رانده‌شده‌های سیاسی/ نامزد‌های اصلاح طلب انتخابات ۱۴۰۰ امروز چه می‌کنند؟

رویداد۲۴ یک سال پیش در چنین روزهایی، اخبار ثبت‌نام نامزدهای مختلف انتخابات ریاست جمهوری روی خروجی رسانه‌ها قرار می‌گرفت. اگرچه در سطح جامعه، مردم علاقه‌ای به انتخابات نداشتند، اما در میان سیاستمداران، فهرست طولانی از نامزدهای انتخابات وجود داش. اصلاح‌طلبان فهرستی ده نفره داشتند که در آن فهرست بلند هم نام بعضی چهره‌های مطرح مثل علی لاریجانی و علی مطهری وجود نداشت.

بعد از یک سال، نامزدهای آن انتخابات، هر کدام به گوشه‌ای رفتند. بعضی از آنها در کابینه رئیسی به نام و نوایی رسیدند و بعضی، اتفاقا مسیر افول را پیمودند و مدت‌هاست که خبری از آنها نیست. در این گزارش به وضعیت ۱۴ نامزد اولیه جریان اصلاح‌طلب می پردازیم که بعد از یک سال به چه کاری مشغول هستند؟

محمدجواد ظریف؛ بدرود سیاست!

گزینه اول اصلاح طلبان اصلا در انتخابات نامزد نشد. او بعد از انتخابات هم حضور بسیار کمرنگی در محافل داشت اما ماه رمضان در افطاری رئیس جمهور رویت شد. شبکه‌های اجتماعی، تصاویر سخنرانی‌های ظریف را در مناسبات مختلف بازنشر می‌کنند. ظریف فعلا در دانشگاه تدریس می‌کند و به جز دیدارهای غیررسمی، حضوری در دنیای سیاست ندارد. 

اسحاق جهانگیری؛ عکس یادگاری با ارز دولتی

بعد از قطعی شدن عدم نامزدی ظریف، اسحاق جهانگیری جدی‌ترین گزینه اصلاح‌طلبان به شمار می‌رفت که حتی اعضای اصلی ستاد انتخاباتی خود را معرفی کرد اما رد صلاحیت شد. جهانگیری در این یک سال در انزوا بود. گاهی اصولگرایان از محاکمه او صحبت می‌کنند و در رسانه‌های خود ادعا می‌کنند سیاست‌های اشتباه جهانگیری، هنوز هم تاثیر خود را بر اقتصاد ایران باقی گذاشته است. برخلاف ظریف، جهانگیری خاطره خوشی در اذهان باقی نگذاشته است و نام او با ارز ۴۲۰۰ تومانی پیونده خورده است. با این حال از عجایب روزگار اینکه معیشت مردم به قدری در تنگنا قرار گرفته که برخی می‌گویند کاش به همان دوران سخت جهانگیری بازگردیم!

بیشتر بخوانید: نمایندگان تهران در مجلس دهم چه می‌کنند؟

مصطفی تاج‌زاده؛ همچنان منتقد

تاجزاده به اندازه همه نامزدهای دیگر، فعالیت داشته است. او جدی‌ترین چهره اصلاح طلب در شبکه‌های اجتماعی به شمار می‌رود و روزانه ده‌ها مطلب در شبکه‌های مختلف اجتماعی مثل اینتساگرام، توییتر و تلگرام منتشر می‌کند و هر از گاه در کلاب هاوس سخنان تندی درباره تصمیماتی که در کشور اتخاذ می‌شود، بیان می‌کند. تاجزاده همچنین نقدهای ساختاری تندی را مطرح کرده است. 

مسعود پزشکیان؛ تلاش برای حفظ کرسی پارلمان

پزشکیان همچنان صندلی نمایندگی را حفظ کرده است و جز یکی دو نطق اعتراضی، بعد از آن به تنظیمات سابق برگشت و حتی نتوانست یک فراکسیون منتقد دولت در مجلس ایجاد کند. پزشکیان به احتمال زیاد برای انتخابات مجلس دوازدهم هم نامزد خواهد شد.

محمدرضا عارف؛ ادامه سیاست سکوت

عارف که خود را در لباس رهبری جریان اصلاح‌طلب می‌دید، هرگز گمان نمی‌کرد که گزینه پنجم این جریان برای انتخابات ریاست جمهوری باشد. او نامزد انتخابات نشد و بعد از آن هم، دوران را در سکوت خبری طی می‌کند. البته عارف به این سکوت عادت دارد و دوست دارد که به این صفت، برند شخصی خود را معرفی کند. چنانچه چهار سال نمایندگی او با وجود اتفاقاتی مثل دی ۹۶ و آبان ۹۸ در سکوت سپری شد!

محسن هاشمی؛ کنش سیاسی ویرایش خاطرات پدر 

رئیس سابق شورای شهر تهران، در فقدان پدر از عرصه سیاسی کشور کنار رفته است. محسن هاشمی البته همچنان کتاب‌های خاطرات مرحوم هاشمی را منتشر می‌کند و گهگاه به برخی اظهار نظرها علیه مرحوم هاشمی رفسنجانی پاسخ می‌دهد، اما کار زیادی با تحولات سیاسی کشور ندارد و فعلا تنها کنش سیاسی او ویرایش خاطرات پدر است.

محمد شریعتمداری؛ یادبود در وزارت کار

محمد شریعتمداری اصولا سیاستمداری نیست که به خاطر سخنرانی سیاسی شناخته شود. او هم در یک سال گذشته در بی‌خبری به سر برد. البته اصولگرایان انتقادهای تندی به او هم داشتند. نام شریعتمداری یکبار در دولت رئیسی مطرح شد؛ آنهم زمانی که اعتراضات کارکنان وزارت کار در حیاط وزارتخانه برگزار شد و معترضان از او یاد کردند که ظاهرا بهترین دوره معیشتشان در زمان مدیریت او بوده است.

مصطفی کواکبیان؛ از فریاد تا زمزمه

دبیرکل حزب مردمسالاری هم این روزها به امور حزبی و دانشگاهی می‌پردازد. کواکبیان گاهی هم از دولت انتقاد می‌کند اما به نسبت دوران نمایندگی، روحیه آرام‌تری گرفته است. او همچنان روزنامه مردمسالاری را منتشر می‌کند؛ روزنامه‌ای که چندان منتقد سرسخت نیست. به این ترتیب او که خودش را «فریاد اصلاحات» معرفی می‌کند، فعلا تلاش می‌کند چیزهایی برای خودش زمزمه کند تا اینکه بخواهد فریاد بکشد و هزینه‌ای بدهد.

سیدمحمد صدر؛ تنها بازمانده

بعد از محمدجواد ظریف و محمدرضا عارف، سیدمحمد صدر هم چهره دیگری بود که سال گذشته با وجود دعوت، حاضر به نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری نشد. او همچنان یکی از معدود اصلاح‌طلبان مجمع تشخیص مصلحت نظام به شمار می‌رود و مثل سایر اصلاح طلبان از قدرت حذف نشده است؛ هر چند در جایگاهی نیست که قدرتش اثری داشته باشد؛ چنانچه زمانی که قدرت بیشتری هم داشتند، حرفشان شنونده نداشت.

محمود صادقی؛ سیاستمدار توییتر

نماینده سابق مجلس بیش از سایر همقطاران از وضعیت فعلی انتقاد می‌کند و در بسیاری از انتقادات، او مقامات دیگر را هم مخاطب نقد خود قرار می‌دهد. صادقی همچنین دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه باقی ماند و فعالیت‌های این حزب را پیگیری می‌کند. نوع نقدهای صادقی به شکلی نیست که با ساختار فعلی، حتی بتواند برای انتخابات شورای شهر، رضایت نهادهای نظارتی را بگیرد.

محمود صادقی این روزها حضور فعالی در توییتر و کلاب هاوس دارد و فعلا این تنها تریبونی است که می‌تواند از آن سخن بگوید. البته او منتقدان زیادی هم دارد؛ منتقدانی که مجموعه سخنان و اظهارنظرها و توییت‌های او را همچون کارنامه اعمال مقابلش می‌آورند و او را متهم به تناقض در دیدگاه‌هایش می‌کنند.

شهیندخت مولاوردی؛ بازگشت به دفترخانه اسناد

شهیندخت مولاوردی قبل از عید به خاطر یک برنامه در صداوسیما مورد توجه مردم قرار گرفت؛ آنجا که در اعتراض به فضای برنامه افق، به همراه زهرا شجاعی برنامه زنده را ترک کردند. مولاوردی هم فعالیت‌هایش را به شبکه اینستاگرام معطوف کرده و مطالبی درباره حقوق زنان می‌نویسد و ظاهرا فعلا در همان دفترخانه رسمی خودش مشغول به کار است. امضای چند نامه با ادبیات صریح درباره اعتراضات ۹۸ دردسرهایی برای مولاوردی ایجاد کرده است.

زهرا شجاعی؛ انزوا در بیماری

شجاعی چند روز پیش خبر داد به سرطان مبتلا شده است و روند درمان را آغاز کرده است. این فعال سیاسی اصلاح طلب سال گذشته نامزد انتخابات و در نهایت رد صلاحیت شد. او فعالیت چندانی ندارد و مانند سایر همفکرانش فعلا فضایی جز سکوت ندارد.

عباس آخوندی؛ زیر تیغ!

وزیر راه دولت روحانی هم سیاست سکوت را ادامه داده است. او گاهی نقدهای کمرنگی به دولت می‌کند  اما دوست ندارد زیاد با این دولت وارد چالش شود؛ چنانچه تمایلی به دادن هزینه ندارد. اصولگرایان پرونده‌های ریز و درشتی از او دارند و حتی نام فرزندش را به میان آوردند. به این ترتیب او فعلا دستش زیر ساطور است و ترجیح می‌دهد ساطور همچنان بالا بماند تا اینکه بخواهد به خاطر گفتن یکی دو انتقاد که تاثیری هم ندارد، دستش را قطع کنند!

محمدصادق خرازی؛ دور از سیاست

دبیرکل حزب ندا، آنقدر از سیاست دور شد که حتی کنگره این حزب بدون هیچ توضیحی تا امروز چند بار به تعویق افتاده است. اعضای این حزب هم در صحبت‌های خود، از ادغام با سایر احزاب صحبت می‌کنند! صادق خرازی هم به دوران پیش از ریاست جمهوری روحانی بازگشته است!