جزییات اسناد افشا شده پنتاگون درباره ایران/ آمریکا می‌خواهد پای ایران به جنگ اوکراین باز شود؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: نشریه اینترسپت گزارش‌های اطلاعاتی بسیار محرمانه ایالات متحده که اخیراً به بیرون درز کرده را مورد بررسی قرار داده است. بخشی از این اطلاعات خطر فزاینده درگیری ایالات متحده با ایران و همچنین تلاش‌های اسرائیل برای دخالت مستقیم ایالات متحده در عملیات‌هایی علیه منافع ایران را آشکار کرده است. این اسناد حساسیت وضعیت ژئوپلیتیکی و چگونگی تشدید تنش بین روسیه و اسرائیل را در چارچوب جنگ روسیه در اوکراین نشان داده است.

مجموعه اسناد طبقه‌بندی شده پنتاگون به صورت آنلاین در یک فروم بازی به اشتراک گذاشته شده است. پلیس روز پنجشنبه یک عضو گارد ملی نیروی هوایی ایالات متحده ۲۱ ساله به نام «جک تکسیرا» را به ظن دست داشتن در افشای اطلاعات دستگیر کرده است.

یک سند مربوط به تاریخ ۲۸ فوریه، با علامت «فوق محرمانه» و تهیه شده توسط آژانس اطلاعات دفاعی، جزئیات چهار سناریوی محتمل را که اسرائیل ممکن بوده طبق آن به اوکراین کمک مرگبار کند، شرح داده است. این کمک‌ها چیزی بوده که واشنگتن به دنبال آن بوده، اما اسرائیل که با روسیه هم ارتباط داشته، از انجام دادن آن خودداری کرده است.

در یک سناریوی محتمل آمده است: «روسیه همچنان به انتقال سلاح‌های متعارف پیشرفته ایران از طریق سوریه ادامه می‌دهد، و همین مساله اسرائیل را بر آن داشته تا در ازای کمک‌های مرگبار به اوکراین، از آمریکا درخواست حمایت گسترده برای جلوگیری از فعالیت‌های ضدایرانی اسرائیل بکند.» (اسرائیل ایران را به انتقال تجهیزات نظامی به خاک سوریه متهم کرده است که می‌تواند در جنگ آینده علیه اسرائیل استفاده شود.)

این سند همچنین «پیش‌زمینه» یک سناریوی در ارتباط با این شرایط را هم ارائه کرده است؛ در سند آمده «رهبران دفاعی اسرائیل پیشنهاد افزایش ریسک‌پذیری برای مقابله با ایران، از جمله پیشنهاد یک عملیات دوجانبه اسرائیل و آمریکا را داده‌اند.»

با افزایش تنش‌ها در منطقه، دو کشور در مانور‌های نظامی مشترک شرکت کرده‌اند. در ژانویه امسال، ایالات متحده و اسرائیل بزرگترین مانور نظامی مشترک خود را در تاریخ انجام دادند. رزمایشی که بنا به گزارش‌ها، حملات هوایی به سایت‌های هسته‌ای ایران را شبیه‌سازی می‌کرد.

بیشتر بخوانید: چرا اسرائیل و آمریکا حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را شبیه‌سازی کردند؟

طبق این گزارش سناریوی محتمل دیگر این است که روسیه در اثر حمله دوره‌ای اسرائیل به سوریه «متحمل تلفات شود» و مستقیما هواپیما‌های اسرائیلی را با کمک ایران هدف قرار دهد. این سند همچنین گزارش می‌دهد که اسرائیل به طور مرتب از ایالات متحده برای انجام حملاتی علیه منافع ایران در سوریه درخواست کمک کرده است.

همین سند فهرستی از تسلیحات اسرائیلی را ارائه می‌کند که ممکن است به اوکراینی‌ها منتقل شود، مانند موشک‌های زمین به هوا و سیستم‌های ضد تانک ساخت اسرائیل. در این سند آمده است که چنین کمک‌های مرگباری ممکن است توسط اسرائیل «تحت فشار فزاینده ایالات متحده یا تضعیف روابطش با روسیه» به اوکراین منتقل شود.

جاسوسی برنامه هسته‌ای ایران

از زمان خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای ایران، ایالات متحده در مسیر مقابله با دولت ایران بر سر برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک قرار گرفته است. اسناد موجود تلاش‌های ایالات متحده برای رصد برنامه ایران را روشن کرده است. به گزارش رویداد۲۴ در یکی از اسناد آمده که بر اساس «گزارش‌های اطلاعاتی و تحلیل تصاویر»، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران برنامه‌هایی برای پرتاب موشک مجهز به ماهواره‌ای ارتباطی موسوم به ناهید-۱ در اوایل ماه مارس داشته است.

یکی دیگر از سند‌ها مربوط به گفتگو‌های دو مقام ایرانی یعنی بهروز کمالوندی سخنگوی برنامه هسته‌ای ایران  و محمد جمشیدی معاون سیاسی رئیس جمهور ایران در تشریح استراتژی آن‌ها برای مدیریت سفر رافائل گروسی رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران در ماه مارس بوده است. در این سند به نقل از کمالوندی آمده که گروسی آماده «کاهش تنش اوضاع» در رابطه با گزارش آتی آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران است. جمشیدی، کمالوندی را موظف کرده تا نکاتی درباره کاهش هر گونه اثر منفی گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به رسانه‌ها منتقل شود.

گزارشی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در پایان ماه مارس منتشر شد، نشان داد که بازرسان آژانس ذرات اورانیوم غنی‌شده تا ۸۳.۷ درصد را در یک سایت هسته‌ای ایران پیدا کرده‌اند. سطح غنی‌سازی اورانیوم لازم برای ساخت یک سلاح هسته‌ای ۹۰ درصد است، این گزارش نشان می‌دهد اورانیوم بسیار غنی‌شده کشف‌شده در نیروگاه اتمی فردو ممکن است یک نوسان اتفاقی باشد نه نشانه‌ای از برنامه ساخت سلاح در آینده.

در سال‌های اخیر، پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای و شکست جو بایدن در احیای آن، ایالات متحده رویکرد جنگ‌طلبانه در قبال ایران را ادامه داده است. همین رویکرد توسط برخی از شخصیت‌های سیاسی اسرائیل از جمله بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر کنونی دنبال می‌شود. نتانیاهو به طور علنی علیه توافق هسته‌ای در مبارزات انتخاباتی‌اش وعده داده و سال‌ها تلاش کرده ایالات متحده موضع سخت‌تری در قبال ایران اتخاذ کند. اسرائیل به عملیات‌های خود علیه اهداف ایران در سوریه ادامه داده و حتی طی سال گذشته به طور مستقیم به ایران ضربه زده است.

طرح اضطراری جنگ آمریکا با ایران

با تصمیم‌گیری‌های کلیدی نظامی که هم در دولت ترامپ و هم بایدن اتخاذ شده، زمینه برای درگیری با ایران از بسیاری جهات فراهم شده است و به نظر می‌رسد آمادگی‌های بیشتری برای درگیری وجود دارد. روز ۱۶ ژانویه ۲۰۲۱ درست چند روز قبل از مراسم تحلیف بایدن، ترامپ به اسرائیل دستور داد که از مقر فرماندهی ارتش آمریکا در اروپا به منطقه فرماندهی مرکزی در خاورمیانه منتقل شود. به این ترتیب همکاری نظامی علیه ایران در منطقه تشدید شد؛ دستوری که بایدن هم آن را لغو نکرد.

بر اساس گزارش اینترسپت، پنتاگون یک طرح اضطراری برای جنگ با ایران در سال ۲۰۱۹ تهیه کرده بود. علیرغم افزایش تنش‌ها، مقامات اطلاعاتی ایالات متحده علناً اعلام کرده‌اند که معتقد نیستند ایران تصمیم گرفته برنامه انرژی هسته‌ای خود را به برنامه ساخت بمب اتم تبدیل کند.

در آخرین بررسی وضعیت هسته‌ای پنتاگون در اواخر سال گذشته چنین آمده است: «ایران امروز دارای سلاح هسته‌ای نیست و ما در حال حاضر معتقدیم که به دنبال آن نیست.» بیل برنز رئیس سازمان سیا اخیراً در مصاحبه‌ای با سی‌بی‌اس در ماه فوریه این نکته را تکرار کرده است. برنز گفته «تا جایی که می‌دانیم ما معتقد نیستیم که ایران هنوز تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحاتی که در پایان سال ۲۰۰۳ تعلیق یا متوقف شده، گرفته باشد.»

با این حال بی‌اعتمادی و خصومت شدید بین دو طرف همچنان باعث می‌شود مقامات امنیتی و سیاسی ایالات متحده به این برنامه به‌عنوان یک خطر بالقوه نگاه کرده و با تهدید جنگ و حتی تغییر رژیم، مقابله با آن را دنبال کنند.

اندیشکده امنیت جدید آمریکایی به رهبران آمریکا پیشنهاد داده پیام‌های خصوصی به رهبران سیاسی و نظامی ایران ارسال کنند که نشان دهنده عزم آن‌ها برای برکناری آن‌ها از قدرت در صورت عدم کنار گذاشتن برنامه هسته‌ای باشد. ترور‌های اخیر مقامات ایرانی، باید آن‌ها را متقاعد کند که برنامه هسته‌ای «سنگ آسیاب بر گردن آن‌ها است، نه بیمه‌نامه‌ای که بقای آن‌ها را تضمین می‌کند.»

عکس‌های اسناد اطلاعاتی فاش شده در چند ماه گذشته در پلتفرم پیام‌رسان «دیسکورد» دست به دست می‌شوند. این اسناد به موضوعات مختلفی می‌پردازد، اما اکثر مواردی که تاکنون منتشر شده، تحلیل‌های مفصلی از پیشرفت جنگ در اوکراین و ارزیابی‌های اطلاعاتی ایالات متحده از تعداد شرکا و دشمنان خارجی است. دولت ایالات متحده به طور رسمی صحت این اسناد را تایید نکرده است اما تحقیقاتی در مورد منشأ آن‌ها آغاز شده که واقعی بودن آن‌ها را نشان می‌دهد.

این افشاگری زمانی رخ داده که درگیری در اوکراین و تنش‌های جاری در خاورمیانه مهم‌تر شده است. ایران به تامین کننده اصلی فناوری هواپیما‌های بدون سرنشین به روسیه تبدیل شده است، در حالی که رسانه‌های دولتی ایران اخیرا گفته‌اند که ایران قرارداد خرید هواپیما‌های جنگنده پیشرفته از روسیه را بسته است.

از زمان آغاز درگیری اوکراین، اسرائیل از دخالت مستقیم علیه روسیه خودداری کرده است. این کشور به دنبال حفظ کانال‌های ارتباطی با نیرو‌های روسی در سوریه حین انجام حملات علیه اهداف ایرانی در آن کشور بوده و به طور کلی از حضور روسیه در آنجا به عنوان سنگری در برابر نفوذ ایران استقبال کرده است. این روابط با نزدیک‌تر شدن روابط روسیه و ایران پس از جنگ اوکراین تحت فشار فزاینده‌ای قرار گرفته است.

نگرانی اسرائیل در مورد نفوذ ایران در منطقه، اشتهای فزاینده‌ای را برای مقابله نظامی با ایران، به ویژه پس از توقف تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای توافق هسته‌ای ایجاد کرده است. به نظر می‌رسد ایالات متحده کاملاً با تقویت این رویکرد ستیزه‌جویانه موافق است، حتی با وجود احتمال بروز یک جنگ در آینده که ایالات متحده را هم در آن دخیل کند.

روز دوشنبه سنتکام از استقرار یک زیردریایی هسته‌ای مجهز به موشک‌های هدایت‌شونده و در دریای مدیترانه خبر داد. این پیامی تهدیدآمیز برای ایران بود. این که نیروی دریایی مکان زیردریایی‌های خود را که معمولا مخفی بودن آن‌ها در درجه اول اهمیت است، افشا کند بسیار عجیب بود.