چرا قالیباف باخت؟ / شش عاملی که باعث شد رئیس مجلس رای اول تهران را از دست بدهد

رویداد۲۴ میثم سعادت: محمد باقر قالیباف که در انتخاب قبلی نفر اول تهران شده بود، در این انتخابات در تهران چهارم شده است و با استرس نتایج انتخابات را پیگیری می‌کند چرا که بعید نبود تکلیف سردار در دور اول مشخص نشود. اما چه شد که قالیباف انتخابات را این چنین از دست داد و حالا صندلی ریاست مجلس را دور از دسترس‌تر از همیشه می‌بیند؟ به نظر می‌رسد شکست قالیباف دلایل متعددی داشته است.

تخریب همه‌جانبه

قالیباف در این انتخابات با تخریب همه‌جانبه‌ای از طرف رقبا مواجه شده بود. آنها از یک‌ طرف انفعال مجلس را زیر سوال می‌بردند و شعار می‌دادند «این بار فرق می‌کند» اکانت‌های فیک و سازمانی در شبکه‌های اجتماعی هم شروع به افشای ابعاد مختلف زندگی قالیباف کردند. درخواست اقامت فرزند او در کانادا، ماجراهای سفرهای متعدد همین فرزند به استرالیا و.... قالیباف را در موضع ضعف قرار داد. قالیباف که قبلا به پشتیبانی اصولگرایان از طوفان‌هایی مثل پرونده عیسی شریفی، پرونده املاک نجومی و پرونده خیریه همسرش عبور کرده بود و حتی به ریاست مجلس رسیده بود اما حالا که آن حمایت‌ها نبود، به خاطر ارقام خیلی کمتر سفر همسرش به ترکیه برای سیسمونی و سفر فرزندش به استرالیا برای تحصیل، بازخواست و محکوم شده بود.

انفعال گفتمانی

قالیباف مرد هزار‌چهره سیاست ایران است. یک روز فرمانده مقتدر پلیس بود و سال بعد خلبان خوش‌تیپ انتخابات ریاست جمهوری. سال ۹۲ مدیر تکنوکرات شهرداری بود و سال ۹۶ مدیر کاپشن‌پوش همیشه در میدان. او در مجلس هم سعی کرد همان تیپ شهرداری را حفظ کند و با شعار نظارت میدانی، به استان‌های مختلف برود. رفتاری که با استقبال گسترده اصولگرایان قرار گرفت اما با روی کار آمدن ابراهیم رئیسی، دیگر نظارت‌کردن محلی از اعراب نداشت. قالیباف خیلی زود دست و پای خود را جمع کرد و این ماجرا به حاشیه رفت. حالا قالیباف دستاوردی نداشته که به مردم ارائه کند.

 بیشتر بخوانید: انتخابات مجلس دوازدهم؛ شورش غافل‌گیرکننده «پاجوش‌»ها علیه «چنار»ها

زمان از دست رفت

در مسابقات فوتبال، بعضی روش‌ها استفاده می‌شود که وقت مسابقه تلف شود. یک نفر خود را به مصدومیت‌ می‌زند و دیگری تعویض اضافه انجام‌ می‌دهد. رقیبان قالیباف هم به انواع روش‌ها دست زدند تا زمان برای لیست قالیباف از دست برود. پایداری سهم‌خواهی کرد و مالک شریعتی از لیست انصراف داد و همه اینها باعث شد قالیباف هفتاد درصد زمان تبلیغات را از دست بدهد در حالی که رقیبان او فهرست‌های خود را زودتر منتشر کرده بودند.

غیبت در موقعیت طلایی

روز نیمه‌شعبان بسیاری از اصولگرایان در هیئت‌های مذهبی تهران حضور داشتند. در این جلسات، لیست‌های جریان‌های دیگر توزیع‌ می‌شد و مداحان و خطیبان هم از اینها حمایت کردند. در این فرصت طلایی، قالیباف غایب بود.

انصراف از لیست‌ها

قالیباف یک‌ محاسبه غلط ‌داشت. او گمان‌ می‌کرد آنقدر اعتبار دارد که لیستش به راحتی برنده‌ می‌شود و مثل محمدرضا عارف سال ۹۴، از فهرست‌های متفرقه انصراف داد. همین باعث شد نام او در فهرست‌های موازی نباشد و رای او کمتر و کمتر شد. مهمترین فهرستی که قالیباف از آن انصراف داد، فهرست جبهه متحد انقلاب بود که نیروهای بسیجی مستقر در شهرداری که متحد استراتژیک قالیباف بودند، به آن رای‌ می‌دادند. آنها قالیباف را بالای لیست نشاندند. قالیباف انصراف داد و حالا می‌توان گفت که چقدر متضرر شد.

بازی زاکانی

زاکانی در این انتخابات به دنبال اثرگذاری بود و سرانجام کار خود را کرد. رفقای زاکانی گرچه با پایداری ائتلاف نکردند، اما اجازه پر و بال دادن به رفقای قالیباف را هم ندادند. اگر قالیباف در لیست جا برای زهره الهیان و شاکری نداشت، زاکانی هم به شکلی مدیریت کرد که آجرلو و احدیان پشت در مجلس بمانند.

خنجر از پشت

قالیباف باور نمی‌کرد که رفقای قدیمی پشت او را خالی کنند. این اولین بار نبود که او از پشت خنجر‌ می‌خورد. در واقع قالیباف متخصص شکست خوردن در انتخابات است و یک تجربه به تجربیات او افزوده شد.

کامبک؟

آینده سیاسی قالیباف حالا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. طرفدارهای او‌ می‌گفتند او رئیس‌جمهور بعدی خواهد بود اگر‌ سردار به صندلی ریاست نرسد، آیا در قامت اپوزیسیون دولت، انتخابات ۱۴۰۴ را جذابتر خواهد کرد؟ در غیبت جریان اصلاح‌طلب، باید منتظر اتفاقاتی از این دست باشیم.