زنگ خطر امیکرون به صدا در آمده/ آیا باید از نقشه آبی ویروس کرونا در کشور خوشحال باشیم؟
رویداد۲۴ نخستین مبتلا به ویروس نوع امیکرون کرونا در کشور شناسایی شده و این شناسایی به منزله آغاز شیوع این ویروس کرونا در ایران است. کمیته علمی کشوری کرونا نسبت به شیوع سریع سویه امیکرون هشدار داده و خواستار بازگشت محدودیتهای کرونایی شده. ظاهرا درگیری در ستاد ملی کرونا بر سر بازگشت محدودیتها بالاست، اما نشانهای از اراده دولت برای تمدید محدودیتها دیده نمیشود.
این در حالی است که پیام طبرسی عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا معتقد است طی ۱۷ روز این سویه به سویه غالب در کشور تبدیل میشود و نقشه آبی به سرعت به نقشه قرمز بدل خواهد شد.
طبرسی تاکید کرد که برای مقابله با سویه اومیکرون فرصت ۱۰۰ روزه دلتا را هم نداریم و گفت: اگر قرار است مرزی را ببندیم یا محدودیت میخواهیم ایجاد کنیم الان وقتش است. اگر امیکرون شکل بگیرد با موجی که ایجاد خواهد کرد، مجددا سیستم درمانی و مردم درگیر شده و مجبوریم بسیاری از کسبوکارها را ببیندیم.
بیشتر بخوانید: امیکرون نگرانی جهانی یا واریانتی بی خطر؟ / ویروس کرونا همچنان جان میگیرد
اگرچه ستاد ملی کرونا از اعمال محدودیت برای مسافران خبر داده، اما مشخص نیست این محدودیت قرار است برای مسافران کدام کشورها و به چه صورت اعمال شود.
در این گزارش میزان جدیت موضوع را مورد بررسی قرار داده و شرایط یک ماه آینده کشور را با تحلیل وضعیت سایر کشورها پیش بینی خواهیم کرد.
خبر بازگشت همه محدودیتهای کرونایی و قرنطینه سراسری در هلند، خبر مهمی است. دولت هلند روز شنبه اعلام کرد بار دیگر مانند روزهای نخست شیوع کرونا همه فروشگاه و خدمات غیرضروری از جمله تالارهای پذیرایی، باشگاهها، سینماها و موزهها باید تعطیل شوند. این قرنطینه دست کم تا پایان سال میلادی ادامه خواهد داشت.
هلند بیش از ۶۵ درصد جمعیتش را به طور کامل واکسینه کرده و ۸.۵ درصد جمعیت هم دوز یادآورشان را دریافت کردهاند.
دولت دانمارک هم اعلام کرده همه سینماها، تئاترها و دیگر سالنهای عمومی باید تعطیل شوند.
متخصصان اپیدمیولوژیست در دانمارک ماه آینده را سختترین ماه برای دانمارک از ابتدای شیوع کرونا پیش بینی کردهاند.
دانمارک ۷۷ درصد جمعیتش را به طور کامل واکسینه کرده و ۳۰ درصد جمعیت هم دوز یادآور را دریافت کردهاند. از واکسیناسیون بالای ۵۰ درصد جمعیت دانمارک تقریبا ۵ ماه گذشته است.
تحقیقات نشان میدهد سرعت شیوع اومیکرون دست کم دو برابر دلتا در تابستان است.
این نتایج و اقدامات اتحادیه اروپا نگرانیها را چند برابر کرده. ایران ۵۹ درصد جمعیتش را واکسینه کرده و ۴.۵ درصد جمعیت هم دوز یادآورشان را دریافت کردهاند.
سوال اینجاست که با توجه به درصد پایینتر واکسیناسیون نسبت به هلند و درصد پایینتر دریافت دوز یادآور نسبت به دانمارک، آیا ایران باید خوشحالی از پایین آمدن نرخ ابتلا را فراموش کند؟
آیا واکسن کرونا روی امیکرون بی اثر بودهاند؟
بله و خیر. این پاسخی است که بسیاری از رسانههای غربی با استناد به یافتههای علمی و تجربی به این سوال داده اند.
رادیو ملی آمریکا به نقل از محققان آفریقای جنوبی در پاسخ به این سوال نوشته دو دوز واکسن تا حدی ایمنی در برابر نوع شدید سویه جدید ایجاد کردهاند. یافتهها نشان میدهد از میان ۷۸ هزار مبتلا به امیکرون، افرادی که دو دوز فایزر دریافت کرده بودند تا ۷۰ درصد خطر بستری شدن در آنها کمتر بوده است. خطر بستری شدن با وجود واکسیناسیون برای سویه دلتا ۹۰ درصد بود.
به گزارش رویداد۲۴ اما این تحقیقات به ما نمیگوید که واکسنها افراد را به طور کامل در برابر بستری شدن حفاظت میکنند. از سوی دیگر حتی افرادی که هر دو دوز را زده باشند هم ممکن است به سویه امیکرون مبتلا شوند. کارآمدی واکسنها در برابر ابتلا به کرونا تنها ۳۰ درصد بوده و این یعنی زنجیر ابتلا با واکسیناسیون نخواهد شکست.
دوز سوم واکسن کرونا در برابر امیکرون ایمنی را افزایش میدهد؟
احتمالا خیلی زیاد. دوز یادآور به ویژه در کشورهایی که زمان زیادی از واکسیناسیون هر دو دوز آنها گذشته بسیار موثر است. احتمالا یکی از مهمترین دلایل نرخ پایین ابتلا در ایران با وجود ورود سویه اومیکرون به کشور، فاصله کمی است که از واکسیناسیون شهروندان گذشته. ایران نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکایی واکسیناسیون را دیرتر شروع کرده و هنوز بخش بزرگی از جمعیت کشور سه ماه از دریافت دوز دومشان نگذشته، اما با نزدیک شدن تاریخ انقضای آنتی بادی ایجاد شده در بدن در اثر دو دوز واکسن، ایران هم به ورطه مشکلات اروپا و آمریکا خواهد افتاد.
رادیو ملی آمریکا نوشته: دلیل اهمیت دوز یادآور این است که آنتی بادیهایی که در اثر دو دوز واکسن دریافت کردهاید قادر به خنثی کردن اثر امیکرون هنگام حمله عفونی به بدن نیست. به همین دلیل افراد به سرعت مبتلا میشوند. تحقیقات نشان داده آنتی بادیهای دو دوز واکسن ۴۰ تا ۵۰ بار کمتر از سایر سویهها در برابر امیکرون دوام میآورند.
یک عفونت شناس آمریکایی به این رسانه گفته ما به این نتیجه رسیدیم که تنها ۳۲ درصد از افرادی که واکسن مدرنا دریافت کردند قادر به خنثی کردن امیکرون در بدنشان هستند.
اما همین تحقیقات نشان داده دوز یادآور قدرت خنثی سازی این سویه را بسیار بالا برده است.
یافتههای آزمایشگاهی نشان میدهد که در انگلیس دوز یادآور ۷۰ تا ۷۵ درصد اثرگذاری در برابر امیکرون ایجاد کرده است. جوانان و افراد سالم ممکن است با دریافت دوز سوم به نوع بسیار خفیف امیکرون مبتلا شوند و همزمان خطر سرایت ویروس به افراد دیگر هم با دریافت دوز سوم کاهش پیدا میکند و به این ترتیب افراد آسیب پذیر و مسن در معرض خطر کمتری خواهند بود.
دوز سوم واکسن کرونا را چه زمانی باید بزنیم؟
در حال حاضر ایران همه افراد بالای ۱۸ سال را که سه ماه از دریافت دوز دوم واکسنشان گذشته باشد دعوت به دریافت دوز یادآور کرده است. در مورد واکسنهای آمریکایی گفته میشود شش ماه بعد از دوز دوم واکسن مدرنا و فایزر و دو ماه بعد از دریافت تک دوز جانسون اند جانسون وقت مناسبی برای دوز یادآور است.
پیش از این بارها شنیده شده بود که باید شش ماه از دوز اول واکسن گذشته باشد تا دوز یادآور را دریافت کنیم، اما نتیجه یافتهها نشان میدهد توصیه شش ماه بعد در واقع بر اساس یک قانون کلی و ایده آل واکسیناسیون بوده که بین سه دوز واکسن فاصلهگذاری میکردند.
مونیکا گاندی متخصص بیماریهای عفونی در دانشگاه کالیفرنیا در این باره توضیح داده و گفته فاصله صفر، یک و شش ماه در واقع فاصلهای است که به طور معمول برای واکسنهای سه دورهای توصیه میشود. اما به گفته این متخصص، با وجود شیوع اومیکرون لازم است که آنتی بادی مورد نیاز را کمی زودتر از موعد ایجاد کنیم.
او گفته مشکلی برای سلامتی انسان پیش نمیآید اگر سرعت ایجاد آنتی بادی را در بدن افزایش دهد. اما دست کم اجازه بدهید سه ماه از دریافت دوز قبلی گذشته باشد. آلمان هم نظیر ایران به همه شهروندانش توضیه کرده سه ماه بعد از دریافت دوز دوم برای دوز یادآور اقدام کنند.
دوز یادآور کی عمل میکند؟
دوز یادآور به طور معمول زودتر و بهتر از دوزهای اولیه عمل میکند چرا که بدن در ابتدای کار نیست. سیمونز وایلدز پزشک متخصص عفونی در ماساچوست آمریکا به رادیو ملی ایالات متحده گفته با دوزهای اولیه در واقع آنتی بادی در بدن ایجاد شده و با دریافت دوز یادآور ظرف یک هفته یا کمی بیشتر سطح آنتی بادی در بدن بالا میآید. ظرف ۱۴ روز بعد از دریافت دوز سوم آنتی بادی به بالاترین حد ممکن میرسد.
ایمنی ناشی از دوز یادآور قرار است چقدر طول بکشد؟ هیچ کس پاسخی برای این سوال ندارد. تحقیقات اولیه که بر روی سویه دلتا انجام شده بود نشان داده که دست کم سه ماه آنتی بادی موثر ایجاد میکند.