انصراف روسیه از خرید موشک ایرانی از بیم احتمال مقابله به مثل غرب

رویداد۲۴  در حالی که غرب در مورد پیامد‌های خرید موشک‌های بالستیک نقطه زن ایرانی به مقامات روس و ایرانی هشدار می‌دهد، مسکو از خرید موشک‌های ایرانی در مقطع فعلی منصرف شده است.

بر اساس ارزیابی‌های مقامات غربی، روسیه در خرید موشک‌های بالستیک از ایران به دلیل نگرانی از اینکه متحدان غربی اوکراین نیز ممکن است در پاسخ، به کی‌یف موشک‌های دوربرد بدهند، تردید دارد.

روسیه تاکنون از خرید موشک‌های بالستیک مافوق صوت دوربرد ایران که محموله‌های انفجاری بزرگ‌تری دارند، خودداری کرده است.

بر اساس ارزیابی‌های کشور‌های ناتو، یکی از عوامل مهم، تهدید ایالات متحده برای ارائه سامانه موشکی Atacms به کیف بوده است که برد ۳۰۰ کیلومتری آن می‌تواند به اعماق قلمرو تحت کنترل روسیه برسد.

ایالات متحده اخیرا هشدار‌ها را در مورد همکاری نظامی عمیق‌تر روسیه و ایران افزایش داده است، در حالی که دیپلمات‌های اروپایی نگرانی‌های خود را با تهران مطرح کرده‌اند. جولیان اسمیت، سفیر ایالات متحده در ناتو، گفت که متحدان غربی این روابط را "بسیار نگران کننده" می‌دانند.

اسمیت گفت: «این وضعیتی است که آشکارا همه ما را به شدت آزار می‌دهد. این یک موضوع گفتگو در داخل اتحاد است و ما همچنان به ارسال سیگنال‌هایی به ایران درباره خطرات حمایت از روسیه با حمایت مادی در حملات و جنگ در داخل اوکراین ادامه خواهیم داد.»

با این حال مقامات غربی اذعان می‌کنند که مسکو ممکن است موضع فعلی خود را در عدم خرید موشک‌های بالستیک ایران تغییر دهد، زیرا کمبود مهمات هدایت شونده دقیق این کشور بیشتر می‌شود و تولید داخلی کاهش می‌یابد.

یکی از مقامات اروپایی افزود: ارتش روسیه از قبل نگران توانایی خود برای حفظ جنگ بود، زیرا تجهیزات موشکی و توپخانه هدایت شونده در اواخر سال گذشته به نصف کاهش یافت. روس‌ها در تنگنا هستند و به موشک نیاز دارند.

ایران با کمک فناوری روسیه که در دهه ۱۹۹۰ عرضه شد، بزرگترین ناوگان موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را تحت برنامه‌ای ساخته است که وزارت دفاع ایالات متحده در سال ۲۰۱۹ آن را "به طور فزاینده دقیق" و "پیچیده" توصیف کرده است.

از زمانی که مسکو در فوریه گذشته تهاجم نظامی خود به اوکراین را آغاز کرد، ایران همواره ارائه تسلیحات به روسیه را رد کرده است.

"حسین امیرعبداللهیان" وزیر امور خارجه ایران هفته گذشته به سی‌ان‌ان گفت: «ما در گذشته با روسیه همکاری دفاعی داشته‌ایم و به این همکاری ادامه می‌دهیم، اما هیچ سلاحی برای استفاده در جنگ اوکراین در اختیار روسیه قرار نداده‌ایم.»

تکذیب‌های تهران در واشنگتن رد شده است. "جان کربی" سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا ماه گذشته بدون اینکه مدرک خاصی ارایه کند، هشدار داد که مسکو ممکن است در ازای توپخانه و مهمات تانک، جت‌های جنگنده مدرن و سایر تجهیزات پیشرفته را در اختیار ایران قرار دهد. در همین حال، پنتاگون گفته است که روسیه به توانایی موشک بالستیک ایران علاقه‌مند است.

ایالات متحده به تنهایی در سال جاری ۱۰ میلیارد دلار تسلیحات در اختیار اوکراین قرار داده است، اما واشنگتن درخواست کیف برای خرید موشک بالستیک تاکتیکی Atacms با برد ۳۰۰ کیلومتر را رد کرده است. این سامانه تقریبا چهار برابر برد سامانه‌های موشکی هیمارس را دارد که اوکراین علیه نیرو‌های روسیه استفاده کرده است.

مقامات و تحلیلگران غربی گفتند که تهران و مسکو مبادله تسلیحات مدرن روسیه با موشک‌های بالستیک را بررسی کرده اند، اما این مذاکرات به دلیل پیامد‌های احتمالی چنین توافقی برای هر دو طرف، متوقف شده است.

موشک‌های بالستیک فاتح-۳۱۳ و ذوالفقار ایران به ترتیب ۵۰۰ و ۷۰۰ کیلومتر برد دارند.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران در اندیشکده گروه ین المللی بحران، گفت: «درباره موشک‌های بالستیک بحث‌هایی وجود داشته است، اما تاکنون این کار را انجام نداده‌اند». اروپایی‌ها [به آن‌ها گفتند]عواقب آن بسیار سنگین خواهد بود. ایالات متحده نیز این مساله را خط قرمز خود دانسته است.».

اما تحلیلگران نظامی غربی می‌گویند هشدار‌های عمومی غرب به تهران با توجه به اینکه ایران در حال حاضر تحت تحریم‌های گسترده قرار دارد، اهرم فشار محدودی خواهد داشت. یک مقام دفاعی آمریکا گفت: ایران یکی از معدود کشور‌هایی است که مایل به فروش تسلیحات به روسیه است.

تعداد زیادی از بازدید‌های اخیر برخی از معتمدان ارشد اقتصادی پوتین از ایران نیز نشان می‌دهد که دوستی روسیه با ایران از جمله در حوزه نظامی رو به رشد است.

به گفته دیپلمات‌های ایرانی، "الیورا نابیولینا" رئیس بانک مرکزی روسیه در حال آماده شدن برای سفر به تهران به زودی است. الکسی میلر، مدیر اجرایی شرکت گازپروم روسیه نیز هفته گذشته از تهران بازدید کرد.

به گفته یکی از مقامات سابق بانک مرکزی روسیه، دیدار نابیولینا احتمالا بر روی یکپارچه‌سازی سیستم‌های پرداخت بانکی روسیه و ایران متمرکز خواهد بود که به دلیل تحریم‌های غرب از اقتصاد جهانی خارج شده‌اند.