اگر اینجا لس آنجلس بود؟
رویداد۲۴| روزنامه همشهری به سایر همفکرانش در جریان اصولگرایی آتش سوزی در کالیفرنیا را ناشی از آه مردم غزه دانسته و نوشته: «آتشی‌که در غزه و اوکراین افروختند در لس‌آنجلس دامنشان را گرفت».
قصد بحث درباره این رویکرد و ورود به آن نداریم، اما مقایسه عجیبی که محسن مهدیان در سرمقاله امروز همشهری کرده، قابل توجه است.
مدیرمسئول همشهری نوشته: «فرض کنید خدای‌ناکرده آتشسوزی مهیب آمریکا در ایران بود؛ آنگاه واکنش رسانه‌های وابسته به آمریکا و جارچی‌های وطنی و جماعت غرب‌پرست داخلی را حدس بزنید.»
در ادامه نیز آورده است: «یکم؛ تمام رسانه‌هایشان به‌خط می‌شدند تا شب و روز عکس‌ها و تصاویر را با جزئیات بازنشر کنند. اگر هم تصویری پیدا نمی‌کردند، از عکس‌های گذشته یا ساختگی یا هوش مصنوعی استفاده می‌کردند. حالا حجم اخبار همین حادثه را در رسانه‌های مدعی آزادی ببینید.
دوم؛ ترامپ اعتراف کرده که میزان مهار آتش صفر است. بایدن شهر سوخته را به منطقه جنگی توصیف کرده و نگران غارت اموال مردم شده است، اما هیچ رسانه آمریکایی مسئولان کشور را تحقیر و متهم به ناکارآمدی و تهدید به استعفا نمی‌کند.
سوم؛ دارایی بخش قابل‌توجهی از سلبریتی‌های آمریکایی در آتش سوخته است، اما کام از کام باز نمی‌کنند. اگر اینجا بود، تمام سلبریتی‌ها باید به‌صف می‌شدند. هر میزان هم لازم بود پول خرج می‌کردند.
چهارم؛ از صفحات آشپزی و آرایشگری و پیج‌های پرورش‌اندام و صفحات رقص و جادوگری و شومنی گرفته تا همه اینفلوئنسر‌ها را به‌خط می‌کردند و سکه می‌دادند تا مطالب آنها را بازنشر کنند تا این احساس ایجاد شود که حاکمیت در کنترل بحران وامانده و این واماندگی نیز ناشی از ناکارآمدی ساختاری ۴۰ سال گذشته است.
پنجم؛ عده‌ای ساده‌لوح و خودحقیرپندار را هم تحریک می‌کردند تا دوزانو مقابل غرب بنشینند و آب از دهانشان بریزد و انگشت حسرت و حیرت به دهان بگیرند و در مقابل، کشور را متهم به ناکارآمدی و فساد و تباهی کنند.
ششم؛ به‌گفته جرالد سلنته، کارشناس آمریکایی میلیارد‌ها دلار بودجه مردم آمریکا خرج نسل‌کشی در غزه می‌شود، اما کسی در خیابان راه نمی‌افتد که شعار بدهد نه غزه نه اوکراین، جانم فدای سوختگان.
هفتم؛ از فرصت استفاده و تمام گروه‌های آدمکش و تروریست و اراذل و اوباش را به‌صف می‌کردند و تا می‌توانستند به اموال عمومی و دارایی شخصی مردم و کشور لطمه می‌زدند تا ترس و وحشت حاکم شود و مردم احساس کنند همه چیز از دست رفته است.
هشتم؛ ۴۵ هزار نفر در غزه سلاخی شوند و کودکان و زنان را به آتش بکشند و طفلان معصوم در سرمای شهر و نبود غذا و دارو یخ بزنند، اما در مقابل یک نفر در آتش لس‌آنجلس صدمه نبیند که عده‌ای شمع روشن می‌کنند و شام غریبان می‌گیرند.
نهم؛ اگر در ایران باشد، می‌شود ناکارآمدی دین در اداره کشور و اگر در آمریکا باشد، کسی حق ندارد بگوید این چوب خداست برای حاکمانی که در غزه آتش جنایت به‌پا کردند.
دهم؛ اگر در ایران باشد، می‌شود یک نماد و نشانه از ضعف و ناکارآمدی ساختاری و اصلا کارخودشان است، اما اگر در آمریکا باشد می‌شود حوادث طبیعی ناشی از آب و باد و خاک و جنگل.»
حالا که «همشهری» بحث مقایسه ایران و آمریکا را مطرح کرده، بد نیست چند نکته هم اضافه کنیم.
۱. اگر چنین آتش سوزی گسترده‌ای در تهران رخ داده بود، آمار کشته‌گان چقدر بود؟ طبق آخرین آمار رسمی آمار قربانیان در آتش سوزی لس آنجلس ۱۱ نفر است. البته برخی آمار غیر رسمی هم به عد ۳۶ اشاره دارد. لازم به یادآوری است که فروریختن ساختمان پلاسکو در تهران ۲۲ کشته به جای گذاشت؛ لذا می‌توان پیش بینی کرد که اگر در ایران شاهد چنین رخداد ناگواری بودیم، یک فاجعه بزرگ را تجربه می‌کردیم.
۲. اگر چنین آتش سوزی گسترده‌ای در ایران رخ می‌داد، برای بازسازی چقدر زمان لازم داشتیم؟ لازم به یادآوری است که ما بعد از سالیانی که از جنگ هشت ساله می‌گذرد، هنوز در استان‌ها و شهر‌های جنوبی با چالش‌های مواجه هستیم و در توسعه و بازسازی کارنامه قابل اعتنایی نداریم.
۳. اگر چنین آتش سوزی گسترده‌ای در ایران رخ می‌داد، همان طور که محسن مهدیان نوشته حتما اعتراضاتی نیز شکل می‌گرفت. گلایه از خرج پول در غزه و لبنان بیشتر شده و مسئولان زیر سوال می‌رفتند؛ اما بهتر نیست به جای نقد این واکنش احتمالی به دلیل آن یعنی شکاف بین مردم و حاکمیت بپردازیم. بدیهی است که اگر سیاست‌های مسئولان در حوزه‌های مختلف از جمله مسائل منطقه‌ای مورد قبول مردم باشد، با هر اتفاقی مورد نقد قرار نخواهد گرفت.
۴. اگر در ایران چنین آتش سوزی گسترده‌ای رخ داده بود؛ در گام اول اینترنت کل کشور قطع نمی‌شد؟ وضعیت آب و برق و گاز چطور بود؟
۵. اگر در ایران چنین آتش سوزی گسترده‌ای رخ داده بود، از جهان انتظار همدردی و یاری می‌رفت یا قضاوت درباره اینکه حادثه طبیعی بوده یا چوب خدا و ...؟ سوال دقیق‌تر این است که ما بدون کمک خارجی قادر به مدیریت چنین بحرانی هستیم؟ تجارب تلخ گذشته مثل زلزله بم یا حتی ماجرای پیدا کردن هلی کوپتر سقوط کرده رئیسی و ... نشان داده که همدردی و کمک خارجی‌ها را بیشتر لازم داریم.
