نیمی از زمان دولت رئیسی با سرپرست اداره شده است/ کابینه تاخیر و آغاز اختلاف

رویداد۲۴ تعلل ابراهیم رئیسی در معرفی چهره‌های جدید کابینه رکورد شکن شد. هفته گذشته ابراهیم رئیسی برای دفاع از وزیر صنایع به مجلس رفته بود. او در سخنرانی خود به این مسئله اشاره کرد که این حضور به معنای همراهی بالای مجلس و دولت است. رئیس مجلس هم به این مسئله اشاره کرد. حرفی که رئیس قوه مقننه و مجریه می‌زنند، حرف نادرستی نیست. دست‌کم روی کاغد همان جریانی که کمک کرد قالیباف به صدر مجلس بنشیند، همان جریان حامی اصلی رئیسی در انتخابات بود. اصلا قالیباف در انتخابات ۹۶ به نفع رئیسی انصراف داد و دست او را بالا برد. اما این همه ماجرا نیست. عرصه قدرت، عرصه اختلاف است و این اختلاف در تار و پود سیاستمداران ایران رفته است. 

معرفی کابینه، سکانس اول

حسن روحانی همان روزی که برای ادای سوگند به مجلس رفته بود، کابینه خود را معرفی کرد، اما ابراهیم رئیسی چند روزی فرصت خواست. همان فرصت خواستن نشانه‌ای بود که اختلاف بین طیف‌های مختلف در کابینه رئیسی وجود دارد. 

آموزش و پرورش: سکانس دوم!

مجلس به وزیر آموزش و پرورش رئیسی، رای اعتماد نداد. این سکانس دوم اختلاف مجلس و دولت بود. به یاد بیاوریم که کابینه خاتمی، از مجلس ناهمسوی پنجم و مجلس همسوی ششم رای اعتماد صد در صدی گرفته بود. گرچه احمدی نژاد و روحانی هم با چالش‌هایی مواجه بودند. با این حال گزینه اول وزارت آموزش و پرورش، از حلقه معتمدین نزدیک آقای رئیسی بود. گزینه بعدی که از نزدیکان علیرضا زاکانی بود هم رای اعتماد را به دست نیاورد. در آن مقطع ۹۴ روز وزارت آموزش و پرورش، در ابتدای سال تحصیلی، بدون وزیر اداره شد. 

حجت عبدالملکی: سکانس سوم

از ابتدای سال ۱۴۰۱ شایعه برکناری وزیر کار به گوش می‌رسید. اما رئیسی صبر کرد و اواخر خرداد سرانجام با استعفای حجت عبدالملکی موافقت کرد. اما تمامی تابستان و چند روزی از پاییز، وزارت کار بدون متولی بود. این بار هم مجلس با اولین گزینه جایگزین از طرف ابراهیم رئیسی موافقت نکرد تا این وزارت خانه ۱۲۷ روز بدون وزیر باشد. در آذرماه هم استعفای رستم قاسمی باعث شد تا وزارت راه، حدود ۱۵ روز با سرپرست اداره شود و به نوعی، تبدیل به تنها وزیری شد که در یک زمان معقول، جانشین او معرفی شده است.

سکانس‌های متوالی ۱۴۰۲

۱۳ فروردین رئیس جمهور با استعفای وزیر آموزش و پرورش موافقت کرد. ۲۲ فروردین وزیر جهاد کشاورزی عزل شد (اولین عزل مستقیم در دولت رئیسی) و ۱۰ اردیبهشت نیز مجلس، رای به استیضاح و عزل فاطمی امین، وزیر صنعت داد. چنانچه تا ۲۷ اردیبهشت، وزیران جدید از طرف رئیسی معرفی شوند و مجلس هم به همگی آن‌ها رای اعتماد بدهد، وزارت آموزش و پرورش ۴۵ روز، وزارت کشاورزی ۳۶ روز و وزارت صنعت ۱۹ روز با سرپرست اداره شده اند. یعنی ۱۰۰ روز اداره وزارت خانه‌ها در سالی که هنوز ۶۰ روز از آغاز آن نگذشته است.

کابینه تاخیر

بعضی چهره‌های سیاسی معتقدند ابراهیم رئیسی، در تصمیم گرفتن تعلل زیادی دارد. این تعلل زیاد هم به نفع او نیست. در تجربه‌های قبلی، به تاخیر انداختن معرفی وزیران زمینه رای اعتماد به زاهدی وفا و فیاضی را فراهم نکرد. روز‌های دولت رئیسی هنوز به عدد ۶۰۰ نرسیده است و از این زمان، بیش از سیصد روز، وزارتخانه‌های مختلف با سرپرست اداره شده است.