واکنش وزارت بهداشت به نابینا شدن ۹ نفر در یک روز: خیلی از وسایل، نوع یک‌بار مصرف ندارند
رویداد۲۴| «خسرو صادق نیت» مشاور وزیر بهداشت و سرپرست حوزه وزارتی در گفتگو با ایلنا درباره بخشنامه سال ۹۷ معاونت درمان وزارت بهداشت مبنی بر استریلیزاسیون و استفاده مجدد از برخی لوازم پزشکی ضمن تایید سلامت روند استریلزاسیون در بیمارستان‌های ایران گفت: سرنوشت این بخشنامه را باید از معاونت درمان پیگیری کنید، اما آنچه مسلم است این است که بیمارستان بدون استریلیزاسیون اجازه فعالیت ندارد. برای استریل کردن وسایل پروتکلی وجود دارد که بیان می‌کند چه وسایلی و به چه نحوی استریل می‌شوند و ما چگونه از استریل شدن آنها مطلع می‌شویم.
مشاور وزیر بهداشت و سرپرست حوزه وزارتی ادامه داد: وسایل مختلف بنا به جنس و نوع‌شان (پلاستیکی و غیرپلاستیکی) به شیوه‌های مختلف و با دستگاه‌های مختلف استریل می‌شوند. بر روی این وسایل اندیکاتوری وجود دارد که تغییر رنگ آن در فرایند استریلیزاسیون نشان می‌دهد وسیله‌ای که در داخل پک قرار دارد استریل است. اگر آن نشان وجود نداشته باشد حتی اگر فرایند استریلیزاسیون هم صورت گرفته باشد، وسیله را استریل به حساب نمی‌آورند و اجازه استفاده از آن را ندارند. اگریک پک باز شود، حتی اگر مورد استفاده قرار نگیرد، نشانه استریل را نخواهد داشت و استفاده از آن مجاز نیست.
رئیس پیشین بیمارستان امام خمینی توضیح داد: بنابراین هم وسیله‌ها موقع استریل کردن داخل پکی مخصوص قرار می‌گیرند و هم نشانه مخصوص باید وجود داشته باشد که حتی تاریخ نیز دارد و مشخص می‌کند که وسیله استریل شده تا چه زمانی استریل و قابل استفاده باقی می‌ماند.
آیا استریل کردن چندباره برخی وسایل پزشکی، علمی است؟
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این استریل کردن چندباره وسایل پزشکی علمی است؟ گفت: خیلی از وسایل، نوع یک‌بار مصرف ندارند و تا زمانی که قابل استفاده باشند مرتباً آنها را استریل می‌کنیم و مورد استفاده قرار می‌دهیم.
مشاور وزیر بهداشت و سرپرست حوزه وزارتی در مورد ارتباط میان این موضوع با ماجرای رخ داده در بیمارستان نگاه توضیح داد: به‌طور کلی عفونت‌های بیمارستانی علل مختلفی دارند که یکی از آن علت‌ها می‌تواند خطای انسانی باشد.
وی در توضیح این موضوع گفت: در روال بیمارستان‌ها بنا بر این است که خطا‌ها به حداقل کاهش داده شوند و خطا در بررسی‌های بعدی کشف گردد و با چندین روش جلوی آن گرفته می‌شود تا فرد را با یک خطا دچار عارضه نکنیم، اما به هر حال خطای انسانی در همه فعالیت‌هایی که با دخالت انسان انجام می‌شود، رخ می‌دهد و در ارائه خدمات درمانی نیزاحتمال بروز این خطا وجود دارد.
او ادامه داد: ولی سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده که این به حداقل خودش کاهش پیدا کند و ما در وزارت بهداشت و بیمارستان‌ها سیستم بررسی و ریشه‌یابی خطا و رفع علت و جلوگیری از تکرار آن را داریم.
بخشنامه «استفاده مجدد از وسایل پزشکی» در بیمارستان‌ها که در سال ۹۷ ابلاغ شده است
«همایون سامه‌یح نجف‌آبادی» عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در گفتگو با ایلنا درباره بخشنامه سال ۹۷ معاون درمان وزارت بهداشت مبنی بر استریلیزاسیون و استفاده مجدد از برخی لوازم پزشکی گفت: اسم «لوازم پزشکی یک‌بار مصرف» خود گویا است؛ اغلب لوازم یک‌بار مصرف مانند سرنگ، آنژیوکت و ... قابل استریل نیستند. باید وسیله فلزی باشد، فاقد خلل و فرج و مجرایی باشد که خون، فرآورده‌ای دیگر و یا بافت را در خود نگه دارد تا بتوان آن را استریل کرد. من نمی‌دانم منظور بخشنامه چه بوده است. من چنین بخشنامهای را در آن زمان به خاطر دارم، اما بعید می‌دانم اجرایی شده باشد.
آیا استفاده مجدد از برخی وسایل پزشکی می‌تواند از علل احتمالی بروز فاجعه در بیمارستان نگاه باشد؟
نجف‌آبادی در واکنش به این احتمال که مفاد بخشنامه مذکور ممکن است منجر به فاجعه رخ داده در بیمارستان نگاه شده باشد، گفت: آنچه من از کلینیک نگاه می‌دانم این است که کلینیکی بسیار سطح بالا و گران‌قیمت است و مراجعان آن را افرادی با وضع مالی بسیار خوب تشکیل می‌دهند و نیازی به چنین کاری ندارد و به نظر من غیرمنطقی است که چنین کاری انجام داده باشد.
او ادامه داد: البته وقتی چیزی بخشنامه می‌شود برای تمام بیمارستان‌ها قابل اجرا است. اما دو مسئله اینجا مطرح است؛ مسئله نخست شاید این باشد که مشکلات مالی بیمارستان‌های دولتی، صدور چنین بخشنامهای را ایجاب کرده باشد. البته من ندیده‌ام، اما به‌خاطر دارم که چنین چیزی بود.
نابینا شدن ۹ نفر در یک روز بی‌سابقه است
وی با تاکید بر اینکه نابینا شدن ۹ نفر در یک روز بی‌سابقه است، گفت: قرار است تمام این مسائل در کمیسیون مطرح شوند و بررسی کامل از آنها صورت بگیرد. حتی اگر هم چنین بخشنامهای در کار بوده باشد، قصور مسئولان بیمارستان را پاک نمی‌کند. حتی اگر چنین کاری کرده‌اند، باید مطمئن می‌بودند که تمام ست‌ها کاملاً استریل و قابل استفاده است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در واکنش به اظهارات مسئولان وزارت بهداشت و نظام پزشکی مبنی بر اجتناب‌ناپذیر بودن چنین اتفاقاتی و مقایسه آن با خطای رانندگی گفت: از یک طرف می‌توان گفت که قصور پزشکی اتفاق می‌افتد، اما من تا به حال نشنیده‌ام که ظرف یک روز در یک کلینیک ۹ نفر به‌خاطر قصور نابینا شوند. این اهمال بسیار بزرگی بوده و مسئولان بیمارستان حتما باید جوابگوی آن باشند.
اتوکلاو نمی دونی چیه؟ 
