هدف اروپا از بازگرداندن آمریکا به میز مذاکره، کنترل غنیسازی در ایران است نه توافق
رویداد۲۴ وال استریت ژورنال از سوی یک منبع غربی اعلام کرده که اروپاییها در تلاش برای بازگرداندن آمریکا به مذاکرات هستهای با ایران اند؛ در ظاهر اینطور به نظر میرسد که اروپا مشتاق یک توافق است، اما به واقع آنها بیشتر نگران اورانیومهای غنی شده ایران اند. از سوی دیگر شنیده میشود اروپاییها به دنبال راه حلی تازه برای برجام میگردند.
حسن بهشتی پور، استاد روابط بین الملل، در آغاز درباره گزارش وال استریت ژورنال مبنی بر فشار اروپا به آمریکا برای احیا مذاکرات هستهای با ایران، گفت: این برداشت رسانه هاست که از این خبر تمایل اروپا به توافق را برداشت میکنند؛ معنی این خبر این است که اروپاییها میخواهند آمریکاییها به میز مذاکرات برگردند و این اتفاق الزاما به معنی توافق با ایران نیست؛ آنها میخواهند این روندی که ایران در غنی سازی شروع کرده است کنترل شود.
بخشهایی از گفت و گوی بهشتی پور را در ادامه میخوانید:
طبق آخرین گزارش مدیرکل آژانس ۹۰ کیلو اورانیوم غنی شده وجود دارد و از قبل هم حدود ۳ تن اورانیوم ۵ درصد در ایران وجود دارد. این مجموعه ذخایر ایران که همینطور هم ادامه پیدا میکند مورد نگرانی اروپاست و آنها میخواهند این روند متوقف شود.
طرف آمریکایی، چون کمتر از یکسال تا انتخابات فاصله دارد، درگیر انتخابات درون حزبی است؛ اروپاییها معتقدند این وضعیت در آمریکا منجر به ایجاد فرصت برای غنی سازی بیشتر برای ایران شده است.
تجربه نشان میدهد طرف اروپایی تعیین کننده نیست، چون عملا وقتی آمریکا در اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد، یکسال معطل کردند و کاری نکردند. هژمونی مالی آمریکا بر اروپا مسلط است و اروپاییها نتوانستند تحریمهای ثانویه را خنثی کنند.
الان اگر هم مذاکراتی برگزار شود مستقیما با خود آمریکا باید باشد، چون طرف آمریکایی هست که این همه دردسر ایجاد کرده و او هست که اگر موافقت کند با یک فرمان میتواند تحریمها را تعلیق کند، منتهی آمریکاییها دنبال یک توافق موقت هستند که ایران بخشی از فعالیتهای هستهای اش را از جمله غنی سازی ۶۰ درصد را تعلیق کند و بخشی از داراییهای ایران را بازگردانند و حتی حاضر نیستند تحریمهای نفتی و بانکی را بردارند.
ایران هم حاضر به این توافق نیست، اگر آمریکا تحریمهای نفتی را برمی داشت، یک امتیاز بود که ایران غنی سازی را متوقف کند، اما آمریکاییها دنبال توافق موقت اند و اروپاییها نیز تاثیری در این بین ندارند.
اگر منظور غربیها از توافق جدید چیزیست که آقای سید، ولی نصر (مشاور دولت بایدن) و واعظ در مقاله شان گفته اند و مطرح کردند که یک توافق منطقهای خوب میتواند جایگزین برجام شود، بنظر من آن موضوع فرق میکند.
برجام یک توافقی است که ابعاد امنیتی، سیاسی، اقتصادی، حقوقی، فنی (هسته ای) دارد. این توافق در سطح بین المللی با شش قدرت بزرگ دنیا طرف است، اما توافقی که در مورد منطقه میشود بحث اش کاملا جداست. اینکه ما بتوانیم با عربستان روابط خوبی داشته باشیم و با کمک عربستان به عنوان یک قدرت منطقه ای، همکاری غرب آسیا را شکل دهیم یا طرح صلح هرمز را احیا کنیم خوب است.
آقای نصر و واعظ به قطعنامه ۵۹۸ اشاره کرده اند و معتقدند این توافق در ادامه همان است، ولی من فکر نمیکنم این ایدهها خیلی بتواند تعیین کننده باشد، مهم این است که باید یک اراده محکم در تهران و کشوزهای منطقه وجود داشته باشد.