آیا کک و مک ناشی از آسیب خورشیدی است؟
رویداد۲۴| سیما صابری: شاید از خود پرسیده باشید که چرا کک و مک‌ها ایجاد می‌شوند و آیا نشانه‌ای از آسیب خورشیدی هستند یا خیر. این لکه‌های قهوه‌ای می‌توانند روی هر رنگ پوستی ظاهر شوند و به دلیل عوامل ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می‌شوند. کک و مک‌ها به عنوان نشانه‌ای از آسیب خورشیدی در نظر گرفته نمی‌شوند، اما جالب است بدانید که با افزایش قرار گرفتن در معرض نور خورشید، بیشتر نمایان می‌شوند. به طور کلی، کک و مک روی پوست خطرفیزیکی ندارند، اما همیشه مهم است که پوست خود را از نظر تغییرات بررسی کنید و در صورت داشتن هر گونه نگرانی با یک متخصص پوست مشورت کنید.
علت ایجاد کک و مک
عوامل ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض نور خورشید معمولاً باعث ایجاد کک و مک میشود. کک و مک بیشتر در افراد دارای پوست روشن و موهای طبیعی قرمز مشاهده میشود، اما می‌تواند در افراد با دیگر رنگ‌های پوستی نیز دیده شود. کک و مک‌ها زمانی ظاهر میشود که ملانین بیشتری در پاسخ به نور فرابنفش (UV) مانند نور خورشید تولید میشود. ملانین رنگدانه‌ای است که توسط سلول‌های پوست تولید میشود. افزایش ملانین باعث تشکیل لکه‌های کوچک کک و مک میشود. ژنتیک در افزایش کک و مک نقش دارد، زیرا برخی افراد با ژن‌هایی به دنیا می‌آیند که احتمال داشتن کک و مک را بیشتر می‌کنند. اگر والدین شما کک و مک داشته باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که شما نیز آن‌ها را داشته باشید.
بیشتر بخوانید: جوش یا آکنه چیست و چگونه ایجاد میشود؟
کک و مک‌ها بیشتر در دوران کودکی شروع به ظاهر شدن می‌کنند، در طول نوجوانی ادامه می‌یابند و معمولاً با گذشت زمان کمرنگ می‌شوند.
چگونه قرار گرفتن در معرض خورشید بر کک و مک‌ها تأثیر می‌گذارد؟
قرار گرفتن در معرض خورشید تأثیر زیادی بر ظاهر و محل کک و مک‌ها دارد. اشعه UV از خورشید تولید ملانین را تحریک می‌کند. در نتیجه، کک و مک‌ها اغلب در ماه‌های تابستان که قرار گرفتن در معرض خورشید بیشتر است، بیشتر و برجسته‌تر می‌شوند.
برخی از ژن‌های مرتبط با ایجاد کک و مک نیز می‌توانند حساسیت به خورشید را افزایش دهند، و این احتمال را بیشتر می‌کنند که افراد دچار آفتاب‌سوختگی شوند. هر زمانی که در معرض خورشید قرار می‌گیرید، خطر آسیب پوستی وجود دارد، بنابراین محافظت از پوست شما مهم است.
کک و مک‌ها و لکه‌های پوستی
کک و مک‌ها و لک پوستی یا لنتیجین‌های سولار (که معمولاً به عنوان لکه‌های پوستی، لکه‌های سنی یا لکه‌های کبدی شناخته می‌شوند) هر دو به دلیل هایپرپیگمنتیشن ایجاد می‌شوند، اما با هم تفاوت‌هایی دارند.
به گزارش رویداد۲۴ لنتیجین‌های سولار لکه‌های بزرگتر و تیره‌تری هستند که معمولاً در بزرگسالان بالای ۴۰ سال به دلیل تجمع قرار گرفتن در معرض خورشید در طول عمرشان ایجاد می‌شوند. برخلاف کک و مک‌ها، لنتیجین‌های سولار در صورت عدم قرار گرفتن در معرض خورشید محو نمی‌شوند. آن‌ها معمولاً روی صورت، شانه‌ها، بازوها و دست‌ها یافت می‌شوند، جایی که بیشتر در معرض خورشید قرار می‌گیرند.
لک های پوستی مانند کک و مک‌ها سرطانی نیستند. با این حال، وجود آن‌ها نشان‌دهنده قرار گرفتن زیاد در معرض خورشید است که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
چگونه می‌توان از پوست خود در برابر آسیب‌های خورشیدی محافظت کرد؟
شما می‌توانید از پوست خود در برابر آسیب‌های اشعه UV به چندین روش محافظت کنید. در اینجا به چند مورد اشاره می‌کنیم:
- استفاده از ضد آفتاب: یک ضد آفتاب طیف گسترده که اشعه UVA و UVB را مسدود می‌کند با فاکتور محافظت از خورشید (SPF) حداقل 15، حتی در روزهای ابری استفاده کنید. هر دو ساعت و بعد از شنا یا تعریق دوباره استفاده کنید.
- پوشیدن لباس‌های محافظ: پیراهن‌های آستین بلند، شلوار و کلاه‌های پهن برای پوشاندن بیشترین سطح پوست استفاده کنید. عینک‌های آفتابی که اشعه UV را مسدود می‌کنند نیز می‌توانند از چشمان شما محافظت کنند.
- ماندن در سایه: ماندن در سایه، به ویژه بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که اشعه‌های UV در قوی‌ترین حالت خود هستند، راهی آسان برای کاهش قرار گرفتن در معرض UV است.
- استفاده نکردن از تخت‌های برنزه کننده: تخت‌های برنزه کننده اشعه UV ساطع می‌کنند که می‌تواند به پوست شما آسیب بزند و خطر سرطان پوست را افزایش دهد.
- بررسی شاخص UV: شاخص UV نشان می‌دهد که اشعه‌های UV در هر روز چقدر قوی خواهند بود. می‌توانید این شاخص را در یک اپلیکیشن هواشناسی، آنلاین یا در گزارش آب و هوا پیدا کنید تا به برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های بیرونی‌تان کمک کند.
چه زمانی باید به یک متخصص پوست مراجعه کنیم؟
کک و مک‌ها به طور کلی نیاز به درمان ندارند. با این حال، اگر ظاهر کک و مک‌ها برایتان ناراحت کننده است، درمان‌های موضعی و لیزر درمانی در دسترس هستند. با یک متخصص پوست برای روش مناسب خودتان مشورت کنید.
نظارت منظم بر پوست و یادداشت هر گونه تغییر در کک و مک‌ها، خال‌ها یا سایر لکه‌ها مهم است. اگر هر یک از موارد زیر را مشاهده کردید، از یک متخصص مشاوره بگیرید:
- تغییر در اندازه یک لکه
- تغییر در رنگ، مانند تیره شدن کک و مک یا داشتن رنگ‌های متعدد
- تغییر در شکل کک و مک، اگر کک و مک یا لکه‌ای مرزهای نامنظم یا نامتقارن پیدا کند
- خارش، درد یا خونریزی از ناحیه دارای کک و مک
این تغییرات ممکن است نشانه‌های سرطان پوست باشند و باید توسط یک متخصص پوست بررسی شوند. معاینات منظم خود و چکاپ‌های حرفه‌ای پوست مهم هستند تا به شناسایی ضایعات مشکوک پوستی به موقع کمک کنند.
