رویداد۲۴ سیما صابری: هر سنی مزایا و معایب خودش را دارد. دهه چهارم زندگی می‌تواند برای همه ما پر از شور و اشتیاق باشد. به جای اینکه این سنین را با ترس از پیری بگذرانید، بهتر است با انتخاب یک سبک زندگی شاداب و پر انرژی زندگی خود را متحول کنید. در این سن می‌توانید از آرامش و تجربیات زندگی برای بهزیستی استفاده کنید. تنها لازم است که بدانید که بدن انسان بعد از چهل سالگی دچار چه تغییراتی می‌شود و برای کاهش مخاطرات حاصل از آن به روحیه و سلامتی خود بیفزایید و از پیری سخت جلوگیری کنید.
بعد از چهل سالگی، بدن تحت تأثیر تغییرات طبیعی و فیزیولوژیک قرار می‌گیرد. این تغییرات شامل عوامل مختلفی می‌شوند که در زیر به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره خواهم کرد:
پس از چهل سالگی، پوست به طور طبیعی شروع به پیری می‌کند. پوست معمولاً تحت تأثیر تغییرات طبیعی و عوامل خارجی قرار می‌گیرد که می‌تواند به کاهش کیفیت پوست منجر شود. در این دوران از زندگی، تولید کلاژن و الاستین در پوست کاهش می‌یابد که ممکن است منجر به علائم پیری پوست شود. به علاوه، عوامل خارجی مانند تابش مضر اشعه خورشید، آلودگی هوا، استرس، سیگار و مصرف الکل نیز می‌توانند در کاهش کیفیت پوست در این سن مؤثر باشند. این عوامل می‌توانند باعث ایجاد چین و چروک، لکه‌های قهوه‌ای، خشکی و کاهش انعطاف پذیری پوست شوند. برای حفظ کیفیت پوست پس از چهل سالگی، باید استفاده از ضدآفتاب را در دستور کار خود قرار دهید. استفاده از کرم ضد آفتاب با عامل حفاظتی SPF مناسب می‌تواند پوست شما را در برابر تابش مضر اشعه خورشید محافظت کند و از آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری کند. همچنین اقدااتی همچون مراقبت منظم از پوست نیز اثر خوبی دارد. استفاده از محصولات مراقبت از پوست مانند تمیزکننده، تونر، مرطوب‌کننده و کرم‌های ضد چروک می‌تواند به بهبود کیفیت پوست کمک کند. همچنین، از محصولات حاوی عناصر مغذی مانند ویتامین C و E، رتینول و اسید هیالورونیک نیز می‌توانید استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: راز جوان‌ماندن دست‌ها
مراقبت از سلامت عمومی نیز یکی از اقداماتی است که برای جوان ماندن پوست به آن نیاز دارید. رعایت یک سبک زندگی سالم با تغذیه مناسب، ورزش منظم و کاهش استرس می‌تواند به بهبود کیفیت پوست کمک کند. مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها و سبزیجات نیز می‌تواند مفید باشد. به شما توصیه می‌کنیم سعی کنید از استفاده از تنباکو و مصرف اضافی الکل خودداری کنید. اجتناب از مواد شیمیایی تحریک‌کننده، مثل آلودگی هوا و مواد شیمیایی قوی، نیز می‌تواند به حفظ کیفیت پوست کمک کند.
به گزارش رویداد۲۴ بعد از چهل سالگی، برخی از تغییرات بدنی ممکن است باعث کاهش قد و کاهش استحکام استخوان‌ها شوند. این تغییرات به عنوان بخشی از فرایند پیری طبیعی بدن اتفاق می‌افتند. کاهش تولید استروژن یکی از دلایلی است که باعث کاهش استحکام استخوان می‌شود. با افزایش سن، تولید استروژن در بدن زنان کاهش می‌یابد. استروژن نقش مهمی در حفظ استحکام استخوان‌ها دارد و کاهش سطح استروژن ممکن است باعث کاهش تراکم استخوانی و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با استخوان شود.
دیگر عاملی که استحکام استخوان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، کاهش تولید هورمون رشد است. هورمون رشد در بدن انسان نقش مهمی در رشد استخوان‌ها در دوران جوانی و نیز حفظ استخوان‌ها در دوران بزرگسالی دارد. با پیشرفت سن، تولید هورمون رشد نیز کاهش می‌یابد که ممکن است منجر به کاهش استحکام استخوان‌ها شود.
شاید اصلی‌ترین دلیل مشکلات استخوان در روند افزایش سن را باید کاهش جذب کلسیم توسط بدن بدانیم. با پیشرفت سن، قدرت جذب کلسیم توسط بدن کاهش می‌یابد. کلسیم نقش حیاتی در حفظ استحکام استخوان‌ها دارد و کاهش جذب آن می‌تواند منجر به کاهش تراکم استخوانی و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های استخوانی شود. 4. فعالیت بدنی ناکافی: عدم فعالیت بدنی منظم و کافی می‌تواند به کاهش قد و کاهش استحکام استخوان‌ها منجر شود. فعالیت بدنی منظم، شامل وزنه‌برداری، تمرینات استقامتی و تمرینات مقاومتی، می‌تواند به حفظ استحکام استخوان‌ها و افزایش تراکم استخوانی کمک کند. 5. عوامل زمینه‌ای: عواملی مانند مصرف طولانی مدت سیگار، مصرف زیاد الکل، کاهش مصرف کلسیم و ویتامین D، استفاده طولانی مدت از استروئیدها، بیماری‌های مزمن و عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند به کاهش قد و کاهش استحکام استخوان‌ها در این سن مؤثر باشند.
با گذشت زمان، قلب و عروق نیز تحت تأثیر شرایطی مانند رسوبات آرتریوسکلروتیک (تجمع چربی و کلسیم در دیواره عروق) قرار می‌گیرند. این ممکن است منجر به کاهش عملکرد قلب و عروق، افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی مانند فشار خون بالا و ایسکمی قلبی شود.
کاهش قدرت ضربان قلب از جمله مشکلاتی است که بالا رفتن سن با آن مواجه می‌وشد. این مساله می‌تواند منجر به ضربان قلب نامنظم یا ضعیف شود. کاهش انعطاف پذیری عروق نیز همزمان با سفت‌تر شدن عروق اتفاق میافتد. این مساله می‌تواند منجر به افزایش فشار خون و خطر بیماری های قلبی عروقی شود. تجمع چربی در عروق نیز دیگر اتفاقی است که ممکن است با افزایش سن با آن مواجه شوید. در طول زمان، چربی می تواند در دیواره عروق تجمع کند و باعث تشکیل پلاک‌های چربی شود. این پلاک‌ها می‌توانند جریان خون را محدود کنند و خطر بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهند.
همچنین با افزایش سنتان باید انتظار داشته باشدی که کارایی عضله قلبتان کاهش یابد و در پمپاژ خون ضعیف شود. این مساله می تواند منجر به کاهش کارایی عملکرد قلب شود.
کاهش قدرت عضلات پس از چهل سالگی به دلیل تغییرات طبیعی در بدن و فرآیند افزایش سن است. کاهش تولید هورمون‌های جنسی یکی از عواملی است که به کاهش قدرت عضلات در این دوران منتهی می‌شود. تولید هورمون‌های جنسی مانند استروژن و تستوسترون کاهش می‌یابد. این هورمون‌ها نقش مهمی در حفظ قدرت و حجم عضلات دارند. همچنین با افزایش سن بدن به ندرت پروتئین تولید می‌کند و مقدار عضلات کاهش می‌یابد. فرآیند تجزیه و ترکیب عضلات نیز با افزایش سن کاهش می‌یابد. آنچه در مورد عضلات با بالا رفتن سن شاهد هستیم، کاهش تعداد و قدرت واحدهای عصبی است. این واحدهای عصبی اعصاب را به عضلات متصل می‌کنند در نتیجه این موضوع می‌تواند به کاهش قدرت عضلات منجر شود.
از انجا که وقتی سن‌مان بالا می‌رود، بسیاری از فعالیت‌های طبیعی بدن کاهش می‌یابد و کمتر از خانه خارج می‌شویم، این مساله قدرت عضلات را کاهش می‌دهد. عدم تمرین و فعالیت بدنی منجر به ضعف عضلات و اتروفی عضلات می‌شود. در نتیجه برای کاهش تأثیر این عوامل و حفظ قدرت عضلات پس از چهل سالگی می‌توان اقداماتی از جمله تمرینات مقاومتی، داشتن تغذیه مناسب به ویژه مصرف غذاهای حاوی پروتئین، ویتامین D و کلسیم، داشتن استراحت و خواب کافی و مصرف مکمل‌های مغذی را در دستور کار قرار داد.
کاهش عملکرد حافظه و تمرکز پس از چهل سالگی نیز به دلیل تغییرات طبیعی در بدن و فرآیند پیری رخ می‌دهد. با بالا رفتن سن هورمون‌های مغزی مانند دوپامین و سروتونین در بدن کاهش می‌یابد این هورمون‌ها نقش مهمی در حفظ عملکرد حافظه و تمرکز دارند و در نتیجه افزایش سن می‌تواند باعث کاهش عملکرد حافظه و تمرکز شود. همچنین با پیر شدن کاهش تعداد و قدرت سلول‌های عصبی، در فرآیند حافظه و تمرکز نقش دارد. این موضوع می‌تواند به کاهش عملکرد حافظه و تمرکز منجر شود. با افزایش سن جریان خون به مغز کاهش می‌یابد و از آنجا که افراد فعالیت ذهنی خود را نیز کاهش می‌دهند، حافظه ضعیف‌تر می‌شود و تمرکز انسان کاهش می‌یابد. برای جلوگیری از کاهش تمرکز با افزایش سن بهتر است که تمرینات ذهنی مانند حل مسائل ریاضی، تمرینات حافظه، خواندن کتاب‌های دشوار می‌تواند این دست روندها را کند کند. بهترین است با تغذیه مناسبی همچون مصرف غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها و سبزیجات حافظه را تقویت کنید و به بدن خود نیز زمان کافی برای استراحت و خواب کافی بدهید. ضمناً فعالیت‌های اجتماعی نیز به تقویت حافظه کمک می‌کند.
در افراد مسن، قدرت بینایی و شنوایی نیز ممکن است تحت تأثیر عواملی مانند کاهش تعداد و کیفیت سلول‌های حسی در چشم و گوش قرار بگیرد. کاهش تولید هورمون‌های مغزی، کاهش تعداد و عملکرد سلول‌های بینایی و شنوایی، کاهش جریان خون به چشم‌ها و گوش‌ها، تغییرات در ساختار چشم و گوشمی‌تواند باعث شود تا افراد مسن تر با کاهش قدرت بینایی و شنوایی مواجه شوند. با داشتن تغذیه مناسب و مصرف غذاهای حاوی ویتامین A، استفاده از روش‌های تمرین چشم‌ها و گوش‌ها و مراقبت از چشم و گوش در برابر نور و صداهای بلند می‌تواند برای شما مفید باشد.
بعد از سن ۴۰ سالگی، زنان ممکن است با برخی بیماری‌های رایج مرتبط با تغییرات در سطح هورمون‌ها و فرآیندهای زندگی مواجه شوند. البته، هر زن ممکن است تجربه‌های متفاوتی داشته باشد و نیاز به درمان‌ها و مراقبت‌های مختلف باشد. در ادامه، به برخی از بیماری‌های رایج در این بازه سنی اشاره می‌کنم:
ریسک ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن، افزایش می‌یابد. برای زنان بالای ۴۰ سال، انجام معاینات پستان سالانه و ماموگرافی ضروری است.
خطر ابتلا به سرطان رحم نیز با سن بالاتر افزایش می‌یابد. در صورت داشتن علائم ناگوار، مانند خونریزی غیرعادی، نباید تاخیری در مراجعه به پزشک داشته باشید.
باید توجه داشته باشید که ریسک ابتلا به سرطان تخمدان نیز با سن بالاتر افزایش می‌یابد. علائمی مانند درد شکم، تغییرات در روند تغویض، احساس سیری زودرس و تغییرات در دستگاه گوارش باید مورد توجه قرار گیرند.
بعد از سن ۴۰ سالگی، زنان ممکن است با تغییرات هورمونی مرتبط با یائسگی(پوچی) روبرو شوند. این تغییرات ممکن است علائمی مانند گر گرفتن بدن ، خشکی و لاغری واژن، تغییرات خلقی و خواب، افزایش وزن و دیگر علائم را به همراه داشته باشد.
کاهش چگالی استخوان (استئوپروز) و اختلالات مرتبط مانند هشدار از پیش اوستئوپروز (osteopenia) و کمبود ویتامین D می‌توانند در زنان بعد از ۴۰ سالگی رخ دهند.
زنان در این بازه سنی نیز ممکن است با بیماری‌های قلبی و عروقی مانند برگشت پذیری عروقی و سکته قلبی مواجه شوند. اهمیت فعالیت بدنی، تغذیه سالم، کنترل استرس و مراقبت از فشار خون و کلسترول بسیار مهم است.