رویداد ۲۴ | سیما صابری: زمانی گفته می‌شود که شما زیاد خوابیده‌اید که بیش از ۱۰ ساعت در روز به طور مداوم خوابیده باشید. افراد اغلب نگران کم‌خوابی هستند. با این حال، خوابیدن بیش از حد نیز ممکن است چندین خطر برای سلامتی شما داشته باشد و نشانه‌ای از وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد. برای آگاهی بیشتر از علل، علائم و درمان‌های احتمالی خواب بیش از حد، ادامه مطلب را بخوانید.
مقدار خواب مورد نیاز هر شب ممکن است به چندین عامل از جمله سن و سبک زندگی شما بستگی داشته باشد. در این جدول به مقدار خواب مورد نیاز برای بدن اشاره شده است:
بیش‌ازحد خوابیدن ممکن است به سادگی نتیجه جبران ساعات خواب از دست‌رفته در یک دوره کوتاه زمانی باشد، که به آن "بدهی خواب" گفته می‌شود.
به عنوان مثال، ممکن است در یک دوره ۲۴ ساعته در آخر هفته بیش از ۱۰ ساعت بخوابید، زیرا در طول هفته تا دیروقت بیدار مانده‌اید تا برای امتحان درس بخوانید. با این حال، بیش‌ازحد خوابیدن مکرر احتمالاً نشانه‌ای از "پرخوابی" است. این وضعیت با احساس خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز مشخص می‌شود و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خوابیدن تا ۱۸ ساعت در روز
- خوابیدن چندین بار در روز
- خواب‌آلودگی پس از بیدار شدن
شرایط خواب دیگر نیز ممکن است باعث شود که مدت زمان طولانی‌تری بخوابید، از جمله:
- پرخوابی ایدیوپاتیک
- نارکولپسی
- آپنه خواب انسدادی
- اختلال خواب-بیداری ریتم شبانه‌روزی
- پاراسومنیا
- سندرم پای بی‌قرار
- افسردگی
خواب‌آلودگی بیش از حد و خوابیدن بیش از حد ممکن است عوارض جانبی مصرف برخی داروها و مواد مخدر باشد، از جمله:
- داروهای آرام‌بخش
- کانابیس
- مواد مخدر
- داروهای روان‌گردان
- داروهای فشار خون
- داروهای ضد صرع
- الکل
- داروهای ضدافسردگی
علائم بیش‌ازحد خوابیدن ممکن است به علت زمینه‌ای و این که آیا این خوابیدن طولانی مدت است یا کوتاه مدت، بستگی داشته باشد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تحریک‌پذیری
- خستگی
- اضطراب
- افزایش چرت‌های روزانه
- کاهش اشتها
عوارض مرتبط با بیش‌ازحد خوابیدن به این بستگی دارد که آیا این وضعیت کوتاه‌مدت است یا مزمن و همچنین به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. بیش‌ازحد خوابیدن به دلیل کمبود خواب کوتاه‌مدت ممکن است باعث اضطراب موقتی و کمبود انرژی شود. با این حال، خوابیدن منظم بیش از حد ممکن است خطر ابتلا به چندین وضعیت سلامتی را افزایش دهد، از جمله:
- چاقی
- بیماری‌های قلبی‌عروقی
- سکته مغزی
- بیماری عروق کرونر قلب
- دیابت
مهم است که اگر به طور منظم بیش‌ازحد می‌خوابید، با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند تشخیص دقیقی ارائه دهند و به شما در تدوین یک برنامه درمانی کمک کنند.
پزشک یک معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی انجام می‌دهد و درباره عوامل زیر از بیمار جویا می‌شود:
- عادات خواب
- سبک زندگی و عادات غذایی
- مصرف هرگونه دارو
پزشک ممکن است آزمایش‌هایی تجویز کند تا به تشخیص دقیق وضعیت خواب شما کمک کند. این آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پلی‌سومنوگرافی
- تست‌های تأخیر خواب چندگانه
- تست خواب خانگی برای آپنه خواب
- تست‌های خانگی دیگر برای ثبت خواب‌آلودگی روزانه
پیش از مراجعه به پزشک، توصیه می‌شود که عادات خواب خود را در یک دفترچه خواب ثبت کنید تا به آن‌ها در درک بهتر الگوهای خواب شما کمک کند. این ممکن است شامل یادداشت کردن موارد زیر باشد:
- زمان به خواب رفتن
- زمان بیدار شدن و احساسی که دارید
- تعداد دفعات بیدار شدن
بعد از ملاقات با پزشک، ممکن است از شما خواسته شود که همچنان الگوهای خواب خود را در یک دفترچه ثبت کنید. همچنین ممکن است از شما بخواهند که یک دستگاه اندازه‌گیری فعالیت مچی بپوشید تا به پایش چرخه‌های خواب و بیداری شما کمک کند.
درمان بیش‌ازحد خوابیدن به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. اگر یک مشکل سلامت زمینه‌ای باعث بیش‌ازحد خوابیدن شما شود، درمان آن مشکل می‌تواند به شما کمک کند تا به خواب طبیعی بازگردید. برنامه درمانی شما ممکن است ترکیبی از تغییرات سبک زندگی، درمان‌های خانگی و داروها باشد.
برخی از تغییرات سبک زندگی و درمان‌های طبیعی به بهبود بهداشت خواب شما کمک می‌کنند که می‌تواند به تنظیم خواب شما کمک کند. طبق گزارش CDC، برخی از درمان‌های طبیعی برای بهبود خواب شامل موارد زیر می‌شوند:
- حفظ یک برنامه خواب منظم
- انجام حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در طول روز
- عدم استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب
- اجتناب از مصرف کافئین، الکل و غذا قبل از خواب
درمان رفتاری شناختی (CBT) نیز می‌تواند به کاهش بیش‌ازحد خوابیدن کمک کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که داروها در درمان پرخوابی مؤثرتر از درمان‌های خانگی و CBT هستند. داروی خط اول برای درمان پرخوابی ناشی از اختلالات خواب، مانند نارکولپسی، مودافینیل (Provigil) است. این دارو برای تقویت بیداری استفاده می‌شود. بسته به علت زمینه‌ای بیش‌ازحد خوابیدن، داروهای دیگری که ممکن است به درمان کمک کنند عبارتند از:
- پیتولیسانت (Wakix)
- سولریامفتول (Sunosi)
- سدیم اکسی‌بات (Xyrem)