۷۵درصد جوانان یک یا دو فرزند بیشتر نمی‌خواهند/ خانواده‌های تک فرزند، خانواده‌های پشیمان آینده

علیرضا زاهدیان امروز (شنبه) در اولین همایش ملی جمعیت و خانواده ایران، اظهار کرد: پیش بینی‌های جمعیتی مرکز آمار نشان می‌دهد اگر سطح باروری پایین‌تر از 1.3 درصد باشد، در فاصله سال‌های 1420 تا 1425 نرخ منفی رشد جمعیت را تجربه می‌کنیم و اگر نرخ رشد کنونی 1.8 ادامه پیدا کند در سال 1430 رشد جمعیت کشور منفی می‌شود اما اگر نرخ رشد به 2.1 برسد، در سال 1425 تا 1430 نرخ رشد 0.2 درصد را تجربه خواهیم کرد.

وی افزود: یکی از اعداد ساده تعداد موالید ما نشان می‌دهد که بین سال‌های1360 تا 1365، دو میلیون و 400 هزار فرزند به دنیا آمده است. پس از آن سیاست کنترل موالید اتخاذ می‌شود و در سال 80 این نرخ به یک میلیون می‌رسد. پس از سال 90 یعنی در بازه سال‌های 1390 تا 1394 یک میلیون و 570 هزار تولد داریم که نشان از نوسانات شدید در ساختار جمعیتی دارد. این نوسانات، ساختار جمعیتی کشور را شدیداً به هم می زند.

معاون طرح‌های آماری مرکز آمار ایران گفت: تعداد ازدواج سالیانه در سال 1389 به 890 هزار ازدواج رسید که بالاترین نرخ بود و پس از آن در سال 94 این میزان به 680 هزار ازدواج کاهش پیدا کرد. در کنار آن طلاق هم روبه افزایش بوده و متوسط بعد خانوار که در ایران 5.11 بوده به 3.6 رسیده که در این میان گیلان با 3.2 درصد کمترین و سیستان و بلوچستان با 4.2 درصد بیشترین بعد خانواده را داشته‌اند. بالاترین فراوانی در سال 85 برای خانواده‌های چهار نفر بوده و این موضوع در سال 90 به خانواد های سه نفره رسیده است. میانگین سن در اولین ازدواج برای مردان به 26.7 سن و برای زنان به 24.7 سن رسیده است.

زاهدیان اضافه کرد: اگر یک میلیون و 600 هزار تولد در سال داشته باشیم می‌توانستیم نرخ 1.8 رشد را ادامه دهیم اما آمار ثبت احوال در سال 95 نشان از کمتر شدن موالید دارد. اگر سالانه یک میلیون و 200 هزار نفر موالید داشته باشیم، روی خط رشد جمعیت 1.8 حرکت می‌کنیم. اما در حال حاضر موالید شهرهای بزرگ و برخوردار مثل تهران و اصفهان نرخ رشد 1.4 و 1.5 دارند. این نشان می‌دهد که در کلانشهرهای مهمی مثل تهران و اصفهان که از اتفاق استان‌های برخوردار هم محسوب می‌شوند نرخ موالید پایین‌تر است. تعداد فرزندان زنده برای هر زن در زنان بی سواد 3.2 و در زنان باسواد 1.19 شده است. پس نشان می‌دهد که با باسوادی زنان با کاهش موالید روبرو است.

وی با بیان اینکه اقتصاد نقش بسیار مهمی در موالید کشور داشته است، ادامه داد: تحقیقات نشان می‌دهد که افراد با درآمد اقتصادی بالا 1.4 و با درآمد اقتصادی متوسط 1.8 درصد فرزندآوری دارند. همچنین شاغل بودن مادر طبق آمار میزان فرزندآوری را کاهش می‌دهد.

معاون طرح‌های آماری مرکز آمار ایران گفت: آمارها نشان می‌دهد که جمعیت زنان بارور کشور در حال کاهش است و این کاهش جمعیت باعث کاهش موالید در کشور می‌شود.

زاهدیان اضافه کرد: یک بررسی جالب در کشور نشان داد که 60 درصد جوانان ما دو فرزندی را دوست دارند، 14 درصد یک فرزندی و فقط 25 درصد به بیشتر از سه فرزندی علاقه مند هستند. درواقع 75 درصد جوانان در آستانه ازدواج کشور یک یا دو فرزند بیشتر نمی‌خواهند.

وی افزود: رشد جمعیتی در مناطقی مثل تهران 1.4، قزوین یک و اردبیل به 0.33 کاهش پیدا کرده است. این نشان می‌دهد که مهاجرت به سمت کلان شهرهای کشور چگونه است و چگونه کشور را تحت تأثیر قرار داده است. ما طی پنج سال آینده دو میلیون و 600 هزار سالمند خواهیم داشت و در 30 سال آینده 10 میلیون سالمند دیگر به آن‌ها اضافه خواهد شد.

معاون طرح‌های آماری مرکز آمار ایران با بیان اینکه 40 درصد جمعیت کشور فعالند و 60 درصد دیگر جمعیت استفاده کننده‌اند، تصریح کرد: با همین روند ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی در سال‌های آینده دور از انتظار نیست. باید در برنامه پنجم توسعه سالانه یک میلیون و 200 هزار و در برنامه ششم توسعه سالانه 900 هزار شغل ایجاد کنیم. این در حالی است که طبق آمار در سال پایانی برنامه ششم توسعه با کمبود نیروی کار و با کمبود شدید نیروی کار ساده مواجه می‌شویم.

زاهدیان اضافه کرد: تا سال 1405 فرصت داریم که شعار دو فرزند کافی نیست را جایگزین شعار دو فرزند کافی است کنیم و از رشد منفی جمعیتی که از رشد منفی اقتصادی بدتر است جلوگیری کنیم. نیروی انسانی به شدت مهم‌تر از تکنولوژی است و خانواده‌های تک فرزند، خانواده‌های پشیمان آینده خواهند بود. سالمندی مشکل اصلی کشور می‌شود پس باید منزلت زنان خانه دار را بیش از پیش رعایت کنیم.