسیم کرد و گفت: رویکرد دوگانه‌ای نسبت به عراق در ایران وجود دارد، دولت ایران از امنیت الکاظمی سود می‌برد، اما گروه‌های دیگر رویکرد متفاوتی دارند.
العطیه به مساله تشتت آرای شیعیان در عراق هم اشاره کرده و گفته حتی در خود عراق هم مساله دیگر این است که باید بین شیعیان در عراق تفکیک قائل بود. دو دسته شیعه در حال حاضر در عراق وجود دارد: دسته‌ای که وفادارند و عده‌ای که عراقی بودن را در اولویت می‌دانند.
او به نقش گروه‌های مورد حمایت ایران در عراق اشاره کرد و گفت: این گروه‌ها که متناظر آن‌ها در یمن، سوریه و لبنان هم یافت می‌شود در واقع بخشی از ماموریت جهانی ایران را بر دوش دارند. اتفاقاتی که امروز در عراق می‌افتد به نوعی درگیری میان شیعیان مستقل و شیعیانی است که مورد حمایت ایران هستند.
العطیه ریشه این تشتت در میان شیعیان را وضعیت اقتصادی مردم خوانده و گفت: وضعیت شیعیان به ویژه در مناطق جنوبی عراق، از هر زمان دیگری در ۵۰ سال گذشته بدتر است. من این را با قاطعیات می‌گویم، چون خودم اهل جنوبم.
این دیپلمات سابق عراقی گفت: خبر‌ها حاکی از آن است که اسماعیل قاآنی روز دوشنبه به بغداد سفر کرده. این سفر میزان نفوذ ایران در عراق را نشان می‌دهد. از نظر من و بسیاری از عراقی این تحلیل وجود دارد که ایران دارد بازی خیلی خطرناکی در عراق می‌کند.
او در پاسخ به این سوال که آیا طرح سناریوی دخالت مستقیم ایران در ترور کاظمی به نفع ایران است؟ گفت: شک دارم. فکر نمی‌کنم کسانی که کاظمی را ترور کردند دنبال انتقام خون قاسم سلیمانی بوده باشند. دلیل اصلی این حمله، جنگ قدرت در عراق و درون شیعیان است، درگیری میان گروهی که به نیروهای نظامی ایران نزدیکند و کسانی که مستقلند. در این میان ایران می‌توانست نقش خیلی موثری بازی کند، اما میانه رو‌ها و اصلاح طلبان در ایران از قدرت خارج شده‌اند و قدرت به دست تندرو‌ها افتاده.
العطیه درباره موضع ایران در خصوص حوادث اخیر عراق تردید وارد کرده و می‌گوید: موضع اعلامی از سوی ایران این بوده که آن‌ها خواهان رابطه خوبی با عراق هستند و به عراق توصیه کردند که به قدرت‌های جهان به ویژه آمریکا اعتماد نکنند، اما گذشت زمان چیز دیگری را ثابت کرده.
او در ادامه می‌گوید که سیاست ایران در منطقه، عملا همه کشور‌های عربی را به سمت اسرائیل رانده. سیاست ایران عملا بیش از اینکه به نفع خودش و منطقه باشد به نفع اسرائیل تمام شده. اگر ایرانی‌ها می‌خواهند اطمینان داشته باشند که در عراق یک حکومت شیعه بر سر کار بیاید خب این اتفاق افتاده و شیعیان اکنون در اکثریت هستند و حکومت را در دست دارند. بگذارید خودشان به این نتیجه برسند و شیعیان را انتخاب کنند. از چه چیزی می‌ترسید؟
او به عنوان یک شهروند جنوب عراق که سال‌ها در دستگاه دیپلماسی این کشور خدمت کرده و در دولت بعث صدام بازداشت شده، گفت: حس می‌کنم عراقی‌ها از ایران ناامید شده‌اند و می‌بینیم که شیعیان اسلامگرا دچار تشتت شده‌اند. در مورد شیعه سکولار حرف نمی‌زنم. تغییر در وضعیت شیعیان در عراق سبب شد که ۶۰ درصد عراقی‌ها و به طور خاص شیعیان در انتخابات شرکت نکنند. کسانی که شرکت کردند هم عناصر در حال ظهوری هستند که همه عناصر سنتی قبلی را رد می‌کنند و دیدیدم که گروهی به نام امتداد به رهبری علا رکابی ۹ کرسی به دست آورده.
العطیه گفت: شیعیان به دنبال حکومتی متفاوتی از رژیم سابق عراق هستند و در نتیجه ایران با عدم ورود به عرصه سیاست داخلی عراق هم به نفع خودش و هم به نفع عراق عمل خواهد کرد. من امیدوارم ایران در قبال عراق راه چین را برود نه راه شوروی را.
