گردشگری داخلی خانه‌نشین شده‌اند؟

رویداد۲۴ واقعیت این است در طول چهارساله دولت یازدهم اتفاقات خوبی در این حوزه افتاد و صنعت گردشگری کشور تا حدودی بال و پر گرفت، ولی هنوز چند ماه از دولت دوازدهم سپری نشده بود که تنش‌های اقتصادی و سیاسی پیش آمده برای ایران هر چه در این حوزه رشته بود را پنبه کرد.

بالا رفتن لحظه‌ای نرخ ارز و افت قابل توجه ارزش پول ملی باعث شد گردشگری داخلی و خارجی با افت قابل توجهی مواجه شود. در شرایط فعلی هم گردشگران داخلی از پس هزینه‌های سفر به گوشه و کنار کشور برنمی‌آیند و هم گردشگران خارجی به خاطر تشنج‌های سیاسی ایران در روابط بین الملل بلیط‌های خود را کنسل می‌کنند.

در این میان بالا کشیدن روز به روز قیمت دلار باعث شده گردشگران داخلی که تا چندی پیش دستشان به دهانشان می‌رسیده و با خرید دلار به سایر کشور‌ها سفر می‌کردند هم خانه نشین شوند. با این اوصاف باید گفت: اوضاع صنعت گردشگری کشور که روزی امید می‌رفت در بحث ارزآوری جایگزین صنعت نفت شود؛ روز به روز بدتر می‌شود.

تأثیر نوسات ارز بر خدمات گردشگری

سهیلا وکیلی، یکی از راهنمایان تور‌های گردشگری البرز اظهار کرد:نرخ ارز در ایران پایه تمامی خدمات گردشگری حتی در سفر‌های داخلی است و نوسان آن تأثیر زیادی بر ارائه خدمات به گردشگران دارد. این نوسانات بر قیمت تور، نرخ بلیت پرواز، هتل‌ها و حتی دستمزد راهنمایان تأثیر به سزایی گذاشته و همین باعث شده تعداد گردشگران داخلی طی ماه‌های گذشته به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

وی ادامه داد: متأسفانه نوسان دلار طی ماه‌های گذشته باعث گرانی تمامی خدمات گردشگری شده و لطمه زیادی به تور‌های داخلی وارد کرده است. تنش‌های بازار ارز هراس زیادی در دل صاحبان موسسات گردشگری انداخته و بازار آن‌ها را تا حد زیادی کساد کرده است.

این راهنمای تور گردشگری با اشاره به اینکه شرایط موجود باعث شده کیفیت خدمات تور‌ها به میزان قابل توجهی کاهش یابد، اظهار کرد: هر چند شأن مردم این نیست که به هر سفری تن بدهند، ولی افزایش چند برابری قیمت‌ها باعث شده برای موسسات گردشگری چاره‌ای جز پایین آوردن کیفیت خدماتی که به مسافران ارائه می‌دهند باقی نماند.

وکیلی توضیح داد: در حال حاضر اکثر دفاتر خدمات مسافرتی با چالش‌های جدی مواجه شده‌اند و هیچ راه حلی برای رفع آن‌ها پیش رویشان گذاشته نشده است.

حال صنعت گردشگری خوب نیست

وی با بیان اینکه شرایط فعلی تاثیر زیادی بر افت گردشگر ورودی داشته است، ادامه داد: عموم تصور می‌کنند با پایین آمدن ارزش پول ایران، سیل گردشگران خارجی به کشور روانه می‌شود، ولی این تصور درست نیست.

وی خاطرنشان کرد: به واسطه فضای سیاسی پیش آمده برای ایران طی ماه‌های گذشته، آمار ورود گردشگران خارجی به کشور کاهش یافته و همین درآمد موسسات گردشگری را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.

وی افزود: با توجه به اینکه مبادلات ارزی با محدودیت در کشور روبه‌رو است گردشگر خارجی پس از ورود به ایران نمی‌تواند ارز خود را به پول رایج کشور تبدیل کند در این حالت این گردشگر چگونه می‌تواند هزینه‌های سفر از قبیل: کرایه ماشین، رستوران، بلیط ورودی مراکز دیدنی و... را پرداخت کند. از آنجا که کشور به دنبال گسترش گردشگری است باید این مسائل را هر چه سریعتر حل کند والا صنعت گردشگری هم به سرنوشت صنایع دیگر تبدیل می‌شود.

تاثیر نوسانات سیاسی و اقتصادی بر صنعت گردشگری

احمد ترکاشوند، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی البرز با اشاره به تأثیر نوسانات اقتصادی و سیاسی اخیر بر صنعت گردشگری اظهار کرد: متأسفانه این نوسانات تاثیر منفی در سه حوزه گردشگری داخلی، ورودی و خروجی داشته است.

وی با بیان اینکه به طور طبیعی این نوسانات نباید روی گردشگری داخلی تأثیر می‌گذاشت، ادامه داد: گردشگری داخلی وابستگی چندانی به افزایش قیمت دلار ندارد، ولی طی چند ماه گذشته شاهد افزایش غیر منطقی هزینه‌های اسکان، خورد و خوراک، حمل و نقل و در کل تور‌های داخلی بوده‌ایم. در حال حاضر گردشگری داخلی آسیب زیادی از این افزایش قیمت‌ها دیده و تعداد گردشگران در اغلب شهر‌ها به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

وی توضیح داد: بدون شک تا زمانی‌که سیستم عرضه و تقاضا ناکارآمد باقی بماند و عده‌ای صرفاً به فکر این باشند که با کوچکترین نوسانی در قیمت ارز جیب‌های خود را پرپول کنند، شرایط تغییر چندانی نخواهد کرد.

سیاست سازمان میراث فرهنگی بر کاهش گردشگری خروجی

وی در ادامه با اشاره به وضعیت گردشگری خروجی بیان کرد: با توجه به ارز بر بودن گردشگری خروجی، سازمان میراث فرهنگی هم چندان موافق توسعه آن نیست. در شرایط فعلی رویه و سیاست کلی سازمان بر کاهش تعداد گردشگرانی است که برای تفریح به سایر کشور‌ها سفر می‌کنند. با اتخاذ این سیاست، سالانه از خروج میزان قابل توجهی ارز جلوگیری می‌شود که این امر به طور کلی به سود اقتصاد کشور است.

معاون گردشگری میراث فرهنگی البرز گفت: البته با توجه به اینکه گردشگران ایرانی در شرایط فعلی ممکن است با مشکلات امنیتی در برخی کشور‌ها مواجه شوند؛ خودشان هم تمایل چندانی به خروج از کشور ندارند. علاوه بر این، با توجه به افزایش قابل توجه دلار، سفر‌های خارجی برای گردشگران ایرانی بسیار گران تمام می‌شود و به صرفه نیست و این امر باعث شده تعداد گردشگران خروجی خود به خود کاهش یابد.

ترکاشوند خاطر نشان کرد: هر چند ما به طور کلی موافق این تأثیر مستقیم افزایش قیمت ارز بر گردشگری خروجی نیستیم، ولی گویا چاره‌ای جز کنار آمدن با وضعیت فعلی وجود ندارد.

در جذب گردشگر ورودی موفق نبوده‌ایم

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تأثیر اتفاقات اخیر بر گردشگری ورودی هم اشاره‌کرد و افزود:کاهش ارزش پول ملی ایران و بالا رفتن قیمت ارز فرصت مناسبی برای جذب گردشگران خارجی بود، ولی به دلیل شرایط سیاسی و موضع‌گیری رییس جمهور آمریکا و سران برخی کشور‌های اروپایی در چند ماه‌گذشته شاهد افت محسوسی در تعداد گردشگران ورودی بوده‌ایم.

وی ادامه داد: واقعیت این است صنعت گردشگری در تمامی جنبه‌ها متأثر از شرایط اقتصادی و سیاسی کشور‌ها است و تجربه نشان داده در التهابات اقتصادی و به ویژه سیاسی تعداد گردشگران ورودی کاهش قابل توجهی دارد. هرچند طی چند ماه‌گذشته تعداد زیادی گردشگر از کشور عراق استقبال زیادی از سفر به ایران داشته اند، ولی ما برای درآمدزایی بیشتر به ارتباط سازی با گردشگران اروپایی و آسیای جنوب شرقی نیاز داریم.

وی افزود: تا زمانی‌که که التهابات سیاسی وجود داشته باشد، حتی اگر اوضاع اقتصادی هم بهبود یابد گردشگران کشور‌های دیگر رغبت چندانی برای سفر به ایران نخواهند داشت.

اوضاع تغییر خواهد کرد...

معاون‌گردشگری میراث فرهنگی البرز با تأکید به اینکه مسئولان در سازمان میراث فرهنگی و دولتمردان برای تغییر شرایط موجود در تلاش هستند، ادامه داد: بدون شک با تدوین بسته‌های حمایتی از سوی دولت و سازمان میراث فرهنگی از این بحران و پیچ هم عبور خواهیم کرد. شرایط به شکل کنونی باقی نمی‌ماند و امید است با تدبیر مسئولان هر چه سریع‌تر مشکلات به وجود آمده برای صنعت‌گردشگری رفع شود.