رویداد۲۴ روز پنجشنبه دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا از جزییات طرح موسوم به صلح اسرائیل و فلسطین برای پایان دادن به مخاصمه چندین ساله رونمایی کرد. بسیاری از رسانهها از سال ۲۰۱۶ که ترامپ داماد خود را به عنوان مجری این طرح انتخاب کرد، عنوان آن را «معامله قرن» گذاشتند، اما رفته رفته نه چیزی از معامله مانده نه قرن.
اخیرا جرارد کوشنر داماد ترامپ عنوان «چشم انداز صلح» و پدر زنش عنوان «طرح» را بر روی آن گذاشتهاند. سند ۱۸۱ صفحهای طرح ترامپ شامل نقشههایی است که نشان میدهد چطور اسرائیل و دولت آتی فلسطین قرار است شکل بگیرند.
سران فلسطین و عرب در پی اعلام جزییات طرح مخالفتشان را اعلام کردهاند، اما نتانیاهو این طرح را مورد ستایش قرار داده است. در ضیافت نهار رونمایی از این طرح هیچ یک از مقامات فلسطینی حضور نداشتند و تنها سفرای سه کشور عربی عمان، امارات و بحرین در کاخ سفید حاضر شده بودند.
این نقشه سرزمینهای اسرائیل و فلسطین در طرح ترامپ است:
به گزارش رویداد۲۴ این نقشه بلوکهای فلسطینی را نشان میدهد که با شهرک سازیهای غیر قانونی اسرائیل تحت عنوان «جوامع تحت محاصره» نمایش داده شدهاند. در این نقشه ۱۵ عدد از این جوامع علامت گذاری شده، اما تاکید شده که این همه لیست موجود نیست.
برخی بخشهای فلسطینی قرار است در این نقشه با تونل و پل به هم وصل شوند و مهمترین آنها تونلی است که کرانه باختری را به نوار غزه وصل میکند. این تونل احتمالا طولانیترین تونل جهان خواهد بود. بر اساس این طرح هزینه ساخت این تونل ۵۰ میلیارد دلار است که قرار اسن کشورهای عربی تامین مالی ان را برعخده بگیرند.
جنوب غزه
صحرای نگب است که یک منطقه صنعتی ساخت محصولاتهای تک و یک منطقه مسکونی و تجاری است. معلوم نیست این منطقه تحت حاکمیت دولت اسرائیل خواهد بود یا فلسطین.
همه راهها به سمت جوامع فلسطینی کریدورهای بسیار باریکی هستند که به راحتی قابل مسدود شدن هستند. بر اساس این طرح فلسطینیها میتوانند سیستم حکومتی خودشان را داشته باشند، اما نیروهای اسرائیلی میتوانند هر زمان و در هر منطقهای که بخواهند گشتزنی کنند.
(ویدئو) همه آن چیزی که از معامله قرن باید بدانید
دیوید فریدمن سفیر آمریکا در اسرائیل درباره این بخش از طرح گفته اسرائیلیها از رود اردن تا دریای مدیترانه میتوانند گشتزنی کنند.
این دقیقا همان کاری است که سربازان اسرائیلی همین الان نیز به آن مشغول هستند. با وجود اینکه سربازان اسرائیلی حضور دائمی در مناطق فلسطینی ندارند، اما میتوانند در صورتی که لازم بدانند به دلایل امنیتی به این مناطق ورود کنند.
بر اساس این طرح فلسطینیها آزادانه از طریق تونل بین کرانه باختری و غزه میتوانند رفت و آمد کنند. در شرایط فعلی فلسطینیها بدون مجوز اسرائیلیها اجازه عبور و مرور بین این دو منطقه را ندارند. مجوزی که به ندرت به آنها داده میشود.
این طرح همچنین شامل پروژه قطار سریع السیر بین غزه و کرانه باختری است. در طرح اقتصادی ترامپ در این اسناد آمده این قطار میتواند ۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری را در عرض ده سال تسهیل کند. در این طرح جزییات اینکه این سرمایهگذاری از کجا و چطور انجام خواهد شد گفته نشده، اما احتمالا منظور کشورهای عربی و آمریکا هستند.
چهار مثلث تحت عنوان «اماکن استراتژیک» شناخته شدهاند که احتمالا پایگاههای نظامی اسرائیل هستند. به نظر میرسد همه آنها در داخل بلوکهای فلسطینی یا مجاور آنها قرار گرفتهاند. این نقشه برای اولین بار مرزهای دولتهای اسرائیل و فلسطین را مشخص کرده است. منطقه تحت حاکمیت فلسطین بخش عمده کرانه باختری (تقریبا ۸۰ درصد این منطقه) و بخشهایی از سرزمینهای توسعه نیافته بین بیت المقدس، اردن و غزه خواهد بود.
طرح همچنین احتمال الحاق ائتلافی از شهرهای عربی تحت عنوان مثلث به کرانه باختری را در نظر گرفته است، اما این مساله باید با توافق اسرائیل و فلسطین انجام شود.
بخشی از کرانه باختری که هم اکنون تحت سلطه فلسطینیهاست، رسما با این طرح به سرزمین اسرائیل ملحق خواهد شد. همه شهرکهای اسرائیلی به انضمام دشت اردن به اسرائیل ملحق میشود.
در کنار دریای مدیترانه شهرهای حیفا و اشدود قرار گرفتهاند که با نماد لنگر نشان داده شدهاند. ظاهرا این شهرها قرار است دسترسی بندری فلسطینیها باشند.
اورشلیم (بیت المقدس) با نماد ستاره روی نقشه اسرائیل نشان داده شده و در نقشه فلسطین با یک نقطه نمایش داده شده است. تمامی اورشلیم شامل اماکن مقدس مهم «تپه معبد مقدس» و «حرم شریف» در زیر حاکمیت اسرائیل قرار میگیرد؛ سایر اماکن مهم تاریخی و باستانی در خارج از دیواره حائل اورشلیم در دست فلسطینیان خواهد بود.
بر اساس مفاد این طرح، بیت المقدس قرار است پایتخت اسرائیل باشد و پایتخت فلسطین نیز بخش شرقی اورشلیم است. فلسطینیها همواره بیت المقدس را پایتخت خود میدانند و معتقد بودند دولت آینده آنها نیز با باید بر مبنای پایتختی بیت المقدس طراحی شود. این در حالی است که ترامپ در طرح خود مدعی شده بیت المقدس پایتخت غیر قابل جدا شدن از اسرائیل است و قدس شرقی را به عنوان پایتخت فلسطین شناسایی کرده است.
معلوم نیست عنوان «غیر قابل تفکیک» که در طرح به کار برده شده، چطور با کنترل فلسطین بر شرق بیت المقدس قابل توضیح است. پاسخ این سوال شاید استفاده از یک تکنیک معاملات املاکی است؛ به این ترتیب به بخش شرقی عنوان دیگری داده شده و آن را «اورشلیم شرقی» مینامند.
در این نقشه گفته شده هر مسلمانی که بخواهد در صلح و آرامش به مسجد الاقصی برود این اجازه را دارد. اما وضعیت سابق بر مسجد الاقصی حاکم خواهد بود. در هر دو نقشه این هشدار داده شده که «مرزهای مشخص شده لزوما معتبر نیستند» و در بالای نقشه مرزهای لبنان با نقطه چین مشخص شدهاند.
عنوانی که برای نقشهها به کار رفته «نقشه دولت اسرائیل» و «نقشه دولت آتی فلسطین» است. مهمترین بخش این نقشه که مورد استقبال نتانیاهو هم قرار گفته الحاق دشت اردن به سرزمین اسرائیل است. این منطقه در نوار مرزی کرانه باختری و اردن قرار گفته و در حال حاضر تحت کنترل نظامی اسرائیلیهاست، اما هرگز به عنوان بخشی از حاکمیت اسرائیل شناسایی نشده است.
هم نتانیاهو و هم رقیب انتخاباتی او بنی گانتز در وعدههای خود از الحاق دشت اردن در صورت انتخاب به عنوان نخست وزیر در ماه مارس صحبت کردهاند. اما تفاوتی بین وعدههای این دو وجود دارد. گانتز گفته الحاق دشت اردن با همکاری جامعه بین المللی خواهد بود و نقریبا هیچ کشوری در جامعه جهانی به جز آمریکا با چنین چیزی موافق نیست. اما نتانیاهو روز شنبه مدعی شده از کابینه خود میخواهد به الحاق دشت اردن به خاک اسرائیل رای بدهند، معلوم نیست جنبههای حقوقی و قانونی این تصمیم چطور خواهد بود.
اسرائیل وعده داده که برای مدت چهار سال شهرک سازی را متوقف کند. فلسطینیها فقط باید این طرح را قبول کرده و امضا کنند و مذاکرهای برای تغییر مفاد آن با مشورت فلسطینیها در کار نیست.
به گزارش رویداد۲۴ بخش کلیدی دیگر این طرح، خلع سلاح حماس و جهاد اسلامی است. حماس که بر نوار غزه حکمرانی میکند در صورت خلع سلاح تغییرات مهمی در این نوار ساحلی ایجاد خواهد کرد.
معامله قرن ترامپ عملا سرزمینی بدون یکپارچگی و حاکمیت سرزمینی را برای فلسطینیها ایجاد کرده و همزمان هیچ یک از شهرک سازیهای غیر قانونی اسرائیل را حذف نکرده و در عوض آنها را به عنوان بخشهای قانونی به اسرائیل ملحق کرده است. فلسطین در این طرح خلع سلاح شده و کنترل امنیتی آن بر عهده اسرائیل قرار گرفته است و عملا تنها نامی از دولت را بر دوش میکشد.
هیچ یک از پناهجویان فلسطینی حق بازگشت به وطن را ندارند مگر به اجازه ساز و کارهای امنیتی که همان نیروهای کنترلی اسرائیلند. همه باید همان جایی که زندگی میکنند ساکن شوند.
این طرح به جای اینکه حق بازگشت فلسطینیها به کشورشان را به رسمیت بشناسد، از یک مکانیزم غرامت حرف زده است. در این طرح از غرامت به پناهجویان یهودی از سوی کشورهای عربی نیز یاد شده است.
واکنش مردم و رسانهها به این طرح جالب توجه بوده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند اسرائیل عملا در حال حاضر کنترل تمامی بخشهایی که طبق نقشه ترامپ به عنوان سرزمین های رسمی اسرائیل شناخته شده را در دست دارد و این طرح تنها به این حاکمیت مشروعیت قانونی میبخشد. اما در مقابل منتقدان معتقدند این حاکمیت اسرائیل غیر قانونی است و به همین دلیل شناسایی رسمی آن نیز مشروعیت نخواهد داشت.
بسیاری با انتشار یک نقشه فرضی دیگر، طرح ترامپ را به «مجمع الجزایر فلسطین» تشبیه کرده و گفتهاند: این اولین باری است که جزایر در خشکی را شاهد هستیم.
برخی کاربران نقشه طرح ترامپ را با نقشه آپارتاید آفریقای جنوبی مقایسه کردهاند.
دیگر کاربران نقشه را مسخره کرده و آن را به زمین گلف تشبیه کردهاند.
در همسایگی فلسطین، ۳۰۰۰ تن در اردن به خیابانها آمده و به طرح ترامپ اعتراض کردهاند.