چند درصد سود بیشتر، نقدینگی ایرانیان را جمع می‌کند؟

رویداد۲۴رئیس سابق اداره مطالعات و بررسی‌های اقتصادی بورس تهران گفت: دولت برای کنترل نقدینگی و خارج کردن سرمایه‌ها از بازارهای سوداگری می‌تواند سود سپرده‌های مدت‌دار ۳ تا ۳۰ ساله را چند درصد بالاتر از نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت قرار دهد.
بهمن آرمان افزود: این حساب‌ها شامل حساب جاری در بانک‌ها می‌شود و نکته مهم آن است که اوراق منتشر‌شده در قالب سپرده‌های مدت‌دار، پیش از سررسید قابل تبدیل به پول نقد نیستند و درنتیجه در بورس مانند سهام می‌توانند معامله شوند.
وی عنوان کرد: سود این اوراق را نیز می‌توان متناسب با مدت سپرده‌گذاری تعیین کرد. به این صورت که اوراق سه‌ساله نرخ بهره کمتری داشته باشند و هر چقدر زمان سپرده بیشتر می‌شود نرخ سود نیز بالاتر رود.
رئیس سابق اداره مطالعات و بررسی‌های اقتصادی بورس تهران گفت: با این حال از این ابزار استفاده نشد و حتی در همین وقایع اخیر که قیمت سکه و دلار و سایر ارزها در بازار افزایش پیدا کرد، میزان خروجی پول سپرده‌های کوتاه‌مدت از بانک‌ها شدت گرفت، به‌طوری که حتی امکان گرفتن یک وام ۲۰ میلیون تومانی نیز عملاً وجود نداشت.
وی ادامه داد: ساز و کار این اوراق به این شکل است که اوراق مدت‌دار را دولت به بانک‌ها بخشنامه می‌کند تا سپرده‌های مدت‌دار را در بورس منتشر کنند. بانک‌ها در قبال نقد کردن این اوراق تا زمان سررسید تعهدی ندارند و مانند سایر کشورها باید در بورس مورد معامله قرار گیرد و هر بانک اوراق سپرده مربوط به خود را عرضه می‌کنند.
آرمان با اشاره به اینکه برای جذاب‌شدن این اوراق باید نرخ سود آن‌ها را به‌درستی تعیین کرد، افزود: به‌طور مثال، نرخ بهره بانکی در انگلستان نیم درصد است، اما سود اوراق قرضه دولتی ۱۰ ساله در آنجا ۱.۵ درصد است که حکایت از سودی سه برابری دارد، اما در ایران لازم نیست سود چند برابر شود و تنها چند درصد سود بیشتر باعث جمع‌آوری بخش بزرگی از نقدینگی در جامعه خواهد شد.
وی به تجربه‌های موفق بورس در ایجاد شرکت‌های بزرگ پس از انقلاب اشاره کرد و گفت: در ایران توانستیم دو شرکت را با تکیه‌بر سهامداران خرد تأسیس کنیم. یکی از این شرکت‌ها به نام توسعه معادن روی با ۱۳۰ هزار سهامدار که به‌طور میانگین هر نفر ۸۵ هزار تومان سهام خریداری کرده بودند تأسیس شد و شرکت سرمایه‌گذاری صنعتی ایران نیز با بیش از ۲۲۰ هزار نفر سهامدار شکل گرفت.
آرمان ادامه داد: با توجه به پیشینه‌هایی که در ایران قبل و بعد از انقلاب داریم، دولت باید پروژه‌های خاصی را تعریف کند؛ پروژه‌هایی مانند ساخت آزادراه‌ها، مجهز کردن زمین‌های کشاورزی به آبیاری مدرن، افزایش تولید شکر، ذرت و... که متأثر از تحریم‌ها نباشند تا مردم بداند پولشان را برای چه می‌دهند و از این طریق، نقدینگی از جامعه جمع شود.
وی خاطرنشان کرد: ضمن اینکه اگر نرخ سود بانکی بالا رود بورس هم آسیب فراوانی خواهد دید و قیمت سهام شدیداً سقوط خواهد کرد، زیرا این کار یک‌بار انجام شد و بورس را نابود کرد.