یوآف گالانت کیست و چرا برکناری‌اش اسرائیل را به مسلخ اختلافات داخلی انداخت؟
رویداد۲۴ | روح انگیز درّی: از مدت‌ها پیش و در میانه جنگ و حملات اسراییل به غزه اخبار غیررسمی اما قابل قبولی به گوش می‌رسید که بین نخست وزیر اسراییل و وزیر دفاعش میانه رفاقت قدیمی برقرار نیست و گالانت به دلیل برخی مخالفت‌هایش با نظرات و تصمیمات نتانیاهو از چشم او افتاده است.
در دولت راست‌گرای اسرائیل، که تندروترین دولت تاریخ آن محسوب می‌شود، گالانت نسبت به بعضی از همکاران خود موضع ملایم‌تری داشت. البته قطعا میانه‌رو هم نبود اما حالا برکنار او توسط نتانیاهو نشان می‌دهد که او انتظار وزیر دفاعی در میانه جنگ با گرایشاتی نه تنها «راست» که «اولترا راست» را داشته است.
از ابتدای سال جاری میلادی گالانت از نبود یک استراتژی برای دوره پس از جنگ ابراز نگرانی می‌کرد. اما این نگرانی‌ها نیز نادیده گرفته شد. او خواهان انجام تحقیقات جامعی درباره ناکامی‌های نظامی، سیاسی و اطلاعاتی بود که منجر به حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ شد. نتانیاهو با این درخواست مخالفت کرد و گفت که زمان مناسبی برای این کار نیست. این احتمالا ریشه‌ای ترین اختلاف بین نتانیاهو و گالانت بوده است؛ مساله چشم انداز ادامه جنگ غزه و باز پس گیری گروگان ها از حماس.
دومین مساله مبنی بر اختلاف نظر مساله معافیت سربازی یهودیان ارتدوکس در اسراییل است. علاوه بر این خبرهای حاشیه‌ای دیگری نیز درباره انگیزه این جابجایی در وزارت جنگ و دفاع نتانیاهو شنیده می‌شود؛ برتری نظامی و احترامی که گالانت در نیروهای مسلح داشت، برای نتانیاهو ناخوشایند بود. کما این که بعد از اعلام تغییر در این جایگاه راهپیمایی‌هایی از جانب سربازان هوادار گالانت در اسراییل در اعتراض به نتانیاهو رخ داد. اما یوآف گالانت کیست و درباره زندگی و جایگاه نظامی او چه می دانیم؟
یوآف گالانت؛ پسری از پدر نظامی و ازدواج با یک زن نظامی!
یوآف گالانت در یافا زاده شد و والدین او مهاجران یهودی اهل لهستان بودند. مادر او، فروما، از بازماندگان هولوکاست بود. فروما در حرفهٔ پرستاری فعالیت می‌کرد. پدر او، مایکل، به‌عنوان یک پارتیزان در جنگ با نازی‌های در جنگل‌های اوکراین و بلاروس حضور داشت و او نیز در سال ۱۹۴۸ به اسرائیل مهاجرت کرد. او در جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل در تیپ گیواتی، ازجمله در واحد روباه‌های سامسون خدمت کرد و به‌عنوان یکی از بهترین تک‌تیراندازهای نیروهای دفاعی اسرائیل شناخته می‌شد. او در عملیات یوآف شرکت داشت و در این عملیات نخستین سربازی بود که به دژ عراق سویدان نفوذ کرد. گفته می‌شود که او نام فرزند خود را از این عملیات گرفته است.
بیشتر بخوانید: یسرائیل کاتس کیست؟| شبیه‌ترین مرد اسرائیل به نتانیاهو که وزیر جنگ شد
گالانت در رشتهٔ بازرگانی و مدیریت اقتصادی در دانشگاه حیفا تحصیل کرده است. همسرش، کلودین، سرهنگ دوم بازنشستهٔ نیروهای دفاعی اسرائیل است و آن‌ها دارای یک فرزند پسر و دو فرزند دختر هستند.
گالانت و روحیه نظامی‌گری
گالانت در سال ۱۹۷۷ به‌عنوان تکاور نیروی دریایی فعالیت نظامی خوئد را آغاز کرد اما او در دههٔ ۱۹۸۰ پس از شش سال خدمت فعال به آلاسکا نقل مکان کرد و به‌عنوان یک چوب‌بر مشغول به کار شد!
با این حال روحیه نظامی‌گری او اجازه زندگی به دور از فعالیت نظامی را نداد و او سپس به نیروی دریایی بازگشت و در سال ۱۹۹۲ توسط آمی آیالون، فرماندهٔ وقت نیروی دریایی به عنوان گزینهٔ فرماندهی شایتت ۱۳ انتخاب شد. یگان فوق ویژه تکاوری شایتت ۱۳، یکی از سه یگان فوق ویژه اصلی در ارتش اسرائیل و یکی از سه یگان ویژه تحت امر نیروی دریایی ارتش اسرائیل است. شایِتِت ۱۳ مسئولیت برخی از «عملیات‌های نجات» و «عملیات‌های ضدتروریستی» ارتش اسرائیل را برعهده دارد.
گالانت پس از سه سال خدمت به‌عنوان فرماندهٔ شایتت ۱۳ به فرماندهی لشکر غزه رسید. او همچنین فرماندهی لشکر زرهی ۳۴۰ ذخیره (سازند آیدان) را بر عهده داشت و در سال ۲۰۰۱ رئیس قرارگاه فرماندهی ارتش اسرائیل شد. پس از آن که در سال ۲۰۰۲ معاون نظامی نخست‌وزیر شد، به درجهٔ ژنرالی رسید. او در سال ۲۰۰۵ فرماندهٔ فرماندهی جنوبی اسرائیل را بر عهده گرفت. در دوران تصدی او (که تا ۲۱ اکتبر ۲۰۱۰ به طول انجامید)، نیروهای دفاعی اسرائیل عملیات سرب گداخته را در نوار غزه علیه حماس آغاز کردند. گالانت فرماندهی این عملیات را برعهده داشت و نقض او در میدان و کسب موفقیت در این عملیات مورد تحسین قرار گرفت و به او در روند رسیدن به ریاست ستاد کمک کرد.
شکایت سازمان مردم نهاد اسرائیلی از گالانت
یک سازمان مردم‌نهاد اسرائیلی با نام یش گوول علیه انتصاب گالانت به‌عنوان رئیس ستاد کل نیروهای دفاعی اسرائیل شکایت کرد و مدعی شد که نقش فرماندهی او در عملیات سرب گداخته مظنون بودن او برای «نقض فاحش قوانین بین‌المللی» را تأیید می‌کند. هآرتس نوشته است که گالانت علیه تحقیق دربارهٔ سرهنگ ایلان مالکا، از فرماندهان نیروهای دفاعی که حملهٔ هوایی منجر به کشته‌شدن ۲۱ عضو قبیلهٔ الصمونی در طول عملیات سرب گداخته را تأیید کرده‌بود، لابی کرده است.
گالانت و نامزدی ریاست ستاد نیروهای دفاعی اسرائیل
در سال ۲۰۱۰، ایهود باراک، وزیر وقت دفاع اسرائیل نامزدی گالانت به‌عنوان بیستمین رئیس ستاد نیروهای دفاعی اسرائیل را به دولت اعلام کرد. انتصاب گالانت به این مقالم جنجال‌هایی را به‌دنبال داشت؛ در آن زمان سندی جعلی برای کانال ۲ اسرائیل ارسال شده که در آن گالانت به اقدام برای بدنام کردن کاندیدای رقیب خود، یعنی بنی گانتس متهم شده بود.
در ۵ سپتامبر ۲۰۱۰، دولت نامزدی گالانت به‌عنوان رئیس بعدی ستاد نیروهای دفاعی اسرائیل را تأیید کرد و تنها مخالف آن وزیر مایکل ایتان از حزب لیکود بود. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر وقت، گفت که رئیس آیندهٔ ستاد نیروهای دفاعی «در طول ۳۳ سال خدمت نظامی خود در خطوط مقدم نیروهای دفاعی اسرائیل، ارزش خود را ثابت کرده است» و «او خود را به‌عنوان یک جنگجوی شجاع، یک افسر عالی و یک فرماندهٔ نبرد مسئولیت‌پذیر و جدی ثابت کرده است.»
نتانیاهو همچنین افزود که گالانت میراث «فداکاری و تعالی» را که گبی اشکنازی، رئیس فعلی ارتش اسرائیل به ارث گذاشته بود، به دست آورده است. همچنین پیشنهاد ایهود باراک، که مطابق آن گالانت باید سه سال در این سمت خدمت می‌کرد و وزیر دفاع می‌توانست آن را برای سال چهارم نیز تمدید کند، نیز مورد تأیید کابینهٔ دولت قرار گرفت.
گالانت و رسوایی تصرف زمین‌های عمومی
در سال ۲۰۱۱ نتانیاهو و وزیر دفاع، ایهود باراک انتصاب گالانت به سمت رئیس ستاد نیروهای دفاعی را لغو کردند. این اعلامیه پس از رسوایی‌های چندین ماهه پیرامون انتصاب وی به‌دلیل ادعاهایی مبنی بر تصرف زمین‌های عمومی نزدیک خانه‌اش در موشاو، امیکام منتشر شد. یهودا واینشتاین، دادستان کل اسرائیل، پس از انجام تحقیقاتی در مورد اتهامات وارده به گالانت گفت که یافته‌های او «مشکلات حقوقی قابل توجهی را برای تصمیم برای انتصاب او ایجاد کند». واینشتاین گفت که تصمیم‌گیری در خصوص انتصاب یا عدم انتصاب او به‌عنوان رئیس جدید ستاد نیروهای دفاعی بر عهدهٔ نخست‌وزیر و وزیر دفاع است. در اوایل همان روز، واینشتاین به نتانیاهو اطلاع داده بود که با توجه به موانع قانونی موجود، قادر به دفاع از انتصاب گالانت به‌عنوان رئیس ستاد نیست.
در سال ۲۰۱۲ کمیتهٔ برنامه‌ریزی محلی که مدیریت مالکیت اراضی و مجوز ساخت و ساز را برعهده داشت، اعلام کرد که گالانت خانهٔ خود را در اراضی شمالی امیکام در یک ملک به مساحت ۳۵۰ متر مربع ساخته است که به‌طور تصادفی بهنام او ثبت شده و از این که آن زمین‌ها درواقع اراضی عمومی بوده‌اند، آگاه نبوده است. این تصمیم به دو موضوع دیگر که همچنان توسط بازرس ایالتی و دادستان کل در حال بررسی بودند، نمی‌پرداخت: احداث یک جادهٔ دسترسی غیرمجاز برای خانهٔ خود و کاشت باغ درخت زیتون در زمین‌هایی که از محدودهٔ تحت مالکیت او تجاوز می‌کرد.
گالانت و نتانیاهو و اختلاف نظر ها درباره یهودیان ارتدوکس
ماه‌ها بود که شایعاتی مبنی بر برکناری گالانت مطرح بود. زمان برکناری او در روز انتخابات آمریکا نیز قابل توجه است. وزیر دفاع سابق، رابطه بهتری با دولت جو بایدن نسبت به نتانیاهو داشت.
گالانت و نتانیاهو در ماه‌های اخیر صراحتا درباره موضوع برنامه‌ریزی برای ادامه جنگ اختلاف نظر داشتند. علاوه بر این گالانت برنامه‌های مربوط به ادامه معافیت محصلان مدارس مذهبی مربوط به یهودیان ارتدوکس افراطی از خدمت سربازی انتقاد داشت. او معتقد بود در شرایطی که اسرائیل درگیر چندین جنگ شده است، نمی‌توان از چنین معافیت‌هایی برخوردار بود. نتانیاهو از احتمال فروپاشی دولت ائتلافی خود، که وابسته به حمایت احزاب مذهبی افراطی است، نگران بود و توجهی به این اعتراض‌ها نکرد.
حالا کابینه اسرائیل، آخرین وزیری را که توانایی و تمایل رویارویی با نتانیاهو را داشت، از دست داده است، که خود همین موضوع شاید یکی دیگر از دلایل اخراج گالانت باشد. اخراجی که حالا با حضور ترامپ در کاخ سفید راه را برای پذیرش مشاوره های او به نتانیاهو هموار می‌کند.
