ایران و میانجیگری برای جنگ اوکراین/ بررسی ابعاد سفر امیرعبداللهیان به مسکو
رویداد۲۴ حسن بهشتیپور کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی سفر امیرعبدالهیان به روسیه گفت: ایران و روسیه حداقل در دو سال اخیر رفت و آمدها را در سطح بالا ادامه میدهند و یک گشایش اساسی در روابط ایران و روسیه به وجود آمده است. قبلا در بخش اقتصادی با وجود ظرفیتهای دو کشور این موارد فعال نمیشد که به دلیل ملاحظه روسیه که به دنبال تحریمها علیه ایران بود، این اتفاق کمتر رخ میداد. امروز خود روسیه تحریم شده و آن ملاحظات از بین رفته و توجه روسیه به افزایش ارتباط با ایران و البته چندین کشور دیگر از جمله ترکیه، امارات، عربستان، مالزی، اندونزی و برخی کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین بوده و این روابط گسترش پیدا کرده است.
وی افزود: ایران نیز در سفرهای لاوروف به تهران و امیرعبداللهیان به مسکو موضوعاتی مثل همکاری دو کشور برای دور زدن تحریمها، طرح شمال جنوب که هند را به روسیه و بازارهای شرق اروپا وصل میکند، مطرح کرده است. به هر حال روسیه یک توجه ویژه نشان داده است در حالی که در گذشته این طرح را به خوبی پیگیری نمیکرد. به ویژه بخش ریلی آن که از رشت به آستارا پیشبینی شده بود، مدتها متوقف شد و امیدواریم در دوره جدید راه بیفتد. همچنین در این سفر حمل و نقل دریایی در خزر از بندر انزلی به آستارا تا آذربایجان یکی از موضوعاتیست که پیگیری شد.
بهشتیپور در پاسخ به این سوال که مهمترین محورهایی که در این سفر مورد بحث قرار گرفت چه بود با توجه به آنکه مکرون از ایران درخواست میانجیگری در بحران اوکراین را هم مطرح کرده است، گفت: یکی از بحثهای جدید این سفر، میانجیگری بین روسیه و اوکراین به درخواست مکرون بود. البته در اصل درخواست مکرون از رئیسجمهور ما بوده است و از ایران درخواست کرده به دلیل روابط خوبی که با روسیه دارد، بین روسیه و اوکراین میانجیگری کند.
وی افزود: موضوعی که در نشست خبری لاوروف مطرح شد و امیدوارم بهانهای برای عقب افتادن برجام نباشد این بود که او خواست به کنایه بگوید طرفهای اروپایی میخواستند با جنگ در اوکراین گروکشی کنند. البته بعید میدانم این بهانهای برای اروپاییها باشد زیرا لاوروف اعلام کرد ما همه جوره موافق توافق هستیم و از توافق استقبال میکنیم.
بیشتربخوانید: روسیه و برجام؛ تهران صلاحیت میانجی گری در جنگ اوکراین را دارد؟
بهشتیپور تصریح کرد: به نظر میرسد مهمترین موضوع امیر عبداللهیان در این دوره از گفتوگوها علاوه بر موضوعات همیشگی مثل همکاری شمال جنوب، ریل رشت آستارا و توسعه اقتصادی، مسئله میانجیگری ایران بین روسیه و اوکراین بود که باید دید طرف اوکراینی چه واکنشی نشان میدهد و اصولا طرف روسیه با طرح توقف شش ماهه جنگ بر سر میز مذاکره میآید یا خیر.
این کارشناس بینالملل در پاسخ به این سوال که احتمال اثرگذاری میانجیگری ایران بین روسیه و اوکراین وجود دارد یا خیر گفت: برای شکلگیری هر توافق، باید دو طرف جنگ میانجی را قبول داشته باشند، اما نمیدانم در شرایط حاضر روسیه و اوکراین به واسطه ایران جنگ را متوقف کنند یا خیر، شرایط خیلی شانس کمی را در این زمینه نشان میدهد اما اگر این اتفاق رخ دهد، اتفاق خوبی برای ایران است زیرا هر کشوری بتواند به صلح و امنیت دنیا کمک کند، در سطح بینالمللی وجهه خوبی پیدا میکند.
بهشتیپور در پاسخ به این سوال که آیا دیدار امیرعبداللهیان در روسیه در روند مذاکرات تاثیرگذار خواهد بود یا خیر، گفت: بعید میدانم این ملاقات در روند مذاکرات تاثیر بگذارد. زیرا در کنفرانس مطبوعاتی، لاوروف صراحتا گفت ما از این توافق استقبال میکنیم و هیچ مخالفتی با این توافق ندارد، ضمن اینکه روسیه در این بحث تعیینکننده نیست. مذاکرات دو طرف تعیینکننده دارد که ایران و آمریکا هستند. روسیه، آلمان، چین، فرانسه تسهیلگر این توافق به حساب میآیند و واسطهگری میکنند تا توافق به دست آید اما نقش تعیینکننده و کلید توافق فقط در دستان ایران و آمریکا است.