همراهی طالبان با ایران طوری نبود که آن‌ها را به عنوان دوست و برادر یاد کنیم/ کلیپ دبه آب، ملاک تغییر رویه در مذاکرات با طالبان نیست

رویداد۲۴ محمد آیتی: چند صباحی است که روابط ایران و طالبان به واسطه ندادن حقابه ایران از رود بزرگ هیرمند با چالش روبرو شده است و حتی در بیان مقامات دو طرف، نوعی از تهدید یکدیگر هم به گوش رسید تا مشخص شود برخلاف نظر ایران، طالبان را نمی‌توان کنترل کرد. محمود عباس‌زاده عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس به رویداد۲۴ می‌گوید: طالبان بخشی از واقعیت کشور افغانستان است و اکنون این گروه در کشورشان حکومت می‌کنند. این را هم باید دانست که ایران، طالبان را بر سر قدرت نیاورده است و باید اجازه داد در خصوص طالبان، خود مردم افغانستان تصمیم بگیرند و اگر کار به آنجا رسید، ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران، به قضیه کمک خواهیم کرد.

وی می‌گوید: در حال حاضر بازیگران مختلفی در کشور افغانستان حضور دارند. مگر آمریکایی‌ها نسبت به آینده افغانستان بی‌خیال هستند؟ یا مثلاً روس‌ها، چینی‌ها و پاکستانی‌ها بی‌تفاوت هستند؟ همه بازیگران بین‌المللی دارند براساس وجود واقعی طالبان با آن‌ها کار می‌کنند. ایران هم مثل همه بازیگران بین‌المللی روابط خودش را با طالبان تنظیم می‌کند. 

نماینده مشکین‌شهر در واکنش به اینکه برخی افراد، طالبان را جنبش اصیل منطقه نامیدند، اما حالا که با رویکرد آن‌ها آشنا شدند، وضع تفاوت پیدا کرده است، گفت: من تاکید دارم بگویم طالبان بخشی از واقعیت کشور افغانستان است که در این ماه‌ها، سیاست‌های کشور بر اساس تفکر آن‌ها شکل می‌گیرد. اکنون در اختلاف بین حقابه ایران از رود هیرمند، می‌باید مذاکرات براساس منافع ملی با عقلانیت و هنرمندی جلو برود. اینکه بعد از صحبت رییس جمهور و وزیر امور خارجه ایران، شاهد کلیپی طعنه‌آمیز از سوی یکی از افراد طالبان بودیم، نباید ملاکی بر تغییر رویه ما در مذاکرات با طالبان باشد، چون آن کلیپ توسط رییس دولت و وزیر امور خارجه آن‌ها نبوده است.

عباس‌زاده می‌گوید: یک موقع از طرف ایران، پیام دیپلماتیک و رسمی ارسال می‌شود و گاهی این پیام، غیررسمی است و برخی عکس‌العمل‌ها به خاطر همین رسمی و غیررسمی‌بودن پیام‌ها است. حال در خصوص رفع اختلاف درباره حقابه رود هیرمند، رژیم‌های حقوقی حاکم بر مناسبات‌های بین کشورها، کارشناسی‌شده و دارای ضمانت‌های اجرایی نیست. آب روز به روز در دنیا محدودتر می‌شود و نیاز مردم جهان به آب بالا می‌رود و کشور‌ها ترجیح می‌دهند این منابع آب را به عنوان یک منبع طلایی در چهارچوب مرز‌های خود نگه دارند؛ البته این موضوع با سایر منابع فرق دارد. کشوری که می‌آید جلوی آب را می‌بندد و مثلاً یک سد ۴۰ میلیارد مترمکعبی بنا می‌کند، مثلاً اگر فردا سد بشکند و چهار تا شهر از کشور همسایه زیر آب برود، همان کشوری که آن سد را ساخته باید پاسخگو باشد و چون در صورت خسارت، توان تامین آن را به صورت یکباره ندارند، اصولاً مثل قضیه بیمه، این کشور‌ها باید در خصوص آب سد، همکاری کنند و بگذارند کشور همسایه از آن آب، بهره ببرد.

نماینده ایرانشهر: همراهی طالبان با جمهوری اسلامی طوری نبوده که بتوانیم از آن‌ها به عنوان دوست و برادر یاد کنیم

عبدالناصر درخشان نماینده ایرانشهر به رویداد۲۴ گفت: افرادی که در جایگاه‌های خاصی در یک کشور هستند و به نوعی دیده می‌شوند، زمان موضع‌گیری، باید شناخت دقیق نسبت به آن موضوع داشته باشند. طالبان در دو سه دهه اخیر نشان داد، تفکر و مانیفست کاری‌اش چیست. از این‌رو، همراهی آن‌ها با جمهوری اسلامی، همراهی نبوده که ما بتوانیم از آن‌ها به عنوان یک تشکیلات دوست و برادر یاد کنیم و اکنون هم که در موضوع حقابه رود هیرمند اختلاف پیش آمده، دارند خودشان را نشان می‌دهند.

وی می‌گوید: در عین حال و با وجود این واقعیت‌ها، پیام ایران باید براساس صلح، برابری و برادری باشد. آقای رئیسی هم در روز تحلیف گفت رابطه ما با همسایگان، رابطه خویشاوندی است. پس ما باید براساس شعاری که دادیم، رابطه خویشاوندی را تقویت کنیم. حال اگر لغزشی هم از طرف همسایگان باشد، ما باید آن را ترمیم کنیم.

عضو مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در خصوص اینکه برای گرفتن حقابه خود از رود هیرمند چه باید بکنیم؟ گفت: در دنیا از این دست اتفاقات بین کشور‌ها اتفاق می‌افتد و دیپلماسی سیاسی و مذاکرات برای همین موقع‌ها است، اما هنر دولت‌ها در این است که وقتی چالش‌های این‌گونه‌ای شکل گرفت، چطوری فرصت‌سازی کنند. اظهارات دو طرف در این ایام، عمل و عکس‌العمل نسبت به هم بود. قرار هم نیست که به صورت پینگ‌پنگی هر روز یک اظهارنظر از طرف ایران یا افغانستان نسبت به یکدیگر باشد و ما باید به نوبه خود، فضا را تلطیف کنیم. فکر می‌کنم اگر ایران، فضا را آرام کند، می‌توان به نتیجه‌گیری دو طرف در بهره‌گیری از آب رود هیرمند امیدوار بود.